ΤΑ ΓΟΥΡΙΑ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ
Έχουμε κτίσει χίλιους ναούς προς τιμήν της Τύχης
και κανέναν προς τιμή της Λογικής.
Μάρκος Κορνήλιος Φρόντων,
Παιδαγωγός Μάρκου Αυρήλιου
Η προσέλκυση της τύχης αποτελεί ευσεβή πόθο δια μέσου των αιώνων. Οι άνθρωποι σε όλες τις εποχές χρησιμοποιούσαν και εξακολουθούν να χρησιμοποιούν πολλαπλούς τρόπους, προκειμένου να την εξευμενίσουν και να την πάρουν με το μέρος τους.
Αρκετοί προσπαθούν να κερδίσουν την εύνοια της τύχης χρησιμοποιώντας φυλαχτά. Πρόκειται για πανάρχαια συνήθεια. Η πρώτη μορφή ιερών αντικειμένων ήταν τα τάλισμαν, με παραστάσεις της φύσης και ομοιώματα εκείνων που τα φορούσαν. Σήμερα οι πιστοί χρησιμοποιούν αναθήματα, εικονίσματα και αγιασμένα μικροαντικείμενα με την ελπίδα ότι οι Άγιοι θα τους προστατεύσουν από τις κακοτυχίες. Άλλοι, πάλι, έχουν το γούρι τους, μια παράδοση βασισμένη σε λαϊκές δοξασίες.
Έτσι ξεκίνησε η συστηματική κατασκευή των κάθε λογής φυλακτών, τάλισμαν, γουριών, κλπ. Η κατασκευή των βασίζεται στη θεωρία της Αντιστοιχίας, δηλαδή, το όμοιο δημιουργεί το όμοιό του.
Η ενέργεια ενός σώματος ή ενός αντικειμένου δεν χάνεται, αλλά όταν φεύγει από το ένα σώμα ή αντικείμενο πάει σε ένα άλλο και απλώς αλλάζει μορφή και λειτουργία. Επίσης, όταν ένα αντικείμενο γεμίσει με ένα ενεργειακό φορτίο, τότε είτε μεταβάλλεται σε ενεργειακό συσσωρευτή και συγκρατεί την ενέργεια είτε μεταβάλλεται σε ενεργειακό αναμεταδότη και την εκπέμπει. Το αντικείμενο πρέπει να είναι «ενεργειακά αγώγιμο» όπως το λέμε, δηλαδή να είναι φτιαγμένο από υλικά κατάλληλα που να προσφέρουν τη δυνατότητα της πρόσληψης ενέργειας, καθώς και να έχει την ανάλογη «χωρητικότητα», ώστε να αποθηκεύσουμε σε αυτό την ποσότητα της ενέργειας που επιθυμούμε. Τέτοια αντικείμενα είναι τα Φυλακτά, τα Τάλισμαν, τα Γούρια και οι Μασκότ.
Φυλαχτό ονομάζεται ένα αντικείμενο κυρίως με ασυνήθιστο σχήμα ή χρώμα και το οποίο περιέχει διάφορα υλικά, όπως χόρτα, πέτρες, ορυκτά, αποξηραμένα έντομα, φυτά, μέταλλα, κρυστάλλους, χρώματα, ομοιώματα ζώων, επιγραφές, ιερά λόγια, ιερά σχέδια, παραφίνη, μετάξι, βότανα, σύμβολα, παραστάσεις, αριθμούς, ζωδιακά σύμβολα, θρησκευτικά σύμβολα, φτερά, τεμάχια ζώων, ονόματα, μαλλιά, νύχια, προσωπικά αντικείμενα, λιβάνια, χάντρες, λουλούδια, υγρά, κρασί, ξύδι, σπόρους, αυγά, φίδια, φελλό, κεριά, υφάσματα, έλαια, αρώματα, φρούτα, μπαχαρικά. Επίσης στα φυλακτά χρησιμοποιούνται και οι Ρούνοι, τα κινέζικα εξάγραμμα του Ι Τσινγκ, οι σφραγίδες των πλανητών και τα ιερά ονόματα των διαφόρων θρησκειών.
Τάλισμαν ονομάζεται κάθε κρεμαστό λαιμού το οποίο είναι φτιαγμένο από λίθους ή και κρυστάλλους δεμένους με το κατάλληλο μέταλλο ή άλλο υλικό, όπως ξύλο, πηλό, δέρμα, κλωστή, φτερά πτηνών, δόντια ή κόκαλα ψαριών, κοχύλια.
Γούρι ονομάζεται ένα αντικείμενο το οποίο είναι φτιαγμένο όπως τα φυλακτά αλλά με σκοπό να φέρει τύχη ή καλή έκβαση συγκεκριμένης υπόθεσης.
Μασκότ ονομάζουμε ένα ζώο πραγματικό ή φανταστικό, αληθινό ή ψεύτικο, το οποίο χρησιμοποιείται για να φέρει καλή τύχη ή την καλή έκβαση μιας υπόθεσης.
Ιδού μερικά από τα γούρια που έχει επικρατήσει να θεωρούνται ότι ξορκίζουν την κακοδαιμονία και προσελκύουν την καλή τύχη. Ειδικά οι γιορτινές ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι γεμάτες δοξασίες για την προσέλκυση της καλής τύχης.
ΤΟ ΡΟΔΙ
Από τα πιο κλασικά έθιμα της πρωτοχρονιάς είναι το ρόδι. Ανήμερα της πρωτοχρονιάς έπρεπε να πάμε εκκλησία μαζί με το ρόδι, να φέρουμε αγιασμό και ο αρχηγός της οικογένειας, ο μπαμπάς να σπάσει σε μια γωνιά το ρόδι πετώντας το με δύναμη στο πάτωμα, για να ροδίσει όλη η χρονιά.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια το ρόδι θεωρείται, από διάφορους λαούς και πολιτισμούς, σύμβολο γονιμότητας, αφθονίας και καλοτυχίας. Οι αρχαίοι Έλληνες πριν κατοικήσουν σε ένα νέο σπίτι έσπαγαν στο κατώφλι του ένα ρόδι, πράγμα που κάνουμε ακόμα και στις μέρες μας.
Το σπάσιμο του ροδιού όμως λαμβάνει χώρα κατά βάση, κάθε Πρωτοχρονιά. Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας σπάνε το ρόδι αμέσως μετά την αλλαγή του χρόνου. Βγαίνουν όλοι έξω από το σπίτι πριν αλλάξει ο χρόνος, κλείνοντας όλα τα φώτα. Μόλις μπει το νέο έτος και αφού ανταλλάξουν ευχές, ο νοικοκύρης ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας που θεωρείται τυχερό, σπάει ένα ρόδι στο κατώφλι του σπιτιού και μετά μπαίνουν όλοι μέσα στο σπίτι, βάζοντας πρώτο το δεξιό τους πόδι.
Σε κάποιες άλλες περιοχές το σπάσιμο του ροδιού γίνεται είτε τα ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς είτε αμέσως μετά την Θεία Λειτουργία την ίδια ημέρα. Στις περιοχές που σπάνε το ρόδι μετά την Θεία Λειτουργία, το έχουν πάρει μαζί τους στην εκκλησία για να ευλογηθεί.
Από το έθιμο του σπασίματος του ροδιού πηγάζει η λαϊκή έκφραση: «Έσπασε το ρόδι» που σημαίνει ότι έκανε καλό ξεκίνημα. Στον αντίποδα αυτής της έκφρασης βρίσκεται η «Θα σε φωνάξω να μου σπάσεις το ρόδι την Πρωτοχρονιά» την οποία λέμε κοροϊδευτικά σε κάποιον που θεωρούμε καντέμη.
Σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας, το ρόδι που σπάζεται την Πρωτοχρονιά, έχει φυλαχτεί στα εικονίσματα του σπιτιού από την ημέρα του Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου.
ΚΡΕΜΜΥΔΑ
Η γνωστή μας Πρωτοχρονιάτικη κρεμμύδα είναι το φυτό, του οποίου η επίσημη ονομασία είναι, Scilla Maritima. Λέγεται και κρεμμυδόσκιλλα ή σκιλλοκρεμμύδα ή κουτσούπα ή ασκέλλα ή αρκόσκιλλα. Δεν είναι τίποτα άλλο απ' το δικό μας «Μπότσ'κο». Οι αρχαίοι Έλληνες την θεωρούσαν σύμβολο αναγέννησης και υγείας.
Επίσης μεγάλο όπλο κατά της βασκανίας. Η αντίληψη αυτή οφείλεται στην πολύ μεγάλη ζωτικότητα του βολβού της, που μπορεί να διατηρηθεί και να βλαστήσει ακόμα και έξω άπ' το χώμα πάνω από ένα χρόνο. Στις μέρες μας σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τοποθετείται μια κρεμμύδα έξω από το σπίτι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς ο πατέρας ή η μητέρα της οικογένειας την παίρνει στα χέρια του/της και χτυπώντας ελαφρά με την κρεμμύδια τα κεφάλια, ξυπνά τα μέλη της οικογένειας για να πάνε στην Θεία Λειτουργία του Αγίου Βασιλείου. Στην συνέχεια η κρεμμύδα, κρεμιέται σε κάποιο σημείο του σπιτιού για να φέρει υγεία και τύχη στην οικογένεια.
ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ
Τα κάλαντα που τραγούδησαν οι παλιοί και που τραγουδούν τώρα τα παιδιά την Παραμονή τns Πρωτοχρονιάs και των Χριστουγέννων είναι ευχέs που φέρνουν γούρι και γι' αυτό πρέπει να είναι καλοδεχούμενα. Πώs ξεκίνησε όμωs αυτή η ευχή;
Ήταν μια εποχή που ούτε ημερολόγια υπήρχαν, ούτε εφnμερίδεs προειδοποιούσαν για τις μεγάλεs γιορτέs και ο κόσμοs περίμενε τιs φωνέs των παιδιών να φτάσουν ωs την πόρτα του και να αναγγείλουν τη χαρούμενη ώρα.
Τα παιδιά έβγαιναν αργά το βράδυ κρατώνταs το φαναράκι τns νύχταs, χτυπούσαν κάθε πόρτα και, χωρίs να περιμένουν την άδεια, άρχιζαν να τραγουδούν τα κάλαντα, που σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση ακούστnκαν για πρώτη φορά τη νύχτα τns Βηθλεέμ, πάνω από τα κεφάλια των βοσκών.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΓΟΥΡΙ ΤΟΥ ΦΛΟΥΡΙΟΥ
Σύμφωνα με τη παράδοση, όταν ο Άγιος Βασίλης ήταν επίσκοπος στην Καισαρεία, ο τότε έπαρχος ζήτησε την είσπραξη φόρων. Οι κάτοικοι ζήτησαν την βοήθεια του Αγίου Βασίλη και εκείνος τους είπε να φέρει ο καθένας ότι πολύτιμο έχει.
Έτσι, μόλις μαζεύτηκαν πολλά δώρα και αντικείμενα συνάντησαν τον έπαρχο. Ο Άγιος Βασίλης κατάφερε να πείσει τον έπαρχο και εκείνος δεν πήρε τα δώρα. Πως όμως θα μοίραζε τώρα ο Άγιος Βασίλης τα αντικείμενα στους κατοίκους, αφού πολλά ήταν ίδια; Έτσι, είπε στους κατοίκους να φτιάξουν κάποιες θήκες και έβαλε σε κάθε μια μέσα ένα από τα δώρα. Την επόμενη μέρα τα μοίρασε και έγινε το θαύμα! Ο κάθε κάτοικος βρήκε στην θήκη του το αντικείμενο που είχε προσφέρει.
Από τότε καθιερώθηκε το έθιμο της βασιλόπιτας και του φλουριού που βάζουμε μέσα.
Το φλουρί συμβολίζει την τύχη και μια καλή χρονιά για εκείνον που θα το κερδίσει. Το ασημένιο ή χρυσό χρώμα του θεωρείται ότι εξαφανίζει τη γρουσουζιά, η βασιλόπιτα είναι η οικογενειακή δύναμη και η προστασία του σπιτιού, και ο σταυρός που κάνουμε πάνω στην πίτα είναι η προστασία του Θεού.
ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΓΟΥΡΙΑ
ΤΟ ΠΕΤΑΛΟ
Το πέταλο του αλόγου θεωρείται σα σύμβολο ευτυχίας και προφυλακτικό από το κακό μάτι. Γι’ αυτό αν το βρούμε πρέπει να το κρεμάσουμε πίσω από την πόρτα και μάλιστα με τα άνοιγμα προς τα πάνω.
Η εξήγηση είναι ότι: α) το άλογο που το φόραγε είχε μαγικές ιδιότητες, β) έχει το σχήμα της ημισελήνου που ήταν μυστικό σύμβολο για πολλούς αρχαίους λαούς και γ) είναι σίδερο κρύο και γι' αυτό δεν μπορούν να το περάσουν οι μάγισσες.
Το πέταλο πράγματι φέρνει γούρι γιατί είναι σιδερένιο. Ο σίδηρος που συνδέεται με τον πλανήτη Άρη, διαθέτει πράγματι εξαιρετικές ιδιότητες. Είναι το μόνο μέταλλο που φέρνει γούρι σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά όχι παντού στον κόσμο. Έτσι, κατά τον Όμηρο, «οι πύλες της Κόλασης είναι σιδηρές». Οι Ρωμαίοι, όμως, δεν το είχαν σε μεγάλη υπόληψη, ακόμη και αν το χρησιμοποιούσαν, για να προστατέψουν τα παιδιά τους από το κακό μάτι.
Τοποθετημένο κάτω από το χαλάκι της εισόδου ενός σπιτιού, το σίδερο υποτίθεται ότι απομακρύνει τα κακά πνεύματα. Επίσης, βοηθάει τους ευαίσθητους ανθρώπους υπό τον όρο, όμως, να μην πετάξουν ποτέ το μεταλλικό αντικείμενο που πρέπει να φορούν επάνω τους από τη στιγμή που τέθηκαν υπό την προστασία του. Όλα τα μεταλλικά αντικείμενα είτε κόβουν (ψαλίδια) είτε τρυπούν (βελόνες) είτε κομματιάζουν ή λαξεύουν (μαχαίρια και σπαθιά) διαθέτουν τις ίδιες ιδιότητες.
Η επιστημονική όμως εξήγηση είναι ότι απ’ τη στιγμή που εφευρέθηκε το πέταλο το ζώο στηρίζεται πιο σταθερά και έτσι αποδίδει περισσότερη μυϊκή δύναμη, άρα προσφέρει μεγαλύτερο έργο. Έχουμε λοιπόν καλύτερο όργωμα, άρα καλύτερη σοδιά και περισσότερη ευτυχία άπ' αυτόν που το ζώο του δεν έχει πέταλο. Έτσι έμεινε και το «πάρε κανένα πέταλο», συμβουλή σε αυτούς που τους έδερνε ή κακοτυχία ή κακοδαιμονία.
Στην Αγγλία, ένα κομμάτι σίδερο τοποθετημένο στο κρεβάτι μιας μέλλουσας μητέρας προστάτευε το παιδί από τους μάγους ως τη βάφτισή του. Στη Σκωτία θεωρούσαν το σίδερο ως το τέλειο όπλο εναντίον των στοιχειών και των ξωτικών. Στο Βέλγιο, πίστευαν ότι το νερό μέσα στο οποίο οι σιδηρουργοί βουτούσαν ένα κομμάτι σίδερο, θεράπευε τη δυσεντερία.
Το πέταλο φέρνει γούρι, αρκεί να το βρεί κανείς τυχαία και να έχει εφτά τρύπες: τέσσερις στο ένα μέρος και τρεις στο άλλο.
ΤΟ ΤΕΤΡΑΦΥΛΛΟ ΤΡΙΦΥΛΛΙ
Το τετράφυλλο τριφύλλι το είχε πάρει η Εύα από τον Παράδεισο φεύγοντας. Επίσης οι αρχαίοι Δρυίδες πίστευαν πως έχει μαγικές ικανότητες και πως μπορούσε αυτός που το κρατούσε να βλέπει φαντάσματα που δεν μπορούσαν να βλέπουν οι άλλοι.
Ένα τετράφυλλο τριφύλλι εκτός από το γούρι που φέρνει, είναι και ανεκτίμητο ερωτικό φιλτρο. Αν δε αποκτηθεί την Πρωτομαγιά ή το Πάσχα, και «αστριστεί» επί τρία Σαββατόβραδα πάνω σε κόκκινο πανί και «λειτουργηθεί κρυφά σαράντα φορές», τότε το αγαποβότανο αυτό αποκτά πολύ μεγάλη μαγική δύναμη. Κανένας ερωτικός στόχος δεν αντιστέκεται, καμία κλειδωνιά δε μένει κλειστή μπροστά του, και σου φανερώνονται όλοι οι κρυμμένοι θησαυροί.
Ένα... τετράφυλλο τριφύλλι, που έχει μάλιστα τα φυλλαράκια του σε σχήμα καρδιάς, είναι σπάνιο και είναι πάντοτε τυχερός όποιος το αποχτάει.
ΤΟ ΛΑΓΟΠΟΔΑΡΟ
Ο λαγός και το κουνέλι θεωρούνται πάντοτε γουρλίδικα ζώα γιατί έχουν μεγάλη γονιμότητα. Γι’ αυτό οι προληπτικοί κρατούν πάνω τους ένα λαγοπόδαρο. Οι γυναίκες πιστεύουν πως τις βοηθά να γεννήσουν πολλά και εύρωστα παιδιά.
Στον καιρό του Λυκούργου, που απαγόρευε τη στειρότητα, όλες οι Σπαρτιάτισσες είχαν κρεμασμένο στο λαιμό τους ένα λαγοπόδαρο. Το ίδιο έκαναν και οι Ελληνίδες του Μεσαίωνα, το ίδιο γίνεται και σήμερα.
ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ
Τα δαχτυλίδια είναι τα πιο αγαπημένα κοσμήματα και τα πιο φορτισμένα με συμβολισμούς. Όταν δεν είναι απλώς αξεσουάρ, εκφράζουν τον έρωτα αλλά και την εξουσία. Δενόμαστε μαζί τους συναισθηματικά, αν προέρχονται από κάποιον αγαπημένο, ή πιστεύουμε ότι μας φέρνουν τύχη και προστασία.
Εκτός από τα δαχτυλίδια του έρωτα και της εξουσίας, δεν υπάρχει ίσως πολιτισμός που να μην τους προσέδωσε και μαγικές χρήσεις, ως επί το πλείστον συνδεμένες με τις θεραπευτικές δυνάμεις των μετάλλων, των πετραδιών αλλά και των συμβόλων. Πρώτοι οι Αιγύπτιοι τα χρησιμοποιούσαν σαν φυλακτά, ιδίως σε συνδυασμό με τον κόκκινο ίασπι. Η πέτρα με το κόκκινο χρώμα θεωρούνταν ότι προστατεύει μέσω της λεγόμενης «συμπαθητικής μαγείας» τους στρατιώτες από τις πληγές και τις γυναίκες από τις αιμορραγίες. Στο βρετανικό μουσείο του Λονδίνου υπάρχουν πολλά αιγυπτιακά δαχτυλίδια από κάθε είδους πολύτιμα υλικά, τα οποία υποτίθεται ότι απομάκρυναν τη βασκανία και αύξαιναν την προσωπική δύναμη.
Oι Ρωμαίοι, πάλι, φορούσαν δαχτυλίδια για να προστατευτούν από τις μολυσματικές αρρώστιες και τα αφιέρωναν στη θεά Υγεία, ενώ για να προλάβουν τους κολικούς φορούσαν δαχτυλίδια με την εικόνα του Ηρακλή που έπνιγε το λιοντάρι. Oι χριστιανοί σκάλιζαν επάνω τις εικόνες των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού ή τα ονόματα των Μελχιόρ, Βαλτάσαρ και Γασπάρ, των Τριών Μάγων. Σε ένα μίγμα επιρροών από την αρχαία Ελλάδα, τους Αιγυπτίους, τους Κόπτες και τους Εβραίους υπήρχαν δαχτυλίδια με σφραγιδόλιθους που έγραφαν λέξεις όπως ΙΑΩ (από την «ίαση», συνδυάζοντας μαζί το Α και το Ω ), Ιησούς, Αδωναΐ και διάφορα άλλα, με παραστάσεις όπως το φίδι που τρώει την ουρά του και τα φορούσαν για να προστατεύονται από τις αρρώστιες και τη βασκανία.
Στην Αγγλία η χρήση των θεραπευτικών δαχτυλιδιών διήρκεσε πολλά χρόνια. Τον 14ο αιώνα ο βασιλιάς Εδουάρδος ο Γ' έδινε πέντε σελίνια στον ιερέα της Αυλής κάθε Μεγάλη Παρασκευή για να φτιάξει δαχτυλίδια «ειδικά» για την αντιμετώπιση της κράμπας. Και μέχρι το 17ο αιώνα οι Άγγλοι μονάρχες παράγγελναν δαχτυλίδια από χαλκό ή ψευδάργυρο για την ποδάγρα και τους ρευματισμούς τους.
Ακόμα και στις παραδόσεις των λαών το δαχτυλίδι έπαιζε σημαντικό ρόλο ως γούρι ή ως μαντικό μέσον. Στην πατρίδα μας στο έθιμο του κλήδονα τις παραμονές του Αϊ- Γιαννιού, ήταν ένα από τα αντικείμενα που έβαζαν στο πιθάρι με το αμίλητο νερό, για να βρουν ποιον θα παντρευτούν. Ας μην ξεχνάμε ακόμα ότι ένα δαχτυλίδι χωρίς πέτρα κρεμασμένο από ένα σπάγκο ή κλωστή μπορεί να γίνει αυτοσχέδιο εκκρεμές για τους επίδοξους ραβδοσκόπους.
Όσο για τα γούρια, μπορεί κανείς να επιλέξει το τυχερό του δαχτυλίδι με βάση τη διαίσθηση ή να βρει κάποιο με την τυχερή πέτρα του ζωδίου του. Μπορεί το συναισθηματικό δέσιμο που έχει μ’ εκείνον που του χάρισε το δαχτυλίδι να λειτουργεί μετατρέποντάς το σε φυλακτό. Υπάρχουν ακόμα και τα τυχερά δαχτυλίδια, που βασίζονται σε διάφορες παραδόσεις, όπως το φενγκ σούι. Ό,τι και να είναι, ο τέλειος κύκλος που συμβολίζει το αέναο και το αδιάρρηκτο θα λειτουργεί πάντα μαγικά πάνω στα χέρια των ανθρώπων.
Η ΒΕΡΑ
Φοριέται στον παράμεσο, δεξιό ή αριστερό, ανάλογα με τις παραδόσεις κάθε λαού, από τότε που ο Ρωμαίος λόγιος Αύλος Γέλλιος παρατήρησε ότι μια φλέβα συνέδεε αυτό το δάχτυλο με την καρδιά. Από σίδερο, ασήμι, ή αργότερα από χρυσό ή από πλατίνα, το δαχτυλίδι ήταν δείγμα εξουσίας προτού γίνει σύμβολο της ένωσης μεταξύ μιας αρραβωνιασμένης και του μελλοντικού συζύγου της.
Όταν την ώρα του γάμου ένας γαμπρός δεν μπορεί να σπρώξει τη βέρα αυτής που παντρεύεται πιο κάτω από τη δεύτερη φάλαγγα του δακτύλου της δείχνει ότι η γυναίκα του θα διοικεί το νοικοκυριό τους.
Αν η σύζυγος κρεμάσει τη βέρα της σε μια τρίχα των μαλλιών του συζύγου της μπορεί να μάθει ορισμένα πράγματα για τον γάμο της. Αν μια γυναίκα βγάλει τη βέρα της δημόσια, αυτό σημαίνει ότι επιτρέπει στους άλλους να εισχωρήσουν στον οικείο χώρο της, αλλά με δικό της προσωπικό κίνδυνο.
ΟΙ ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ΠΕΤΡΕΣ
Στην αρχαιότητα, τόσο στη δύση όσο και στην ανατολή, οι πολύτιμες και ημιπολύτιμες πέτρες χρησιμοποιήθηκαν εκτός από κοσμήματα και ως γούρια ή μαγικά φυλακτά. Oρισμένες μάλιστα όπως το τυρκουάζ, το κοράλλι ή το μάτι της τίγρης είχαν γίνει πασίγνωστες για την προστατευτική δράση τους ενάντια στην ατυχία και τη γλωσσοφαγιά.
Eπίσης σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς χρησιμοποιήθηκαν και ως γιατρικά. H σκόνη του μαλαχίτη, για παράδειγμα, φημιζόταν για τις υποαλλεργικές της ιδιότητες, ενώ, σύμφωνα με τον Iπποκράτη, ο λάπις λάζουλι θεωρούνταν πέτρα που έκανε καλό στα δερματικά προβλήματα.
Oι επιστήμονες είναι πλέον σε θέση να γνωρίζουν πως αυτές οι ξεχωριστές δυνάμεις των ορυκτών οφείλονται σε ιδιότητες φυσικές και όχι υπερφυσικές, όπως ίσως πίστευαν παλαιότερα. Mε δυο λόγια η επίδραση των πετραδιών στην ψυχολογία μας είναι θέμα ηλεκτρομαγνητικής δύναμης, η οποία, περνώντας σε ορισμένες περιοχές του σώματός μας, χρησιμεύει ως ενισχυτής. Έτσι, τα πετράδια μετατρέπονται σε έναν πομπό παλμικών ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, που συμβάλλουν στην ενεργοποίηση των κυτταρικών λειτουργιών μας.
Aκόμα λοιπόν και να είναι μύθος ότι υπάρχουν πετράδια που μας φέρνουν γούρι ή κακοτυχία, είναι γεγονός πως ορισμένοι πολύτιμοι και ημιπολύτιμοι λίθοι μπορούν να παίξουν θετικό ρόλο στην τόνωση του οργανισμού και της ψυχικής μας διάθεσης. Άλλωστε είναι γνωστό πως τα πετράδια αποτελούνται από τα ίδια στοιχεία (ανόργανα άλατα) που υπάρχουν και στο ανθρώπινο σώμα, και σύμφωνα με τους κρυσταλλοθεραπευτές: όταν τα σφίγγουμε ή τα ακουμπάμε σε ορισμένα σάκρα (ενεργειακά κέντρα του σώματος) ελευθερώνουν μόρια αυτών των στοιχείων. Tα μόρια αυτά μπορεί να μας δίνουν εκείνες τις απειροελάχιστες δόσεις που μας χρειάζονται για να αλλάξει το κέφι μας ή να προλάβουμε κάποιες σωματικές και ψυχικές ασθένειες.
ΝΑ ΧΤΥΠΗΣΟΥΜΕ ΞΥΛΟ
Αυτή η πρόληψη χρονολογείται από την εποχή της Αρχαίας Περσίας. Οι Πέρσες χτυπούσαν ξύλο για να έρθουν σε επαφή με τον θεό της φωτιάς Ατάρ που ανέβαινε από το χώμα στον κορμό των δέντρων μέσα από τις φλέβες του ξύλου. Έτσι μπορούσαν να αποκτήσουν για λίγο ένα μέρος αυτής της θεϊκής ενέργειας.
Πολύ αργότερα, όταν η Αγία Ελένη βρήκε τον Σταυρό πάνω στον οποίο μαρτύρησε ο Χριστός, η πρόληψη αυτή έγινε και χριστιανική. Αυτή την εποχή επίσης κυριάρχησε η πίστη ότι το πιο αποτελεσματικό γούρι ήταν φτιαγμένο από ξύλο ελιάς ή κέδρου. Και αυτό γιατί στη Μέση Ανατολή, τα κάθετα δοκάρια των σταυρών ήταν από κορμό ελιάς ενώ τα οριζόντια από κέδρο.
ΤΟ ΣΚΟΡΔΟ
Από τα αρχαία χρόνια και το Μεσαίωνα το σκόρδο θεωρούνταν ως εξαίρετο φάρμακο και αφροδισιακό. Επίσης το είχαν σαν φυλακτό ενάντια στα κακά δαιμόνια και τους βρικόλακες καθώς και κατά του ματιάσματος. Υπάρχουν πολλές λαϊκές παραδόσεις σχετικά με το σκόρδο. Έτσι μία πλεξούδα από σκόρδα σε ένα σπίτι ή χωράφι διώχνει το μάτιασμα. Άμα κάποιος θαυμάζει κάτι για να μη το ματιάζει συνηθίζεται η έκφραση «σκόρδα στα μάτια σου» έτσι αποτρέπεται το μάτιασμα. Στην έγκυο γυναίκα και στο νεογέννητο βρέφος τοποθετείται ένα σκόρδο για να φύγει το κακό μάτι. Την ημέρα της πρωτομαγιάς τρώνε σκόρδο για προληπτική εξουδετέρωση του κακού. Ακόμα και πλαστικά σκόρδα τοποθετούνται σε αυτοκίνητα για γούρι.
Ο ΜΑΡΤΗΣ
Η κόκκινη κλωστή που βάζουμε την 1η Μαρτίου είναι και αυτή μια πάρα πολύ παλιά συνήθεια. Οι αρχαίοι Έλληνες φορούσαν «Μάρτη» και μάλιστα οι κοπέλες στόλιζαν με «Μάρτη» και το άγαλμα της Αθηνάς.
Ο Παυσανίας λέει πως την πρόληψη αυτή την είχαν πάρει από τους Αιγυπτίους.
Όταν τελείωνε ο μήνας έπλεναν την κόκκινη κλωστή (ταινία) στον Ιλισσό και την έκρυβαν για τον άλλο χρόνο. Έτσι η ταινία αυτή πήγαινε από γενιά σε γενιά και όσο πιο παλιά ήταν τόσο πιο γούρικη θεωρείτο.
Αλλά και όλες οι πόλεις, πλην της Σπάρτης, είχαν ανάλογη πρόληψη. Στη Μακεδονία μόνο έχουμε μια παραλλαγή — αντί κόκκινης κλωστής έβαφαν τον καρπό του αριστερού χεριού με πορφύρα.
Το έθιμο - πρόληψη πέρασε και στο Βυζάντιο. Εδώ όμως ο πλούτος άλλαξε την κόκκινη κλωστή με χρυσή. Σαν ερχόταν η ώρα να βγάλουν την κλωστή, καλούσαν τους φίλους σε γλέντι και πριν άπ' αυτό έκαιγαν την κλωστή μέσα σ' ένα πιάτο και από το σχήμα της στάχτης μάντευαν το μέλλον.
Πίστευαν ακόμα οι Βυζαντινοί ότι η άσπρη κλωστή συμβολίζει το πρωινό φως, ενώ η κόκκινη το μεσημεριάτικο καύμα. Έτσι όταν τις φορούσε κανείς απέφευγε τις ακτίνες του ήλιου και δεν μαύριζε — δεν «άρπαζε» - πράγμα που για την εποχή εκείνη δεν ήταν επιθυμητό.
Ο ΑΠΗΓΑΝΟΣ
Το φυτό τούτο είναι γνωστό σαν κατάλληλο και αποτελεσματικό κατά της βασκανίας άπ' την εποχή των Αρχαίων Αθηναίων που το φύτευαν στην αυλή τους και μάλιστα στο αριστερό μέρος της αυλόπορτας.
«Ξορκισμένος με τον απήγανο», το λέμε όταν υπάρχει κάτι το απαράδεχτο, το σκανδαλώδες, που θέλουμε να το εξουδετερώσουμε. Το λέμε όταν θέλουμε να δηλώσουμε ότι δεν θέλουμε να ξαναδούμε κάποιον ανεπιθύμητον, να είναι δηλαδή ξορκισμένος και διωγμένος μακριά και οριστικά.
Η ΠΡΟΣΩΠΙΔΑ
Όταν ένα παιδί γεννιέται με «προσωπίδα», δηλαδή με ένα μέρος του κρανίου σκεπασμένο από την εμβρυακή μεμβράνη, θα προοδεύσει στη ζωή. Ο Ναπολέων γεννήθηκε με αυτή τη μεμβράνη. Το διαβεβαίωσε η μητέρα του το βράδυ των Χριστουγέννων του 1800, για να εξηγήσει στο περιβάλλον της την καλή τύχη που συνόδευε τον γιο της.
Αυτή η πρόληψη υιοθετήθηκε από τους πρώτους Χριστιανούς αφότου ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αντώνιος (86-161) γεννήθηκε έχοντας αυτή τη μεμβράνη.
ΣΠΑΣΜΕΝΗ ΣΤΑΜΝΑ
Στην Κέρκυρα το Μεγάλο Σάββατο το πρωί, λίγο πριν την πρώτη Ανάσταση, επιδίδονται στο σπάσιμο των μπότηδων (πήλινα δοχεία). Ψηλά από τα παράθυρα των σπιτιών πετούν στο δρόμο μπότηδες όλων των μεγεθών, με νερό ή χωρίς, που σπάνε με κρότο. Η χριστιανική εξήγηση αυτού του εθίμου είναι, κατά μία άποψη, το χωρίο του Ευαγγελίου: "Συ δε Κύριε, ανάστησόν με ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύη κεράμεως". Πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται στους δρόμους για να παρακολουθήσει το θέαμα. Θεωρείται μάλιστα γούρι να πάρει ο επισκέπτης ένα κομμάτι από τα σπασμένα δοχεία.
ΓΕΛΩΤΟΠΟΙΟΙ
Επαγγελματίες γελωτοποιοί υπήρχαν από τα πολύ αρχαία χρόνια, οι οποίοι διασκέδαζαν είτε τα πλήθη στους δρόμους, είτε τους άρχοντες και τους πλούσιους στις αυλές τους. Εμφανίζονται από την εποχή των Φαραώ της Αιγύπτου μέχρι και τον 18ο αιώνα, σε κοινωνίες τόσο διαφορετικές, όσο οι Αζτέκοι του Μεξικού και οι Μεσαιωνικές Αυλές της Ευρώπης. Συχνά δύσμορφοι, νάνοι ή σακάτηδες, οι γελωτοποιοί χρησίμευαν σ' αυτές τις αυλές τόσο για διασκέδαση όσο και για γούρι (τύχη), επειδή υπήρχε η αντίληψη ότι η δυσμορφία τους μπορούσε να αποτρέψει το κακό μάτι και ότι τα χοντροειδή τους πειράγματα μπορούσαν να μεταφέρουν τη γρουσουζιά από το θύμα της ειρωνείας στον ειρωνευόμενο.
ΟΙ ΓΑΤΕΣ
Η μαύρη γάτα θεωρείται καλός οιωνός στην Βρετανία και την Αυστραλία. Για την Βρετανία επίσης, οι ξανθοάσπρες γάτες είναι καλή τύχη για όποιον τις έχει στο σπίτι του, και για την Πρώην Σοβιετική Ένωση ισχύει το ίδιο, αλλά για τις μπλε γάτες.
Για πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, το να φτερνιστεί γάτα κοντά σε νύφη που ετοιμάζεται για την τελετή του γάμου, είναι σημάδι ευτυχισμένου έγγαμου βίου.
Σε άλλα μέρη του κόσμου, είναι πρέπον να χαιρετάς ευγενικά την μαύρη γάτα που συναντάς στο δρόμο σου, διότι έτσι θα σου χαρίσει καλή τύχη. Πολλοί ναυτικοί θεωρούν γούρι να έχουν μια γάτα μαζί τους στο καράβι, ειδικά εάν είναι απόλυτα μαύρη, χωρίς καθόλου λευκά σημάδια στην γούνα της. Οι ναυτικοί φροντίζουν ιδιαίτερα την γάτα του καραβιού, την αγαπούν και την σέβονται. Ακόμα και σε περίπτωση ναυάγιου, σπάνια δεν θα βρεθεί κάποιος που να σώσει την γάτα.
Οι Άγγλοι ναυτικοί, πιστεύουν πως όσο η σύζυγός τους έχει μαύρη γάτα στο σπίτι τους, τότε η ασφαλής επιστροφή του είναι εξασφαλισμένη.
Λίγες τρίχες από γάτα πιστεύεται πως ενδυναμώνει την αποτελεσματικότητα γητειών, καθώς και φυλαχτών.
Κατά τον Μεσαίωνα, πιστεύονταν πως αν ένας άνθρωπος ήταν σοβαρά άρρωστος, τότε θα έπρεπε να τον πλύνουν και κατόπιν με το ίδιο νερό να πλύνουν μια γάτα, και έτσι η γάτα έπαιρνε την αρρώστια πάνω της και ο ασθενής γινόταν καλά.
Πολλοί άνθρωποι, ακόμα και σήμερα, έχουν μια γάτα στο σπίτι τους διότι θεωρείται πως η παρουσία της και μόνο, διώχνει τα κακόβουλα αερικά.
ΤΟ ΚΟΜΠΟΛΟΙ
Τα κομπολόγια έχουν πραγματικά μακραίωνη παράδοση στην Ελλάδα και σε μερικές περιοχές τα θεωρούν ακόμα και σήμερα φυλακτά.
ΚΥΡΑ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ
Η κυρά Σαρακοστή στις περισσότερες περιοχές ήταν μια χάρτινη ζωγραφιά. Απεικόνιζε μια γυναίκα με σταυρωμένα χέρια, λόγω προσευχής, χωρίς στόμα, λόγω νηστείας, και με εφτά πόδια που αναπαριστούσαν τις επτά εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής. Κάθε Σάββατο έκοβαν ένα πόδι και έτσι ήξεραν πόσες βδομάδες νηστείας απέμεναν μέχρι το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο, έκοβαν και το τελευταίο πόδι.
Αυτό το κομμάτι χαρτί το δίπλωναν καλά και το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο. Τοποθετούσαν το σύκο αυτό μαζί με άλλα, και σε όποιον το έβρισκε θεωρούνταν ότι του έφερνε γούρι. Σε άλλα μέρη της Ελλάδας η Κυρά Σαρακοστή δεν ήταν φτιαγμένη από χαρτί, αλλά από ζυμάρι. Το ζυμάρι φτιαχνόταν με αλεύρι, αλάτι και νερό. Η διαδικασία ήταν κι εδώ η ίδια όπως και με την χάρτινη. Μια παραλλαγή του εθίμου της Κυράς Σαρακοστής είναι φτιαγμένη από πανί και γεμισμένη με πούπουλα.
Η Κυρά Σαρακοστή που έφτιαχναν στον Πόντο ήταν διαφορετική. Εκεί κρέμαγαν από το ταβάνι μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι που πάνω του είχαν καρφωμένα εφτά φτερά κότας. Κι εδώ κάθε βδομάδα αφαιρούσαν ένα φτερό κι έτσι μέτραγαν το χρόνο μέχρι την Ανάσταση. Αυτό το «ημερολόγιο» το ονόμαζαν Κουκουρά.
ΚΙΝΕΖΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ
Τα Κινέζικα νομίσματα είναι σαν τις δικές μας δεκάρες, που είχαμε παλιά στο πορτοφόλι μας, για τύχη και γούρι. Τα κινέζικα νομίσματα, που ιστορικά κατάγονται από εποχές πολύ εύρωστες οικονομικά, γι αυτό και θεωρούνται πολύ τυχερά, είναι και κάπως φιλοσοφημένα στην κατασκευή τους. Έτσι το στρογγυλό σχήμα του περιγράμματος συμβολίζει τον Ουρανό και το τετράγωνο σχήμα της μεσαίας τρύπας συμβολίζει τη Γη. Υποδηλώνεται έτσι το πάντρεμα, η σύζευξη του Ουρανού και της Γης κι έτσι η απόλυτη συμπαντική αρμονία. Επίσης η μία από τις δύο πλευρές τους είναι γιανγκ, είναι αυτή με τα κινέζικα γράμματα και η άλλη είναι γιν. Είναι με απλά λόγια σα να κρατάμε το σύμπαν στα χέρια μας, έχοντας ένα τέτοιο νόμισμα. Συνήθως τα βρίσκουμε δεμένα με κορδέλα χρυσή. Το χρυσό είναι ένα μεταλλικό χρώμα. Και σαν σύνολο τα μεταλλικά νομίσματα δεμένα με τη χρυσή κορδέλα αποτελούν ένα αντικείμενο μεταλλικό.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα νομίσματα όπως εσείς θεωρείται καλύτερα. Μεταχειριστείτε τα σαν προσωπικό γούρι. Ως τυχερά σύμβολα πλούτου, μπορούν να μπουν σε ταμειακές μηχανές, στο πορτοφόλι, σε λογιστικά βιβλία, στο συρτάρι, ή ακόμα και πάνω σε κάποιο έπιπλο. Μη σας απασχολεί ο αριθμός τους. Απλά και μόνο πληροφοριακά στο φενγκ σούι οι αριθμοί που ανήκουν στο στοιχείο του μετάλλου είναι το 6 και το 7. Δεν έχει καμία σημασία όμως αν εσείς θεωρείτε π.χ. το 3 σαν ένα δικό σας τυχερό αριθμό.
ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΑ ΓΟΥΡΙΑ
Βέλος: Φοριέται η αιχμή ενός βέλους σαν φυλαχτό ενάντια σε οτιδήποτε κακό.
Καμπανάκια:Φοριούνται σαν φυλαχτό ενάντια σε δαιμόνια. Λέγεται ότι οι δαίμονες δεν αντέχουν τον ήχο της καμπάνας.
Γάτες: Μικρά φυλαχτά με την μορφή μιας γάτας φοριούνται για καλή τύχη.
Σκύλος: Αν ένας σκύλος σε ακολουθήσει μέχρι το σπίτι σου, είναι καλή τύχη.
Αετός: Μικρά φυλαχτά με την μορφή αετού φοριούνται για προστασία από τις κατάρες. Τα φτερά του αετού φοριούνται για να ελκύσουν ευμάρεια.
Μάτι: Μικρές μπλε χάντρες σε σχήμα ματιού φοριούνται για προστασία από το μάτιασμα.
Χρήματα: Αν βρεις χρήματα στον δρόμο, είναι καλή τύχη για τα επαγγελματικά σου.
Καρφίτσα: Αν βρεις καρφίτσα, είναι καλή τύχη.
Πιρούνι: Αν σου πέσει το πιρούνι από το τραπέζι, φίλοι θα καλέσουν.
Χέρι: Φυλαχτά σε σχήμα παλάμης φοριούνται για προστασία από οτιδήποτε κακό.
Δόντια: Όταν ένα παιδάκι βγάζει τα παιδικά του δόντια, τα πετάει στα κεραμίδια του σπιτιού του για να βγουν τα νέα δόντια γερά. Επίσης, υπάρχει ο μύθος της Νεράιδας των δοντιών, που παίρνει τα παιδικά δοντάκια που βρίσκει κάτω από το μαξιλάρι του παιδιού, και αφήνει στην θέση τους λεφτά.
Μετεωρίτες: Όταν πέφτουν μετεωρίτες είναι καλός οιωνός. Κομμάτι από μετεωρίτη θεωρείται τέλειο φυλαχτό.
Γουρούνι: Μερικοί θεωρούν ότι ένα μικρό φυλαχτό φτιαγμένο από δέρμα γουρουνιού είναι καλή τύχη. Στη Γερμανία το γουρούνι θεωρείται γούρικο. Τις εποχές που δεν υπήρχε τροφή, όποιος είχε γουρούνι, θεωρούνταν καλότυχος.
Κουκουνάρι: Θεωρείται δυνατό φυλαχτό ενάντια σε δαιμόνια.
Ουράνιο Τόξο: Είναι καλή τύχη αν δεις ουράνιο τόξο. Ο μύθος επίσης λέει ότι υπάρχει θησαυρός θαμμένος εκεί που τελειώνει το ουράνιο τόξο.
Αστέρια: Αν δεις ένα αστέρι να πέφτει, κάνε μια ευχή.
Αλάτι: Διώχνει τα δαιμόνια και τους ανεπιθύμητους επισκέπτες. Αν χυθεί αλάτι κατά λάθος είναι γρουσουζιά και πρέπει να ρίξεις λίγο πίσω σου, πάνω από τον ώμο σου.
Βασιλικός: Είναι καλή τύχη να έχεις μια γλάστρα με βασιλικό στην είσοδο του σπιτιού. Αν επίσης προσφέρεις ένα κλαράκι βασιλικού στους επισκέπτες σου, τότε αυτοί θα ξαναέρθουν.
Αράχνη: Ιστός αράχνης στις γωνίες του σπιτιού είναι καλή τύχη. Αν πέσει πάνω σου αράχνη είναι επίσης καλή τύχη.
Πασχαλίτσα: Αν πέσει πάνω σου πασχαλίτσα είναι καλή τύχη. Είναι όμως μεγάλη γρουσουζιά να την διώξεις.
Βάτραχος: Ένα φυλαχτό σε σχήμα βατράχου, προστατεύει από το μάτιασμα..
Ρούχα: Πολλοί φοράνε τα ρούχα τους ανάποδα όταν πάνε για ύπνο, για να προστατευτούνε από τις κατάρες.
Κρασί: Αν είσαι ανύπαντρος και τύχει στο δικό σου το ποτήρι να τελειώσει το κρασί, τότε θα καλοπαντρευτείς. Εάν χυθεί κρασί θεωρείται καλοτυχία.
Μητρικό γάλα: Λέγεται ότι το ύφασμα που έχει πάνω του γάλα από γυναίκα που θηλάζει, είναι πολύ δυνατό γούρι και προστατεύει από οτιδήποτε κακό.
Κόκορας: Οι παλιοί πάντα σφάζανε έναν κόκορα και τον θάβανε στα θεμέλια του σπιτιού όταν χτιζότανε, για να στεριώσει το σπίτι.
Μέλι και γάλα: Είναι έθιμο να ταΐζει η πεθερά την νέα της νύφη μέλι και γάλα, για να τα πάνε «μέλι-γάλα».
Ζάχαρη: Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, η μητέρες «ζαχαρώνουν» τις κόρες τους όταν είναι μωρά, για να γίνουν όμορφες και γλυκείες. Της ρίχνουν δηλαδή ζάχαρη.
Λίρα στη γέννα: Στο παιδί που γεννιόταν προσέφεραν λίρα, αν είχαν, ή ασημένια δίφραγκα, με την ευχή «χώμα να πιάνει και μάλαμα να γίνεται».
Φωτιά τα Χριστούγεννα: Καλή τυχη περιμένει τα σπίτια όσων κρατούν τη φωτιά αναμμένη κατά τη διάρκεια όλης της ημέρας των Χριστουγέννων.
Γέννηση Χριστουγεννιάτικη: Τα παιδιά που γεννιούνται την ημέρα των Χριστουγέννων θεωρούνται καλότυχα.
Αγρότες και Χριστούγεννα: Οι αγρότες αν δουν άστρα στον ουρανό την βραδιά των Χριστουγέννων, θα έχουν πλούσια σοδειά το καλοκαίρι.
Καινούργιο ρούχο: Σε πολλά μέρη της Ελλάδας φορούσαν για το καλό του χρόνου, ένα καινούργιο ρούχο και φρόντιζαν να έχουν επιστρέψει ό,τι δανεικό είχαν τυχόν πάρει.
Πέρδικα: Η συνάντηση με μια πέρδικα θεωρείται καλοτυχία.
Σκαραβαίος: Στην Αίγυπτο οι σκαραβαίοι θεωρούνταν ιεροί και η απεικόνιση τους σε κοσμήματα ή σε αντικείμενα έφερνε καλή τύχη στον κάτοχο του.
Βούδας: ή Μπούντχα στην αρχαία Ινδική γλώσσα, σημαίνει ο «Αφυπνισμένος» ή «Φωτισμένος». Προέρχεται από τη ρίζα του ρήματος μπουντχ, που σημαίνει αφυπνίζω, φωτίζομαι και κατανοώ. Ένας βούδας στο σπίτι μας, προσελκύει την καλή τύχη και την πνευματική επίτευξη.
Ας δούμε τι πιστεύουν και τι κάνουν σε διάφορα μέρη του κόσμου:
Στη Σικελία:
Οι αγρότες τρέχουν τα μεσάνυχτα των Χριστουγέννων στα πηγάδια τους για να βγάλουν νερό και με αυτό ραντίζουν τα ζώα και το φούρνο του ψωμιού, γιατί πιστεύουν ότι το νερό είναι αγιασμένο αυτή την ώρα που γεννιέται ο Χριστός και θα ευλογηθεί το κοπάδι και η σοδειά.
Στην Ιταλία:
Τις γιορτινές ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, κυριαρχεί το κόκκινο χρώμα στη διακόσμηση του σπιτιού και την γκαρνταρόμπα των ανθρώπων, γιατί συμβολίζει την ανανέωση και φέρνει γούρι.
Στη Σαρδηνία:
Οι πιστοί θεωρούν ότι όποιος γεννιέται τα μεσάνυχτα των Χριστουγέννων έχει δεχτεί την ευλογία του Σωτήρα της Ανθρωπότητας και για αυτό θα φέρει μεγάλο γούρι κι ευτυχία, όχι μόνο στην οικογένεια του, αλλά και στα επτά πιο κοντινά σπίτια της γειτονιάς του.
Στη Γιουγκοσλαβία:
Το γιορτινό τραπέζι είναι πλούσιο σε γεύσεις και με μπόλικο κρασί, και κρατάει μέχρι το πρωί. Και για να μην ντραπούν οι καλεσμένοι, η νοικοκυρά έχει φροντίσει από νωρίς να λεκιάσει το τραπεζομάντιλο με κόκκινο κρασί, που φέρνει και γούρι άλλωστε. Κάτι που το πιστεύουμε κι εμείς άλλωστε στην Ελλάδα.
Στην Ισπανία:
Το αγαπημένο δώρο είναι η θέστα, ένα μικρό δηλαδή καλαθάκι με σαμπάνια, λίγα αμυγδαλωτά και ένα πιατάκι με δώδεκα σταφίδες που πρέπει να φαγωθούν μία-μία σε κάθε χτύπο του ρολογιού πριν την αλλαγή του χρόνου, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η ευτυχία ξεχωριστά για κάθε μήνα του χρόνου. Άλλοι λένε ότι όποιος καταφέρει να καταπιεί 12 σταφίδες ακριβώς πάνω στο δωδέκατο χτύπημα του ρολογιού θα έχει την τύχη με το μέρος του.
Στην Αγγλία:
Ακόμη και σήμερα, ακολουθούν μια παραλλαγή για τα έθιμα του εξαγνισμού των αγρών από τα κακά πνεύματα που βασιζόταν σε αρχαίες τελετουργίες. Για την ακρίβεια, το βράδυ των Χριστουγέννων μόλις σκοτεινιάσει, σχηματίζουν παρέες γύρω από τα περιβόλια με τις μηλιές και πίνουν μπύρα τραγουδώντας κάλαντα, ενώ πυροβολούν στα κλαριά για να διώξουν...τους καλικάντζαρους. Παλαιότερα μάλιστα, συνήθιζαν να αφήνουν και γλυκίσματα για να εξασφαλίσουν την ευμένεια τους και να έχουν καλή σοδειά.
Στη Δανία:
Τη θέση της δικής μας βασιλόπιτας κατέχει το ρυζόγαλο! Μάλιστα ένα ρυζόγαλο που κρύβει μέσα του ένα αμύγδαλο. Όποιος το βρει είναι ο τυχερός της χρονιάς και κερδίζει ένα χαρτονένιο γουρουνάκι-αυτό είναι το γούρι των Δανών.
Στην Ιαπωνία:
Η γιορτή αρχίζει από τις 29 Δεκεμβρίου και διαρκεί μια ολόκληρη βδομάδα. Την τελευταία μεγάλη ημέρα, την παραμονή δηλαδή της Πρωτοχρονιάς, όπως σήμερα, στα υπαίθρια κιόσκια πουλούν moshi, που είναι κέικ από ρύζι. Αύριο θα κάψουν στη μεγάλη πυρά έξω από τους ναούς τους, το γούρι του παλιού χρόνου και θα αγοράσουν το καινούργιο.
Στην Πορτογαλία:
Το γλυκό έθιμο της τελευταίας ημέρας του χρόνου απαιτεί την προσφορά των rabanadas στους επισκέπτες. Φέτες δηλαδή ψωμιού βουτηγμένες σε ζαχαρόνερο, περασμένες με αυτό και τηγανισμένες. Σε μερικές περιοχές οι τηγανίτες περιέχουν γλυκιά κολοκύθα και ονομάζονται filhos.
Έχουμε κτίσει χίλιους ναούς προς τιμήν της Τύχης
και κανέναν προς τιμή της Λογικής.
Μάρκος Κορνήλιος Φρόντων,
Παιδαγωγός Μάρκου Αυρήλιου
Η προσέλκυση της τύχης αποτελεί ευσεβή πόθο δια μέσου των αιώνων. Οι άνθρωποι σε όλες τις εποχές χρησιμοποιούσαν και εξακολουθούν να χρησιμοποιούν πολλαπλούς τρόπους, προκειμένου να την εξευμενίσουν και να την πάρουν με το μέρος τους.
Αρκετοί προσπαθούν να κερδίσουν την εύνοια της τύχης χρησιμοποιώντας φυλαχτά. Πρόκειται για πανάρχαια συνήθεια. Η πρώτη μορφή ιερών αντικειμένων ήταν τα τάλισμαν, με παραστάσεις της φύσης και ομοιώματα εκείνων που τα φορούσαν. Σήμερα οι πιστοί χρησιμοποιούν αναθήματα, εικονίσματα και αγιασμένα μικροαντικείμενα με την ελπίδα ότι οι Άγιοι θα τους προστατεύσουν από τις κακοτυχίες. Άλλοι, πάλι, έχουν το γούρι τους, μια παράδοση βασισμένη σε λαϊκές δοξασίες.
Έτσι ξεκίνησε η συστηματική κατασκευή των κάθε λογής φυλακτών, τάλισμαν, γουριών, κλπ. Η κατασκευή των βασίζεται στη θεωρία της Αντιστοιχίας, δηλαδή, το όμοιο δημιουργεί το όμοιό του.
Η ενέργεια ενός σώματος ή ενός αντικειμένου δεν χάνεται, αλλά όταν φεύγει από το ένα σώμα ή αντικείμενο πάει σε ένα άλλο και απλώς αλλάζει μορφή και λειτουργία. Επίσης, όταν ένα αντικείμενο γεμίσει με ένα ενεργειακό φορτίο, τότε είτε μεταβάλλεται σε ενεργειακό συσσωρευτή και συγκρατεί την ενέργεια είτε μεταβάλλεται σε ενεργειακό αναμεταδότη και την εκπέμπει. Το αντικείμενο πρέπει να είναι «ενεργειακά αγώγιμο» όπως το λέμε, δηλαδή να είναι φτιαγμένο από υλικά κατάλληλα που να προσφέρουν τη δυνατότητα της πρόσληψης ενέργειας, καθώς και να έχει την ανάλογη «χωρητικότητα», ώστε να αποθηκεύσουμε σε αυτό την ποσότητα της ενέργειας που επιθυμούμε. Τέτοια αντικείμενα είναι τα Φυλακτά, τα Τάλισμαν, τα Γούρια και οι Μασκότ.
Φυλαχτό ονομάζεται ένα αντικείμενο κυρίως με ασυνήθιστο σχήμα ή χρώμα και το οποίο περιέχει διάφορα υλικά, όπως χόρτα, πέτρες, ορυκτά, αποξηραμένα έντομα, φυτά, μέταλλα, κρυστάλλους, χρώματα, ομοιώματα ζώων, επιγραφές, ιερά λόγια, ιερά σχέδια, παραφίνη, μετάξι, βότανα, σύμβολα, παραστάσεις, αριθμούς, ζωδιακά σύμβολα, θρησκευτικά σύμβολα, φτερά, τεμάχια ζώων, ονόματα, μαλλιά, νύχια, προσωπικά αντικείμενα, λιβάνια, χάντρες, λουλούδια, υγρά, κρασί, ξύδι, σπόρους, αυγά, φίδια, φελλό, κεριά, υφάσματα, έλαια, αρώματα, φρούτα, μπαχαρικά. Επίσης στα φυλακτά χρησιμοποιούνται και οι Ρούνοι, τα κινέζικα εξάγραμμα του Ι Τσινγκ, οι σφραγίδες των πλανητών και τα ιερά ονόματα των διαφόρων θρησκειών.
Τάλισμαν ονομάζεται κάθε κρεμαστό λαιμού το οποίο είναι φτιαγμένο από λίθους ή και κρυστάλλους δεμένους με το κατάλληλο μέταλλο ή άλλο υλικό, όπως ξύλο, πηλό, δέρμα, κλωστή, φτερά πτηνών, δόντια ή κόκαλα ψαριών, κοχύλια.
Γούρι ονομάζεται ένα αντικείμενο το οποίο είναι φτιαγμένο όπως τα φυλακτά αλλά με σκοπό να φέρει τύχη ή καλή έκβαση συγκεκριμένης υπόθεσης.
Μασκότ ονομάζουμε ένα ζώο πραγματικό ή φανταστικό, αληθινό ή ψεύτικο, το οποίο χρησιμοποιείται για να φέρει καλή τύχη ή την καλή έκβαση μιας υπόθεσης.
Ιδού μερικά από τα γούρια που έχει επικρατήσει να θεωρούνται ότι ξορκίζουν την κακοδαιμονία και προσελκύουν την καλή τύχη. Ειδικά οι γιορτινές ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι γεμάτες δοξασίες για την προσέλκυση της καλής τύχης.
ΤΟ ΡΟΔΙ
Από τα πιο κλασικά έθιμα της πρωτοχρονιάς είναι το ρόδι. Ανήμερα της πρωτοχρονιάς έπρεπε να πάμε εκκλησία μαζί με το ρόδι, να φέρουμε αγιασμό και ο αρχηγός της οικογένειας, ο μπαμπάς να σπάσει σε μια γωνιά το ρόδι πετώντας το με δύναμη στο πάτωμα, για να ροδίσει όλη η χρονιά.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια το ρόδι θεωρείται, από διάφορους λαούς και πολιτισμούς, σύμβολο γονιμότητας, αφθονίας και καλοτυχίας. Οι αρχαίοι Έλληνες πριν κατοικήσουν σε ένα νέο σπίτι έσπαγαν στο κατώφλι του ένα ρόδι, πράγμα που κάνουμε ακόμα και στις μέρες μας.
Το σπάσιμο του ροδιού όμως λαμβάνει χώρα κατά βάση, κάθε Πρωτοχρονιά. Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας σπάνε το ρόδι αμέσως μετά την αλλαγή του χρόνου. Βγαίνουν όλοι έξω από το σπίτι πριν αλλάξει ο χρόνος, κλείνοντας όλα τα φώτα. Μόλις μπει το νέο έτος και αφού ανταλλάξουν ευχές, ο νοικοκύρης ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας που θεωρείται τυχερό, σπάει ένα ρόδι στο κατώφλι του σπιτιού και μετά μπαίνουν όλοι μέσα στο σπίτι, βάζοντας πρώτο το δεξιό τους πόδι.
Σε κάποιες άλλες περιοχές το σπάσιμο του ροδιού γίνεται είτε τα ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς είτε αμέσως μετά την Θεία Λειτουργία την ίδια ημέρα. Στις περιοχές που σπάνε το ρόδι μετά την Θεία Λειτουργία, το έχουν πάρει μαζί τους στην εκκλησία για να ευλογηθεί.
Από το έθιμο του σπασίματος του ροδιού πηγάζει η λαϊκή έκφραση: «Έσπασε το ρόδι» που σημαίνει ότι έκανε καλό ξεκίνημα. Στον αντίποδα αυτής της έκφρασης βρίσκεται η «Θα σε φωνάξω να μου σπάσεις το ρόδι την Πρωτοχρονιά» την οποία λέμε κοροϊδευτικά σε κάποιον που θεωρούμε καντέμη.
Σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας, το ρόδι που σπάζεται την Πρωτοχρονιά, έχει φυλαχτεί στα εικονίσματα του σπιτιού από την ημέρα του Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου.
ΚΡΕΜΜΥΔΑ
Η γνωστή μας Πρωτοχρονιάτικη κρεμμύδα είναι το φυτό, του οποίου η επίσημη ονομασία είναι, Scilla Maritima. Λέγεται και κρεμμυδόσκιλλα ή σκιλλοκρεμμύδα ή κουτσούπα ή ασκέλλα ή αρκόσκιλλα. Δεν είναι τίποτα άλλο απ' το δικό μας «Μπότσ'κο». Οι αρχαίοι Έλληνες την θεωρούσαν σύμβολο αναγέννησης και υγείας.
Επίσης μεγάλο όπλο κατά της βασκανίας. Η αντίληψη αυτή οφείλεται στην πολύ μεγάλη ζωτικότητα του βολβού της, που μπορεί να διατηρηθεί και να βλαστήσει ακόμα και έξω άπ' το χώμα πάνω από ένα χρόνο. Στις μέρες μας σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τοποθετείται μια κρεμμύδα έξω από το σπίτι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς ο πατέρας ή η μητέρα της οικογένειας την παίρνει στα χέρια του/της και χτυπώντας ελαφρά με την κρεμμύδια τα κεφάλια, ξυπνά τα μέλη της οικογένειας για να πάνε στην Θεία Λειτουργία του Αγίου Βασιλείου. Στην συνέχεια η κρεμμύδα, κρεμιέται σε κάποιο σημείο του σπιτιού για να φέρει υγεία και τύχη στην οικογένεια.
ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ
Τα κάλαντα που τραγούδησαν οι παλιοί και που τραγουδούν τώρα τα παιδιά την Παραμονή τns Πρωτοχρονιάs και των Χριστουγέννων είναι ευχέs που φέρνουν γούρι και γι' αυτό πρέπει να είναι καλοδεχούμενα. Πώs ξεκίνησε όμωs αυτή η ευχή;
Ήταν μια εποχή που ούτε ημερολόγια υπήρχαν, ούτε εφnμερίδεs προειδοποιούσαν για τις μεγάλεs γιορτέs και ο κόσμοs περίμενε τιs φωνέs των παιδιών να φτάσουν ωs την πόρτα του και να αναγγείλουν τη χαρούμενη ώρα.
Τα παιδιά έβγαιναν αργά το βράδυ κρατώνταs το φαναράκι τns νύχταs, χτυπούσαν κάθε πόρτα και, χωρίs να περιμένουν την άδεια, άρχιζαν να τραγουδούν τα κάλαντα, που σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση ακούστnκαν για πρώτη φορά τη νύχτα τns Βηθλεέμ, πάνω από τα κεφάλια των βοσκών.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΓΟΥΡΙ ΤΟΥ ΦΛΟΥΡΙΟΥ
Σύμφωνα με τη παράδοση, όταν ο Άγιος Βασίλης ήταν επίσκοπος στην Καισαρεία, ο τότε έπαρχος ζήτησε την είσπραξη φόρων. Οι κάτοικοι ζήτησαν την βοήθεια του Αγίου Βασίλη και εκείνος τους είπε να φέρει ο καθένας ότι πολύτιμο έχει.
Έτσι, μόλις μαζεύτηκαν πολλά δώρα και αντικείμενα συνάντησαν τον έπαρχο. Ο Άγιος Βασίλης κατάφερε να πείσει τον έπαρχο και εκείνος δεν πήρε τα δώρα. Πως όμως θα μοίραζε τώρα ο Άγιος Βασίλης τα αντικείμενα στους κατοίκους, αφού πολλά ήταν ίδια; Έτσι, είπε στους κατοίκους να φτιάξουν κάποιες θήκες και έβαλε σε κάθε μια μέσα ένα από τα δώρα. Την επόμενη μέρα τα μοίρασε και έγινε το θαύμα! Ο κάθε κάτοικος βρήκε στην θήκη του το αντικείμενο που είχε προσφέρει.
Από τότε καθιερώθηκε το έθιμο της βασιλόπιτας και του φλουριού που βάζουμε μέσα.
Το φλουρί συμβολίζει την τύχη και μια καλή χρονιά για εκείνον που θα το κερδίσει. Το ασημένιο ή χρυσό χρώμα του θεωρείται ότι εξαφανίζει τη γρουσουζιά, η βασιλόπιτα είναι η οικογενειακή δύναμη και η προστασία του σπιτιού, και ο σταυρός που κάνουμε πάνω στην πίτα είναι η προστασία του Θεού.
ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΓΟΥΡΙΑ
ΤΟ ΠΕΤΑΛΟ
Το πέταλο του αλόγου θεωρείται σα σύμβολο ευτυχίας και προφυλακτικό από το κακό μάτι. Γι’ αυτό αν το βρούμε πρέπει να το κρεμάσουμε πίσω από την πόρτα και μάλιστα με τα άνοιγμα προς τα πάνω.
Η εξήγηση είναι ότι: α) το άλογο που το φόραγε είχε μαγικές ιδιότητες, β) έχει το σχήμα της ημισελήνου που ήταν μυστικό σύμβολο για πολλούς αρχαίους λαούς και γ) είναι σίδερο κρύο και γι' αυτό δεν μπορούν να το περάσουν οι μάγισσες.
Το πέταλο πράγματι φέρνει γούρι γιατί είναι σιδερένιο. Ο σίδηρος που συνδέεται με τον πλανήτη Άρη, διαθέτει πράγματι εξαιρετικές ιδιότητες. Είναι το μόνο μέταλλο που φέρνει γούρι σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά όχι παντού στον κόσμο. Έτσι, κατά τον Όμηρο, «οι πύλες της Κόλασης είναι σιδηρές». Οι Ρωμαίοι, όμως, δεν το είχαν σε μεγάλη υπόληψη, ακόμη και αν το χρησιμοποιούσαν, για να προστατέψουν τα παιδιά τους από το κακό μάτι.
Τοποθετημένο κάτω από το χαλάκι της εισόδου ενός σπιτιού, το σίδερο υποτίθεται ότι απομακρύνει τα κακά πνεύματα. Επίσης, βοηθάει τους ευαίσθητους ανθρώπους υπό τον όρο, όμως, να μην πετάξουν ποτέ το μεταλλικό αντικείμενο που πρέπει να φορούν επάνω τους από τη στιγμή που τέθηκαν υπό την προστασία του. Όλα τα μεταλλικά αντικείμενα είτε κόβουν (ψαλίδια) είτε τρυπούν (βελόνες) είτε κομματιάζουν ή λαξεύουν (μαχαίρια και σπαθιά) διαθέτουν τις ίδιες ιδιότητες.
Η επιστημονική όμως εξήγηση είναι ότι απ’ τη στιγμή που εφευρέθηκε το πέταλο το ζώο στηρίζεται πιο σταθερά και έτσι αποδίδει περισσότερη μυϊκή δύναμη, άρα προσφέρει μεγαλύτερο έργο. Έχουμε λοιπόν καλύτερο όργωμα, άρα καλύτερη σοδιά και περισσότερη ευτυχία άπ' αυτόν που το ζώο του δεν έχει πέταλο. Έτσι έμεινε και το «πάρε κανένα πέταλο», συμβουλή σε αυτούς που τους έδερνε ή κακοτυχία ή κακοδαιμονία.
Στην Αγγλία, ένα κομμάτι σίδερο τοποθετημένο στο κρεβάτι μιας μέλλουσας μητέρας προστάτευε το παιδί από τους μάγους ως τη βάφτισή του. Στη Σκωτία θεωρούσαν το σίδερο ως το τέλειο όπλο εναντίον των στοιχειών και των ξωτικών. Στο Βέλγιο, πίστευαν ότι το νερό μέσα στο οποίο οι σιδηρουργοί βουτούσαν ένα κομμάτι σίδερο, θεράπευε τη δυσεντερία.
Το πέταλο φέρνει γούρι, αρκεί να το βρεί κανείς τυχαία και να έχει εφτά τρύπες: τέσσερις στο ένα μέρος και τρεις στο άλλο.
ΤΟ ΤΕΤΡΑΦΥΛΛΟ ΤΡΙΦΥΛΛΙ
Το τετράφυλλο τριφύλλι το είχε πάρει η Εύα από τον Παράδεισο φεύγοντας. Επίσης οι αρχαίοι Δρυίδες πίστευαν πως έχει μαγικές ικανότητες και πως μπορούσε αυτός που το κρατούσε να βλέπει φαντάσματα που δεν μπορούσαν να βλέπουν οι άλλοι.
Ένα τετράφυλλο τριφύλλι εκτός από το γούρι που φέρνει, είναι και ανεκτίμητο ερωτικό φιλτρο. Αν δε αποκτηθεί την Πρωτομαγιά ή το Πάσχα, και «αστριστεί» επί τρία Σαββατόβραδα πάνω σε κόκκινο πανί και «λειτουργηθεί κρυφά σαράντα φορές», τότε το αγαποβότανο αυτό αποκτά πολύ μεγάλη μαγική δύναμη. Κανένας ερωτικός στόχος δεν αντιστέκεται, καμία κλειδωνιά δε μένει κλειστή μπροστά του, και σου φανερώνονται όλοι οι κρυμμένοι θησαυροί.
Ένα... τετράφυλλο τριφύλλι, που έχει μάλιστα τα φυλλαράκια του σε σχήμα καρδιάς, είναι σπάνιο και είναι πάντοτε τυχερός όποιος το αποχτάει.
ΤΟ ΛΑΓΟΠΟΔΑΡΟ
Ο λαγός και το κουνέλι θεωρούνται πάντοτε γουρλίδικα ζώα γιατί έχουν μεγάλη γονιμότητα. Γι’ αυτό οι προληπτικοί κρατούν πάνω τους ένα λαγοπόδαρο. Οι γυναίκες πιστεύουν πως τις βοηθά να γεννήσουν πολλά και εύρωστα παιδιά.
Στον καιρό του Λυκούργου, που απαγόρευε τη στειρότητα, όλες οι Σπαρτιάτισσες είχαν κρεμασμένο στο λαιμό τους ένα λαγοπόδαρο. Το ίδιο έκαναν και οι Ελληνίδες του Μεσαίωνα, το ίδιο γίνεται και σήμερα.
ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ
Τα δαχτυλίδια είναι τα πιο αγαπημένα κοσμήματα και τα πιο φορτισμένα με συμβολισμούς. Όταν δεν είναι απλώς αξεσουάρ, εκφράζουν τον έρωτα αλλά και την εξουσία. Δενόμαστε μαζί τους συναισθηματικά, αν προέρχονται από κάποιον αγαπημένο, ή πιστεύουμε ότι μας φέρνουν τύχη και προστασία.
Εκτός από τα δαχτυλίδια του έρωτα και της εξουσίας, δεν υπάρχει ίσως πολιτισμός που να μην τους προσέδωσε και μαγικές χρήσεις, ως επί το πλείστον συνδεμένες με τις θεραπευτικές δυνάμεις των μετάλλων, των πετραδιών αλλά και των συμβόλων. Πρώτοι οι Αιγύπτιοι τα χρησιμοποιούσαν σαν φυλακτά, ιδίως σε συνδυασμό με τον κόκκινο ίασπι. Η πέτρα με το κόκκινο χρώμα θεωρούνταν ότι προστατεύει μέσω της λεγόμενης «συμπαθητικής μαγείας» τους στρατιώτες από τις πληγές και τις γυναίκες από τις αιμορραγίες. Στο βρετανικό μουσείο του Λονδίνου υπάρχουν πολλά αιγυπτιακά δαχτυλίδια από κάθε είδους πολύτιμα υλικά, τα οποία υποτίθεται ότι απομάκρυναν τη βασκανία και αύξαιναν την προσωπική δύναμη.
Oι Ρωμαίοι, πάλι, φορούσαν δαχτυλίδια για να προστατευτούν από τις μολυσματικές αρρώστιες και τα αφιέρωναν στη θεά Υγεία, ενώ για να προλάβουν τους κολικούς φορούσαν δαχτυλίδια με την εικόνα του Ηρακλή που έπνιγε το λιοντάρι. Oι χριστιανοί σκάλιζαν επάνω τις εικόνες των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού ή τα ονόματα των Μελχιόρ, Βαλτάσαρ και Γασπάρ, των Τριών Μάγων. Σε ένα μίγμα επιρροών από την αρχαία Ελλάδα, τους Αιγυπτίους, τους Κόπτες και τους Εβραίους υπήρχαν δαχτυλίδια με σφραγιδόλιθους που έγραφαν λέξεις όπως ΙΑΩ (από την «ίαση», συνδυάζοντας μαζί το Α και το Ω ), Ιησούς, Αδωναΐ και διάφορα άλλα, με παραστάσεις όπως το φίδι που τρώει την ουρά του και τα φορούσαν για να προστατεύονται από τις αρρώστιες και τη βασκανία.
Στην Αγγλία η χρήση των θεραπευτικών δαχτυλιδιών διήρκεσε πολλά χρόνια. Τον 14ο αιώνα ο βασιλιάς Εδουάρδος ο Γ' έδινε πέντε σελίνια στον ιερέα της Αυλής κάθε Μεγάλη Παρασκευή για να φτιάξει δαχτυλίδια «ειδικά» για την αντιμετώπιση της κράμπας. Και μέχρι το 17ο αιώνα οι Άγγλοι μονάρχες παράγγελναν δαχτυλίδια από χαλκό ή ψευδάργυρο για την ποδάγρα και τους ρευματισμούς τους.
Ακόμα και στις παραδόσεις των λαών το δαχτυλίδι έπαιζε σημαντικό ρόλο ως γούρι ή ως μαντικό μέσον. Στην πατρίδα μας στο έθιμο του κλήδονα τις παραμονές του Αϊ- Γιαννιού, ήταν ένα από τα αντικείμενα που έβαζαν στο πιθάρι με το αμίλητο νερό, για να βρουν ποιον θα παντρευτούν. Ας μην ξεχνάμε ακόμα ότι ένα δαχτυλίδι χωρίς πέτρα κρεμασμένο από ένα σπάγκο ή κλωστή μπορεί να γίνει αυτοσχέδιο εκκρεμές για τους επίδοξους ραβδοσκόπους.
Όσο για τα γούρια, μπορεί κανείς να επιλέξει το τυχερό του δαχτυλίδι με βάση τη διαίσθηση ή να βρει κάποιο με την τυχερή πέτρα του ζωδίου του. Μπορεί το συναισθηματικό δέσιμο που έχει μ’ εκείνον που του χάρισε το δαχτυλίδι να λειτουργεί μετατρέποντάς το σε φυλακτό. Υπάρχουν ακόμα και τα τυχερά δαχτυλίδια, που βασίζονται σε διάφορες παραδόσεις, όπως το φενγκ σούι. Ό,τι και να είναι, ο τέλειος κύκλος που συμβολίζει το αέναο και το αδιάρρηκτο θα λειτουργεί πάντα μαγικά πάνω στα χέρια των ανθρώπων.
Η ΒΕΡΑ
Φοριέται στον παράμεσο, δεξιό ή αριστερό, ανάλογα με τις παραδόσεις κάθε λαού, από τότε που ο Ρωμαίος λόγιος Αύλος Γέλλιος παρατήρησε ότι μια φλέβα συνέδεε αυτό το δάχτυλο με την καρδιά. Από σίδερο, ασήμι, ή αργότερα από χρυσό ή από πλατίνα, το δαχτυλίδι ήταν δείγμα εξουσίας προτού γίνει σύμβολο της ένωσης μεταξύ μιας αρραβωνιασμένης και του μελλοντικού συζύγου της.
Όταν την ώρα του γάμου ένας γαμπρός δεν μπορεί να σπρώξει τη βέρα αυτής που παντρεύεται πιο κάτω από τη δεύτερη φάλαγγα του δακτύλου της δείχνει ότι η γυναίκα του θα διοικεί το νοικοκυριό τους.
Αν η σύζυγος κρεμάσει τη βέρα της σε μια τρίχα των μαλλιών του συζύγου της μπορεί να μάθει ορισμένα πράγματα για τον γάμο της. Αν μια γυναίκα βγάλει τη βέρα της δημόσια, αυτό σημαίνει ότι επιτρέπει στους άλλους να εισχωρήσουν στον οικείο χώρο της, αλλά με δικό της προσωπικό κίνδυνο.
ΟΙ ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ΠΕΤΡΕΣ
Στην αρχαιότητα, τόσο στη δύση όσο και στην ανατολή, οι πολύτιμες και ημιπολύτιμες πέτρες χρησιμοποιήθηκαν εκτός από κοσμήματα και ως γούρια ή μαγικά φυλακτά. Oρισμένες μάλιστα όπως το τυρκουάζ, το κοράλλι ή το μάτι της τίγρης είχαν γίνει πασίγνωστες για την προστατευτική δράση τους ενάντια στην ατυχία και τη γλωσσοφαγιά.
Eπίσης σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς χρησιμοποιήθηκαν και ως γιατρικά. H σκόνη του μαλαχίτη, για παράδειγμα, φημιζόταν για τις υποαλλεργικές της ιδιότητες, ενώ, σύμφωνα με τον Iπποκράτη, ο λάπις λάζουλι θεωρούνταν πέτρα που έκανε καλό στα δερματικά προβλήματα.
Oι επιστήμονες είναι πλέον σε θέση να γνωρίζουν πως αυτές οι ξεχωριστές δυνάμεις των ορυκτών οφείλονται σε ιδιότητες φυσικές και όχι υπερφυσικές, όπως ίσως πίστευαν παλαιότερα. Mε δυο λόγια η επίδραση των πετραδιών στην ψυχολογία μας είναι θέμα ηλεκτρομαγνητικής δύναμης, η οποία, περνώντας σε ορισμένες περιοχές του σώματός μας, χρησιμεύει ως ενισχυτής. Έτσι, τα πετράδια μετατρέπονται σε έναν πομπό παλμικών ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, που συμβάλλουν στην ενεργοποίηση των κυτταρικών λειτουργιών μας.
Aκόμα λοιπόν και να είναι μύθος ότι υπάρχουν πετράδια που μας φέρνουν γούρι ή κακοτυχία, είναι γεγονός πως ορισμένοι πολύτιμοι και ημιπολύτιμοι λίθοι μπορούν να παίξουν θετικό ρόλο στην τόνωση του οργανισμού και της ψυχικής μας διάθεσης. Άλλωστε είναι γνωστό πως τα πετράδια αποτελούνται από τα ίδια στοιχεία (ανόργανα άλατα) που υπάρχουν και στο ανθρώπινο σώμα, και σύμφωνα με τους κρυσταλλοθεραπευτές: όταν τα σφίγγουμε ή τα ακουμπάμε σε ορισμένα σάκρα (ενεργειακά κέντρα του σώματος) ελευθερώνουν μόρια αυτών των στοιχείων. Tα μόρια αυτά μπορεί να μας δίνουν εκείνες τις απειροελάχιστες δόσεις που μας χρειάζονται για να αλλάξει το κέφι μας ή να προλάβουμε κάποιες σωματικές και ψυχικές ασθένειες.
ΝΑ ΧΤΥΠΗΣΟΥΜΕ ΞΥΛΟ
Αυτή η πρόληψη χρονολογείται από την εποχή της Αρχαίας Περσίας. Οι Πέρσες χτυπούσαν ξύλο για να έρθουν σε επαφή με τον θεό της φωτιάς Ατάρ που ανέβαινε από το χώμα στον κορμό των δέντρων μέσα από τις φλέβες του ξύλου. Έτσι μπορούσαν να αποκτήσουν για λίγο ένα μέρος αυτής της θεϊκής ενέργειας.
Πολύ αργότερα, όταν η Αγία Ελένη βρήκε τον Σταυρό πάνω στον οποίο μαρτύρησε ο Χριστός, η πρόληψη αυτή έγινε και χριστιανική. Αυτή την εποχή επίσης κυριάρχησε η πίστη ότι το πιο αποτελεσματικό γούρι ήταν φτιαγμένο από ξύλο ελιάς ή κέδρου. Και αυτό γιατί στη Μέση Ανατολή, τα κάθετα δοκάρια των σταυρών ήταν από κορμό ελιάς ενώ τα οριζόντια από κέδρο.
ΤΟ ΣΚΟΡΔΟ
Από τα αρχαία χρόνια και το Μεσαίωνα το σκόρδο θεωρούνταν ως εξαίρετο φάρμακο και αφροδισιακό. Επίσης το είχαν σαν φυλακτό ενάντια στα κακά δαιμόνια και τους βρικόλακες καθώς και κατά του ματιάσματος. Υπάρχουν πολλές λαϊκές παραδόσεις σχετικά με το σκόρδο. Έτσι μία πλεξούδα από σκόρδα σε ένα σπίτι ή χωράφι διώχνει το μάτιασμα. Άμα κάποιος θαυμάζει κάτι για να μη το ματιάζει συνηθίζεται η έκφραση «σκόρδα στα μάτια σου» έτσι αποτρέπεται το μάτιασμα. Στην έγκυο γυναίκα και στο νεογέννητο βρέφος τοποθετείται ένα σκόρδο για να φύγει το κακό μάτι. Την ημέρα της πρωτομαγιάς τρώνε σκόρδο για προληπτική εξουδετέρωση του κακού. Ακόμα και πλαστικά σκόρδα τοποθετούνται σε αυτοκίνητα για γούρι.
Ο ΜΑΡΤΗΣ
Η κόκκινη κλωστή που βάζουμε την 1η Μαρτίου είναι και αυτή μια πάρα πολύ παλιά συνήθεια. Οι αρχαίοι Έλληνες φορούσαν «Μάρτη» και μάλιστα οι κοπέλες στόλιζαν με «Μάρτη» και το άγαλμα της Αθηνάς.
Ο Παυσανίας λέει πως την πρόληψη αυτή την είχαν πάρει από τους Αιγυπτίους.
Όταν τελείωνε ο μήνας έπλεναν την κόκκινη κλωστή (ταινία) στον Ιλισσό και την έκρυβαν για τον άλλο χρόνο. Έτσι η ταινία αυτή πήγαινε από γενιά σε γενιά και όσο πιο παλιά ήταν τόσο πιο γούρικη θεωρείτο.
Αλλά και όλες οι πόλεις, πλην της Σπάρτης, είχαν ανάλογη πρόληψη. Στη Μακεδονία μόνο έχουμε μια παραλλαγή — αντί κόκκινης κλωστής έβαφαν τον καρπό του αριστερού χεριού με πορφύρα.
Το έθιμο - πρόληψη πέρασε και στο Βυζάντιο. Εδώ όμως ο πλούτος άλλαξε την κόκκινη κλωστή με χρυσή. Σαν ερχόταν η ώρα να βγάλουν την κλωστή, καλούσαν τους φίλους σε γλέντι και πριν άπ' αυτό έκαιγαν την κλωστή μέσα σ' ένα πιάτο και από το σχήμα της στάχτης μάντευαν το μέλλον.
Πίστευαν ακόμα οι Βυζαντινοί ότι η άσπρη κλωστή συμβολίζει το πρωινό φως, ενώ η κόκκινη το μεσημεριάτικο καύμα. Έτσι όταν τις φορούσε κανείς απέφευγε τις ακτίνες του ήλιου και δεν μαύριζε — δεν «άρπαζε» - πράγμα που για την εποχή εκείνη δεν ήταν επιθυμητό.
Ο ΑΠΗΓΑΝΟΣ
Το φυτό τούτο είναι γνωστό σαν κατάλληλο και αποτελεσματικό κατά της βασκανίας άπ' την εποχή των Αρχαίων Αθηναίων που το φύτευαν στην αυλή τους και μάλιστα στο αριστερό μέρος της αυλόπορτας.
«Ξορκισμένος με τον απήγανο», το λέμε όταν υπάρχει κάτι το απαράδεχτο, το σκανδαλώδες, που θέλουμε να το εξουδετερώσουμε. Το λέμε όταν θέλουμε να δηλώσουμε ότι δεν θέλουμε να ξαναδούμε κάποιον ανεπιθύμητον, να είναι δηλαδή ξορκισμένος και διωγμένος μακριά και οριστικά.
Η ΠΡΟΣΩΠΙΔΑ
Όταν ένα παιδί γεννιέται με «προσωπίδα», δηλαδή με ένα μέρος του κρανίου σκεπασμένο από την εμβρυακή μεμβράνη, θα προοδεύσει στη ζωή. Ο Ναπολέων γεννήθηκε με αυτή τη μεμβράνη. Το διαβεβαίωσε η μητέρα του το βράδυ των Χριστουγέννων του 1800, για να εξηγήσει στο περιβάλλον της την καλή τύχη που συνόδευε τον γιο της.
Αυτή η πρόληψη υιοθετήθηκε από τους πρώτους Χριστιανούς αφότου ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αντώνιος (86-161) γεννήθηκε έχοντας αυτή τη μεμβράνη.
ΣΠΑΣΜΕΝΗ ΣΤΑΜΝΑ
Στην Κέρκυρα το Μεγάλο Σάββατο το πρωί, λίγο πριν την πρώτη Ανάσταση, επιδίδονται στο σπάσιμο των μπότηδων (πήλινα δοχεία). Ψηλά από τα παράθυρα των σπιτιών πετούν στο δρόμο μπότηδες όλων των μεγεθών, με νερό ή χωρίς, που σπάνε με κρότο. Η χριστιανική εξήγηση αυτού του εθίμου είναι, κατά μία άποψη, το χωρίο του Ευαγγελίου: "Συ δε Κύριε, ανάστησόν με ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύη κεράμεως". Πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται στους δρόμους για να παρακολουθήσει το θέαμα. Θεωρείται μάλιστα γούρι να πάρει ο επισκέπτης ένα κομμάτι από τα σπασμένα δοχεία.
ΓΕΛΩΤΟΠΟΙΟΙ
Επαγγελματίες γελωτοποιοί υπήρχαν από τα πολύ αρχαία χρόνια, οι οποίοι διασκέδαζαν είτε τα πλήθη στους δρόμους, είτε τους άρχοντες και τους πλούσιους στις αυλές τους. Εμφανίζονται από την εποχή των Φαραώ της Αιγύπτου μέχρι και τον 18ο αιώνα, σε κοινωνίες τόσο διαφορετικές, όσο οι Αζτέκοι του Μεξικού και οι Μεσαιωνικές Αυλές της Ευρώπης. Συχνά δύσμορφοι, νάνοι ή σακάτηδες, οι γελωτοποιοί χρησίμευαν σ' αυτές τις αυλές τόσο για διασκέδαση όσο και για γούρι (τύχη), επειδή υπήρχε η αντίληψη ότι η δυσμορφία τους μπορούσε να αποτρέψει το κακό μάτι και ότι τα χοντροειδή τους πειράγματα μπορούσαν να μεταφέρουν τη γρουσουζιά από το θύμα της ειρωνείας στον ειρωνευόμενο.
ΟΙ ΓΑΤΕΣ
Η μαύρη γάτα θεωρείται καλός οιωνός στην Βρετανία και την Αυστραλία. Για την Βρετανία επίσης, οι ξανθοάσπρες γάτες είναι καλή τύχη για όποιον τις έχει στο σπίτι του, και για την Πρώην Σοβιετική Ένωση ισχύει το ίδιο, αλλά για τις μπλε γάτες.
Για πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, το να φτερνιστεί γάτα κοντά σε νύφη που ετοιμάζεται για την τελετή του γάμου, είναι σημάδι ευτυχισμένου έγγαμου βίου.
Σε άλλα μέρη του κόσμου, είναι πρέπον να χαιρετάς ευγενικά την μαύρη γάτα που συναντάς στο δρόμο σου, διότι έτσι θα σου χαρίσει καλή τύχη. Πολλοί ναυτικοί θεωρούν γούρι να έχουν μια γάτα μαζί τους στο καράβι, ειδικά εάν είναι απόλυτα μαύρη, χωρίς καθόλου λευκά σημάδια στην γούνα της. Οι ναυτικοί φροντίζουν ιδιαίτερα την γάτα του καραβιού, την αγαπούν και την σέβονται. Ακόμα και σε περίπτωση ναυάγιου, σπάνια δεν θα βρεθεί κάποιος που να σώσει την γάτα.
Οι Άγγλοι ναυτικοί, πιστεύουν πως όσο η σύζυγός τους έχει μαύρη γάτα στο σπίτι τους, τότε η ασφαλής επιστροφή του είναι εξασφαλισμένη.
Λίγες τρίχες από γάτα πιστεύεται πως ενδυναμώνει την αποτελεσματικότητα γητειών, καθώς και φυλαχτών.
Κατά τον Μεσαίωνα, πιστεύονταν πως αν ένας άνθρωπος ήταν σοβαρά άρρωστος, τότε θα έπρεπε να τον πλύνουν και κατόπιν με το ίδιο νερό να πλύνουν μια γάτα, και έτσι η γάτα έπαιρνε την αρρώστια πάνω της και ο ασθενής γινόταν καλά.
Πολλοί άνθρωποι, ακόμα και σήμερα, έχουν μια γάτα στο σπίτι τους διότι θεωρείται πως η παρουσία της και μόνο, διώχνει τα κακόβουλα αερικά.
ΤΟ ΚΟΜΠΟΛΟΙ
Τα κομπολόγια έχουν πραγματικά μακραίωνη παράδοση στην Ελλάδα και σε μερικές περιοχές τα θεωρούν ακόμα και σήμερα φυλακτά.
ΚΥΡΑ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ
Η κυρά Σαρακοστή στις περισσότερες περιοχές ήταν μια χάρτινη ζωγραφιά. Απεικόνιζε μια γυναίκα με σταυρωμένα χέρια, λόγω προσευχής, χωρίς στόμα, λόγω νηστείας, και με εφτά πόδια που αναπαριστούσαν τις επτά εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής. Κάθε Σάββατο έκοβαν ένα πόδι και έτσι ήξεραν πόσες βδομάδες νηστείας απέμεναν μέχρι το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο, έκοβαν και το τελευταίο πόδι.
Αυτό το κομμάτι χαρτί το δίπλωναν καλά και το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο. Τοποθετούσαν το σύκο αυτό μαζί με άλλα, και σε όποιον το έβρισκε θεωρούνταν ότι του έφερνε γούρι. Σε άλλα μέρη της Ελλάδας η Κυρά Σαρακοστή δεν ήταν φτιαγμένη από χαρτί, αλλά από ζυμάρι. Το ζυμάρι φτιαχνόταν με αλεύρι, αλάτι και νερό. Η διαδικασία ήταν κι εδώ η ίδια όπως και με την χάρτινη. Μια παραλλαγή του εθίμου της Κυράς Σαρακοστής είναι φτιαγμένη από πανί και γεμισμένη με πούπουλα.
Η Κυρά Σαρακοστή που έφτιαχναν στον Πόντο ήταν διαφορετική. Εκεί κρέμαγαν από το ταβάνι μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι που πάνω του είχαν καρφωμένα εφτά φτερά κότας. Κι εδώ κάθε βδομάδα αφαιρούσαν ένα φτερό κι έτσι μέτραγαν το χρόνο μέχρι την Ανάσταση. Αυτό το «ημερολόγιο» το ονόμαζαν Κουκουρά.
ΚΙΝΕΖΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ
Τα Κινέζικα νομίσματα είναι σαν τις δικές μας δεκάρες, που είχαμε παλιά στο πορτοφόλι μας, για τύχη και γούρι. Τα κινέζικα νομίσματα, που ιστορικά κατάγονται από εποχές πολύ εύρωστες οικονομικά, γι αυτό και θεωρούνται πολύ τυχερά, είναι και κάπως φιλοσοφημένα στην κατασκευή τους. Έτσι το στρογγυλό σχήμα του περιγράμματος συμβολίζει τον Ουρανό και το τετράγωνο σχήμα της μεσαίας τρύπας συμβολίζει τη Γη. Υποδηλώνεται έτσι το πάντρεμα, η σύζευξη του Ουρανού και της Γης κι έτσι η απόλυτη συμπαντική αρμονία. Επίσης η μία από τις δύο πλευρές τους είναι γιανγκ, είναι αυτή με τα κινέζικα γράμματα και η άλλη είναι γιν. Είναι με απλά λόγια σα να κρατάμε το σύμπαν στα χέρια μας, έχοντας ένα τέτοιο νόμισμα. Συνήθως τα βρίσκουμε δεμένα με κορδέλα χρυσή. Το χρυσό είναι ένα μεταλλικό χρώμα. Και σαν σύνολο τα μεταλλικά νομίσματα δεμένα με τη χρυσή κορδέλα αποτελούν ένα αντικείμενο μεταλλικό.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα νομίσματα όπως εσείς θεωρείται καλύτερα. Μεταχειριστείτε τα σαν προσωπικό γούρι. Ως τυχερά σύμβολα πλούτου, μπορούν να μπουν σε ταμειακές μηχανές, στο πορτοφόλι, σε λογιστικά βιβλία, στο συρτάρι, ή ακόμα και πάνω σε κάποιο έπιπλο. Μη σας απασχολεί ο αριθμός τους. Απλά και μόνο πληροφοριακά στο φενγκ σούι οι αριθμοί που ανήκουν στο στοιχείο του μετάλλου είναι το 6 και το 7. Δεν έχει καμία σημασία όμως αν εσείς θεωρείτε π.χ. το 3 σαν ένα δικό σας τυχερό αριθμό.
ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΑ ΓΟΥΡΙΑ
Βέλος: Φοριέται η αιχμή ενός βέλους σαν φυλαχτό ενάντια σε οτιδήποτε κακό.
Καμπανάκια:Φοριούνται σαν φυλαχτό ενάντια σε δαιμόνια. Λέγεται ότι οι δαίμονες δεν αντέχουν τον ήχο της καμπάνας.
Γάτες: Μικρά φυλαχτά με την μορφή μιας γάτας φοριούνται για καλή τύχη.
Σκύλος: Αν ένας σκύλος σε ακολουθήσει μέχρι το σπίτι σου, είναι καλή τύχη.
Αετός: Μικρά φυλαχτά με την μορφή αετού φοριούνται για προστασία από τις κατάρες. Τα φτερά του αετού φοριούνται για να ελκύσουν ευμάρεια.
Μάτι: Μικρές μπλε χάντρες σε σχήμα ματιού φοριούνται για προστασία από το μάτιασμα.
Χρήματα: Αν βρεις χρήματα στον δρόμο, είναι καλή τύχη για τα επαγγελματικά σου.
Καρφίτσα: Αν βρεις καρφίτσα, είναι καλή τύχη.
Πιρούνι: Αν σου πέσει το πιρούνι από το τραπέζι, φίλοι θα καλέσουν.
Χέρι: Φυλαχτά σε σχήμα παλάμης φοριούνται για προστασία από οτιδήποτε κακό.
Δόντια: Όταν ένα παιδάκι βγάζει τα παιδικά του δόντια, τα πετάει στα κεραμίδια του σπιτιού του για να βγουν τα νέα δόντια γερά. Επίσης, υπάρχει ο μύθος της Νεράιδας των δοντιών, που παίρνει τα παιδικά δοντάκια που βρίσκει κάτω από το μαξιλάρι του παιδιού, και αφήνει στην θέση τους λεφτά.
Μετεωρίτες: Όταν πέφτουν μετεωρίτες είναι καλός οιωνός. Κομμάτι από μετεωρίτη θεωρείται τέλειο φυλαχτό.
Γουρούνι: Μερικοί θεωρούν ότι ένα μικρό φυλαχτό φτιαγμένο από δέρμα γουρουνιού είναι καλή τύχη. Στη Γερμανία το γουρούνι θεωρείται γούρικο. Τις εποχές που δεν υπήρχε τροφή, όποιος είχε γουρούνι, θεωρούνταν καλότυχος.
Κουκουνάρι: Θεωρείται δυνατό φυλαχτό ενάντια σε δαιμόνια.
Ουράνιο Τόξο: Είναι καλή τύχη αν δεις ουράνιο τόξο. Ο μύθος επίσης λέει ότι υπάρχει θησαυρός θαμμένος εκεί που τελειώνει το ουράνιο τόξο.
Αστέρια: Αν δεις ένα αστέρι να πέφτει, κάνε μια ευχή.
Αλάτι: Διώχνει τα δαιμόνια και τους ανεπιθύμητους επισκέπτες. Αν χυθεί αλάτι κατά λάθος είναι γρουσουζιά και πρέπει να ρίξεις λίγο πίσω σου, πάνω από τον ώμο σου.
Βασιλικός: Είναι καλή τύχη να έχεις μια γλάστρα με βασιλικό στην είσοδο του σπιτιού. Αν επίσης προσφέρεις ένα κλαράκι βασιλικού στους επισκέπτες σου, τότε αυτοί θα ξαναέρθουν.
Αράχνη: Ιστός αράχνης στις γωνίες του σπιτιού είναι καλή τύχη. Αν πέσει πάνω σου αράχνη είναι επίσης καλή τύχη.
Πασχαλίτσα: Αν πέσει πάνω σου πασχαλίτσα είναι καλή τύχη. Είναι όμως μεγάλη γρουσουζιά να την διώξεις.
Βάτραχος: Ένα φυλαχτό σε σχήμα βατράχου, προστατεύει από το μάτιασμα..
Ρούχα: Πολλοί φοράνε τα ρούχα τους ανάποδα όταν πάνε για ύπνο, για να προστατευτούνε από τις κατάρες.
Κρασί: Αν είσαι ανύπαντρος και τύχει στο δικό σου το ποτήρι να τελειώσει το κρασί, τότε θα καλοπαντρευτείς. Εάν χυθεί κρασί θεωρείται καλοτυχία.
Μητρικό γάλα: Λέγεται ότι το ύφασμα που έχει πάνω του γάλα από γυναίκα που θηλάζει, είναι πολύ δυνατό γούρι και προστατεύει από οτιδήποτε κακό.
Κόκορας: Οι παλιοί πάντα σφάζανε έναν κόκορα και τον θάβανε στα θεμέλια του σπιτιού όταν χτιζότανε, για να στεριώσει το σπίτι.
Μέλι και γάλα: Είναι έθιμο να ταΐζει η πεθερά την νέα της νύφη μέλι και γάλα, για να τα πάνε «μέλι-γάλα».
Ζάχαρη: Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, η μητέρες «ζαχαρώνουν» τις κόρες τους όταν είναι μωρά, για να γίνουν όμορφες και γλυκείες. Της ρίχνουν δηλαδή ζάχαρη.
Λίρα στη γέννα: Στο παιδί που γεννιόταν προσέφεραν λίρα, αν είχαν, ή ασημένια δίφραγκα, με την ευχή «χώμα να πιάνει και μάλαμα να γίνεται».
Φωτιά τα Χριστούγεννα: Καλή τυχη περιμένει τα σπίτια όσων κρατούν τη φωτιά αναμμένη κατά τη διάρκεια όλης της ημέρας των Χριστουγέννων.
Γέννηση Χριστουγεννιάτικη: Τα παιδιά που γεννιούνται την ημέρα των Χριστουγέννων θεωρούνται καλότυχα.
Αγρότες και Χριστούγεννα: Οι αγρότες αν δουν άστρα στον ουρανό την βραδιά των Χριστουγέννων, θα έχουν πλούσια σοδειά το καλοκαίρι.
Καινούργιο ρούχο: Σε πολλά μέρη της Ελλάδας φορούσαν για το καλό του χρόνου, ένα καινούργιο ρούχο και φρόντιζαν να έχουν επιστρέψει ό,τι δανεικό είχαν τυχόν πάρει.
Πέρδικα: Η συνάντηση με μια πέρδικα θεωρείται καλοτυχία.
Σκαραβαίος: Στην Αίγυπτο οι σκαραβαίοι θεωρούνταν ιεροί και η απεικόνιση τους σε κοσμήματα ή σε αντικείμενα έφερνε καλή τύχη στον κάτοχο του.
Βούδας: ή Μπούντχα στην αρχαία Ινδική γλώσσα, σημαίνει ο «Αφυπνισμένος» ή «Φωτισμένος». Προέρχεται από τη ρίζα του ρήματος μπουντχ, που σημαίνει αφυπνίζω, φωτίζομαι και κατανοώ. Ένας βούδας στο σπίτι μας, προσελκύει την καλή τύχη και την πνευματική επίτευξη.
Ας δούμε τι πιστεύουν και τι κάνουν σε διάφορα μέρη του κόσμου:
Στη Σικελία:
Οι αγρότες τρέχουν τα μεσάνυχτα των Χριστουγέννων στα πηγάδια τους για να βγάλουν νερό και με αυτό ραντίζουν τα ζώα και το φούρνο του ψωμιού, γιατί πιστεύουν ότι το νερό είναι αγιασμένο αυτή την ώρα που γεννιέται ο Χριστός και θα ευλογηθεί το κοπάδι και η σοδειά.
Στην Ιταλία:
Τις γιορτινές ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, κυριαρχεί το κόκκινο χρώμα στη διακόσμηση του σπιτιού και την γκαρνταρόμπα των ανθρώπων, γιατί συμβολίζει την ανανέωση και φέρνει γούρι.
Στη Σαρδηνία:
Οι πιστοί θεωρούν ότι όποιος γεννιέται τα μεσάνυχτα των Χριστουγέννων έχει δεχτεί την ευλογία του Σωτήρα της Ανθρωπότητας και για αυτό θα φέρει μεγάλο γούρι κι ευτυχία, όχι μόνο στην οικογένεια του, αλλά και στα επτά πιο κοντινά σπίτια της γειτονιάς του.
Στη Γιουγκοσλαβία:
Το γιορτινό τραπέζι είναι πλούσιο σε γεύσεις και με μπόλικο κρασί, και κρατάει μέχρι το πρωί. Και για να μην ντραπούν οι καλεσμένοι, η νοικοκυρά έχει φροντίσει από νωρίς να λεκιάσει το τραπεζομάντιλο με κόκκινο κρασί, που φέρνει και γούρι άλλωστε. Κάτι που το πιστεύουμε κι εμείς άλλωστε στην Ελλάδα.
Στην Ισπανία:
Το αγαπημένο δώρο είναι η θέστα, ένα μικρό δηλαδή καλαθάκι με σαμπάνια, λίγα αμυγδαλωτά και ένα πιατάκι με δώδεκα σταφίδες που πρέπει να φαγωθούν μία-μία σε κάθε χτύπο του ρολογιού πριν την αλλαγή του χρόνου, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η ευτυχία ξεχωριστά για κάθε μήνα του χρόνου. Άλλοι λένε ότι όποιος καταφέρει να καταπιεί 12 σταφίδες ακριβώς πάνω στο δωδέκατο χτύπημα του ρολογιού θα έχει την τύχη με το μέρος του.
Στην Αγγλία:
Ακόμη και σήμερα, ακολουθούν μια παραλλαγή για τα έθιμα του εξαγνισμού των αγρών από τα κακά πνεύματα που βασιζόταν σε αρχαίες τελετουργίες. Για την ακρίβεια, το βράδυ των Χριστουγέννων μόλις σκοτεινιάσει, σχηματίζουν παρέες γύρω από τα περιβόλια με τις μηλιές και πίνουν μπύρα τραγουδώντας κάλαντα, ενώ πυροβολούν στα κλαριά για να διώξουν...τους καλικάντζαρους. Παλαιότερα μάλιστα, συνήθιζαν να αφήνουν και γλυκίσματα για να εξασφαλίσουν την ευμένεια τους και να έχουν καλή σοδειά.
Στη Δανία:
Τη θέση της δικής μας βασιλόπιτας κατέχει το ρυζόγαλο! Μάλιστα ένα ρυζόγαλο που κρύβει μέσα του ένα αμύγδαλο. Όποιος το βρει είναι ο τυχερός της χρονιάς και κερδίζει ένα χαρτονένιο γουρουνάκι-αυτό είναι το γούρι των Δανών.
Στην Ιαπωνία:
Η γιορτή αρχίζει από τις 29 Δεκεμβρίου και διαρκεί μια ολόκληρη βδομάδα. Την τελευταία μεγάλη ημέρα, την παραμονή δηλαδή της Πρωτοχρονιάς, όπως σήμερα, στα υπαίθρια κιόσκια πουλούν moshi, που είναι κέικ από ρύζι. Αύριο θα κάψουν στη μεγάλη πυρά έξω από τους ναούς τους, το γούρι του παλιού χρόνου και θα αγοράσουν το καινούργιο.
Στην Πορτογαλία:
Το γλυκό έθιμο της τελευταίας ημέρας του χρόνου απαιτεί την προσφορά των rabanadas στους επισκέπτες. Φέτες δηλαδή ψωμιού βουτηγμένες σε ζαχαρόνερο, περασμένες με αυτό και τηγανισμένες. Σε μερικές περιοχές οι τηγανίτες περιέχουν γλυκιά κολοκύθα και ονομάζονται filhos.