"Το ζήτημα είναι από που βλέπει κανείς τον ουρανό. Εγώ τον έχω δει από καταμεσής της θάλασσας."
Κυριακή 10 Οκτωβρίου 2010
Σάββατο 9 Οκτωβρίου 2010
Η
Κβαντική Ψυχολογία είναι το καινούριο παρακλάδι της ψυχολογίας και της
ψυχοθεραπείας, η οποία συνδυάζει με αρμονικό τρόπο την Κβαντική Φυσική
με την Ανθρωπιστική ψυχολογία.
Θεωρούμενη απο πολλούς σαν μια μοντέρνα εκδοχή (συνέχεια) των ιδεών του Maslow και του Rogers, με δυάχυτα στοιχεία ανατολικ...ών παραδόσεων, η Κβαντική ψυχολογία μπορεί να αποδειχθεί οτι είναι πολύ αποτελεσματική ως θεραπεία.
Η Κβαντική ψυχολογία δημιουργήθηκε απο τον Stephen Wolinsky (1993).
Ο Wolinsky, μετά απο αρκετά χρόνια αναζήτησης και αυτογνωσίας στις
ανατολικές παραδόσεις, συνδύασε με γοητευτικό τρόπο τις ανατολικές
παραδόσεις με τη δυτική ψυχοθεραπευτική υπο το πρίσμα των κυριότερων
θεωρειών φυσικής του 20ου αιώνα.
Ο Wolinsky συνέθεσε ένα εργαλείο
συνειδητοποίησης και αλλαγής, εύχρηστο για τους περισσότερους ανθρώπους.
Όπως είναι φυσικό, δοκίμασε τη θεωρεία του σε ψυχοθεραπευτικό επίπεδο
με άριστα αποτελέσματα.
Η Κβαντική ψυχολογία, αντίθετα με τις
άλλες θεωρείες, δεν κάνει υποθέσεις για τα αίτια- αποτελέσματα στη
σύγχρονη ζωή. Αντίθετα, προσπαθεί να δει τα κυριότερα ανθρώπινα συμβάντα
στο κβαντικό επίπεδο και να θεωρήσει τα συναισθήματα, τις επιδιώξεις ή
τις προθέσεις ως συγκεκριμένα γεγονότα με συγκεκριμένη ενέργεια στο
κβαντικό επίπεδο.
Η βασική αρχή της Κβαντικής ψυχολογίας είναι , το
οτι "ο παρατηρητής διαμορφώνει την πραγματικότητα του".
(!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!)
Τι σημαίνει "ο παρατηρητής δημιουργεί την
πραγματικότητα του? Για την Κβαντική ψυχολογία π.χ., η κατάθλιψη
προξενείται στο παρόν επειδή κάποιος επικεντρώνει την προσοχή του σ'
αυτή. Με ειδικές ασκήσεις ο καθένας μπορεί να δει οτι η "κατάθλιψη" και ο
"παρατηρητής της κατάθλιψης" είναι το ίδιο πράγμα. Αν νοιώθουμε
καταθλιπτικά, είναι γιατί η παρατήρησή μας εκείνη τη στιγμή είναι
κατάθλιψη, γιατί τη δεδομένη στιγμή "είμαστε" κατάθλιψη.
Μια άλλη
αρχή της Κβαντικής ψυχολογίας είναι οτι τα συναισθήματα δε διαφέρουν
κατά βάθος, αλλα αποτελούνται απο ενέργεια. Η κβαντική ενέργεια με
συγκεκριμένες ταμπέλες (αυτό που νοιώθω είναι... χαρά, αυτό που νοιώθω
είναι... θυμός) γίνεται το συναίσθημα που βιώνουμε. Αν βιώνουμε χαρά
είναι γιατί έχουμε κολλήσει την ταμπέλα 'χαρά" στην κβαντική ενέργεια. Η
συνειδητοποίηση οτι όλα τα συναισθήματα είναι κατά βάθος ίδια, μπορεί
να είναι μια απο τος πιο αποκαλυπτικές στιγμές στη ζωή ενός ατόμου.
Το
επόμενο βήμα στην Κβαντική Ψυχολογία είναι η αποκάλυψη οτι τα
συναισθήματα και η ύλη, οι σκέψεις και τα υλικά πράγματα σε κβαντικό
επίπεδο δε διαφέρουν καθόλου.
Ένα συνάισθημα είναι μια δόνηση
υποατομικών σωματιδίων με συγκεκριμένες συχνότητες. Φυσικά, αυτή η
συνειδητοποίηση δεν έρχεται διαβάζοντας και διαβάζοντας ξανά την
προηγούμενη πρόταση, αλλά εξετάζοντας κάποιες σπουδαίες θεωρείες
Φυσικής.
Μια σκέψη είναι μια δόνηση ενέργειας του παρατηρητή (εαυτού) που προκαλείται απο την πρόθεση του παρατηρητή.
Αλλάζοντας προθέσεις, μπορούμε να αλλάξουμε αυτόματα σκέψεις.
Αλλάζοντας σκέψεις με την παρατήρηση δημιουργούμε καινούρια κύματα ενέργειας.
Η
αφηρημένη έννοια της Κβαντικής ψυχολογίας και η αρχική δυσκολία στη
συνειδητοποίηση των εννοιών, ίσως κάνει μερικούς να πιστέψουν οτι η
Κβαντική ψυχολογία δεν είναι επιστήμη αλλά μια φιλοσοφική μέθοδος
ψυχοθεραπείας.
Όμως οτιδήποτε μπορεί να μας διαφωτίσει για τις
διαδικασίες του νου μας και στηρίζεται σε επιστημονικά θεωρήματα ανήκει
στη σφαίρα της επιστημονικής ψυχολογίας.
Μπορεί οι υποθέσεις του
Wolinsky να μην μπορούν να επιβεβαιωθούν απο τη στατιστική (όπως άλλωστε
δεν μπορούσαν και οι θεωρείες του πολλων αλλων διακεκριμενων αργοτερα),
αλλά αυτό δεν κάνει την Κβαντική ψυχολογία λιγότερο αποτελεσματική.
Η
Κβαντική Ψυχολογία μας θυμίζει οτι υπάρχει κάτι παραπάνω απο τη δυτική
αιτιοκρατούμενη σκέψη. Ίσως για να καταλάβουμε καλύτερα τον ανθρώπινο
νου, να πρέπει να τον δούμε στη συνεργασία του με το υπόλοιπο σύμπαν σε
κβαντικό επίπεδο και όχι μεμονωμένα, στο περιβάλλον που μας φαίνεται
"πραγματικό".
Πηγή: Σύγχρονη Ψυχολογία.
Πέμπτη 7 Οκτωβρίου 2010
Κρατώντας ένα μολύβι σήμερα για να σημειώσω στο βιβλίο μου, σκέφτηκα πως το κάθε τι στον κόσμο έχει να μου διδάξει.
Τώρα θα μου πεις: Μα το μολύβι;
Ε, ναι λοιπόν, το μολύβι.
Ακου τι μου λέει:
*
Μου λέει πως ότι και να κάνω πάντα θα αφήνει ένα Σημάδι.
*
Οτι πάντα μπορώ να διορθώσω το λάθος μου.
*
Οτι το σημαντικό στη ζωή είναι το "μέσα" και όχι το "έξω".
*
Οτι στη ζωή θα χρειαστεί να "με ξύσουν" και θα πονέσω, για να γίνω καλύτερος σ' αυτό που κάνω.
*
Και οτι στη ζωή για να γίνω καλύτερος, πρέπει να εμπιστευτώ το χέρι που με οδηγεί…
Απο το ιστολογιο του Δ.Καραβασίλη
http://www.dkaravasilis.gr/2010/10/%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CF%8D%CE%B2%CE%B9/comment-page-1/#comment-799
Τώρα θα μου πεις: Μα το μολύβι;
Ε, ναι λοιπόν, το μολύβι.
Ακου τι μου λέει:
*
Μου λέει πως ότι και να κάνω πάντα θα αφήνει ένα Σημάδι.
*
Οτι πάντα μπορώ να διορθώσω το λάθος μου.
*
Οτι το σημαντικό στη ζωή είναι το "μέσα" και όχι το "έξω".
*
Οτι στη ζωή θα χρειαστεί να "με ξύσουν" και θα πονέσω, για να γίνω καλύτερος σ' αυτό που κάνω.
*
Και οτι στη ζωή για να γίνω καλύτερος, πρέπει να εμπιστευτώ το χέρι που με οδηγεί…
Απο το ιστολογιο του Δ.Καραβασίλη
http://www.dkaravasilis.gr/2010/10/%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CF%8D%CE%B2%CE%B9/comment-page-1/#comment-799
ΚΑΡΚΙΝΟΣ και ΛΕΜΟΝΙ
ΛΕΜΟΝΙ και ΚΑΡΚΙΝΟΣ
ΤΟ ΛΕΜΟΝΙ, ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟ ΠΡΟΙΟΝ ΣΤΟ ΝΑ
ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΤΑ ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΑ ΚΥΤΤΑΡΑ. ΕΙΝΑΙ 10000 ΦΟΡΕΣ
ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ. ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΤΟ ΑΠΟΔΕΧΟΜΑΣΤΕ ΑΥΤΟ? ΔΙΟΤΙ
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΕΝΙΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΝΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΟΥΝ ΜΙΑ ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΟΥΣΙΑ, ΠΟΥ ΝΑ
ΤΟΥΣ ΕΠΤΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΣΟΥΝ ΚΕΡΔΗ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΑ! ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΩΡΑ ΜΠΟΡΕΙΣ
ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΙΚΑ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙΣ ΕΝΑΝ ΦΙΛΟ ΠΟΥ ΤΟ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ, ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΣ ΤΟΥ ΝΑ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΘΕΙ ΟΤΙ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟ ΝΑ ΠΙΕΙ ΧΥΜΟ ΛΕΜΟΝΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ
ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ. Η ΓΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗ. ΕΦΟΣΟΝ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΤΟ
ΠΡΑΞΕΙΣ, ΦΥΤΕΨΕ ΜΙΑ ΛΕΜΟΝΙΑ ΣΤΟΝ ΚΗΠΟ ΣΟΥ. ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΑ. ΤΗΝ
ΕΠΟΜΕΝΗ ΦΟΡΑ ΠΟΥ ΕΠΙΘΥΜΕΙΣ ΝΑ ΠΙΕΙΣ ΧΥΜΟ, ΖΗΤΑ ΦΥΣΙΚΟ ΧΥΜΟ ΛΕΜΟΝΙΟΥ ΧΩΡΙΣ
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΑ. ΠΟΣΑ ΑΤΟΜΑ ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΕΝΩ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΑΥΤΟ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΦΥΛΑΓΜΕΝΟ, ΜΕ
ΚΑΧΥΠΟΨΙΑ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΘΕΣΕΙ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΠΧΕΙΡΗΣΕΩΝ?
ΟΠΩΣ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ, Η ΛΕΜΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΧΑΜΗΛΗ. ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΜΕΓΑΛΟ ΧΩΡΟ.
ΟΛΟΙ ΤΗΝ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΣΑΝ ΛΕΜΟΝΙΑ. ΤΟ ΦΡΟΥΤΟ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΚΙΤΡΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ ΜΕ
ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΟΨΕΙΣ, ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΑΓΩΘΕΙ ΑΜΕΣΑ Ή ΝΑ ΕΠΞΕΡΓΑΣΘΕΙ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΟΤΩΝ, ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΩΝ, ΓΛΥΚΙΣΜΑΤΩΝ, ΚΛΠ. ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ
ΦΥΤΟ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΑ ΙΣΧΥΡΑ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ. ΚΑΙ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΕΑΝ
ΤΟΥ ΑΠΟΔΙΔΟΝΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ, ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΤΕΡΟ ΑΥΤΟΥ ΕΙΝΑΙ
ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΚΥΣΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΓΚΟΥΣ. ΤΟ ΦΥΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΜΙΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ
ΑΓΩΓΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ, ΔΟΚΙΜΑΣΜΕΝΟ ΣΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΟΡΦΩΝ. ΥΠΑΡΧΟΥΝ
ΟΡΙΣΜΕΝΟΙ ΠΟΥ ΤΟ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ. ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΤΟ ΘΕΩΡΟΥΝ
ΣΑΝ ΕΝΑΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΟΥ ΕΥΡΕΟΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣ, ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΜΟΛΥΝΣΕΩΝ ΤΩΝ
ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΟΓΚΩΝ, ΙΚΑΝΟ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΑΡΑΣΙΤΩΝ ΚΑΙ
ΣΚΟΥΛΗΚΙΩΝ, ΡΥΘΜΙΣΤΗ ΤΗ ΥΨΗΛΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ, ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΚΑΙ
ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΑ ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΝΕΥΡΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ.
Η ΠΗΓΗ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΗ: ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΕΚ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΩΝ
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΠΟΥ ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΝΕΙ ΟΤΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 20 ΧΡΟΝΙΑ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ, ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟ 1970 ΚΑΙ ΣΥΝΑΚΟΛΟΥΘΑ ΕΤΗ.
ΤΑ ΕΞΑΧΘΕΝΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΗΣΑΝ:ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΙ ΤΑ ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΑ ΚΥΤΤΑΡΑ 12 ΤΥΠΩΝ
ΚΑΡΚΙΝΩΝ, ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ, ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ ΚΟΛΟΝ, ΤΟΥ ΣΤΗΘΟΥΣ, ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ,
ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΑΝΓΚΡΕΑΤΟΣ...ΤΑ ΧΗΜΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΔΕΝΔΡΟΥ ΚΑΤΕΔΕΙΞΑΝ
ΟΤΙ ΔΡΑ 10000 ΚΑΛΛΙΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΒΡΑΔΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ
ΑΠΟ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ ADRIAMYCIN, ΕΝΑ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ
ΠΡΟΙΟΝ, ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΟΛΟΝ.
ΤΟ ΠΛΕΟΝ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΞΑΓΟΜΕΝΟ ΧΥΜΟ ΛΕΜΟΝΙΟΥ
ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟΝ ΤΑ ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΠΙΔΡΑ ΣΤΑ ΥΓΙΗ ΤΟΙΑΥΤΑ.
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ, LLC 819N, CHARLES STREET, ΒΑΛΤΙΜΟΡΗ, MD 1201
Με κάθε επιφύλαξη το κοινοποιώ...αλλα θεωρώ οτι δεν πρεπει να το κρατήσω μονο για μενα.
Αν μη τι αλλο ας εντοπισουμε την αξία του χυμού του!Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2010
Η κοινωνία των πιθήκων, το πείραμα που ζούμε
Posted by Κωνσταντίνος Feature, Άρθρα1, Επιστήμη, Κοινωνία, Προτάσεις, Ροή 9:00 μ.μ. Πολλοί γνωρίζουν ήδη το παράδειγμα με τους πιθήκους, το ποστάρω για να το μάθουν περισσότεροι και για να αναλογιστούν πόσες φορές υποδείξαμε στον διπλανό μας κάτι, χωρίς να ξέρουμε το λόγο παρά μόνο ακολουθώντας την εντολή. Ξεκινάει ως εταιρικό παράδειγμα, όμως είναι σαφής η κοινωνική προέκταση.Το "Πείραμα των Πιθήκων" του Harlow παρουσιάζει με καταπληκτικό τρόπο τη διαμόρφωση αλλά και τη συντήρηση της εταιρικής κουλτούρας, κανόνων και διαδικασιών όπως παραμένουν να ισχύουν μεταξύ των εργαζομένων ακόμη και όταν παύουν να υφίστανται οι λόγοι που αποτελέσουν την αρχική αιτία δημιουργίας τους.
Βάζουμε
σε ένα κλουβί 5 πιθήκους και έξω από αυτό κρεμάμε μία μπανάνα. Οι
πίθηκοι αρχίζουν να τη λιγουρεύονται και όταν κάποια στιγμή ανοίγουμε
την πόρτα, αρχίζουν να τρέχουν προς αυτή. Τελικά μόλις ο γρηγορότερος
τη φτάνει, τότε ΟΛΟΙ οι πίθηκοι καταβρέχονται με κρύο νερό.
Μετά
από κάποιες επαναλήψεις, μαθαίνουν όλοι να συνδυάζουν το πιάσιμο της
μπανάνας με τη συλλογική τιμωρία του καταβρέγματος με παγωμένο νερό.
Εάν θέλουν να μείνουν ζεστοί και στεγνοί, καλά θα κάνουν να μην
πλησιάσουν τη μπανάνα. Από εδώ και πέρα κανείς δε θα δοκιμάσει να πιάσει
τη μπανάνα και δε θα χρειάζεται πλέον να τους καταβρέχουμε.
Στη
συνέχεια αντικαθιστούμε έναν από τους αρχικούς 5 πιθήκους με έναν
καινούργιο. Με το που ανοίγουμε το κλουβί, αυτός πάει να τρέξει προς
την μπανάνα αλλά οι υπόλοιποι τον πιάνουν και τον χτυπούν. Σημειώστε ότι
πλέον δε χρησιμοποιείται η τιμωρία του νερού. Επαναλαμβάνουμε το ίδιο
πείραμα αντικαθιστώντας κάθε φορά και έναν ακόμη πίθηκο από αυτούς
που αρχικά είχαν καταβρεχθεί με έναν καινούργιο. Κάποια στιγμή πλέον
όλοι οι αρχικοί πίθηκοι έχουν αντικατασταθεί με άλλους που δεν έχουν
ποτέ αντιμετωπίσει την τιμωρία του νερού.
Βάζουμε
τώρα έναν επιπλέον νέο πίθηκο στο κλουβί. Μόλις αυτός πάει να τρέξει
προς τη μπανάνα και όπως είναι αναμενόμενο οι υπόλοιποι 5 τον
πλακώνουν στο ξύλο. Κανείς δε γνωρίζει για την τιμωρία του νερού, ούτε
γνωρίζει γιατί δεν επιτρέπεται να πιάσεις την μπανάνα. Έχουν απλώς
μάθει ότι δεν επιτρέπεται να πλησιάσουμε τη μπανάνα και πλέον τηρούν
αυτόν τον άγραφο κανόνα χωρίς να γνωρίζουν όμως τον πραγματικό λόγο.
Για
σκεφτείτε τώρα τις εταιρείες που δουλεύετε. Μήπως η ιστοριούλα αυτή
σας θυμίζει κάτι ; Πόσες φορές "φάγατε ξύλο" από τους παλιούς με τη
δικαιολογία ότι "έτσι ισχύει εδώ";
Την
επόμενη φορά που θα σας πουν "δυστυχώς δεν μπορούμε να το κάνουμε
αυτό γιατί στην εταιρεία είναι κανόνας να...", σκεφθείτε τους 5 πέντε
πιθήκους και τη μπανάνα.
Προβληματιστείτε παρακαλώ...http://kostasxan.blogspot.com
Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου 2010
Το Όνειρο του Αδύνατου
Να ονειρεύομαι το αδύνατο
Να πολεμώ τον ανίκητο εχθρό
Να αντέχω την αβάσταχτη θλίψη
Να τρέχω όπου γενναίος δεν τολμά να περπατήσει
Να δικαιώνω το αγδίκιωτο άδικο
Ν' αγαπώ καθάρια και αγνά από μακρυά
Να προσπαθώ κι όταν ακόμα τα χέρια μου είναι βαριά
Να φτάσω ως τ' άφταστο αστέρι
Αυτή 'ναι η αποστολή μου
Ν' ακολουθώ εκείνο τ' αστέρι
Όσο κι αν μοιάζει μάταιο
Όσο κι αν μοιάζει μακρινό
Να μάχομαι για το σωστό
Χωρίς ενδοιασμούς ή αναπαμό
Να 'μαι πρόθυμος να κατέβω στην Κόλαση
Για έναν επουράνιο σκοπό
Και ξέρω πως αν πορευτώ πιστός
Σ' αυτόν τον ένδοξο σκοπό
Η καρδιά μου θα βρει ειρήνη και ανάπαυση
Όταν στα τέλη μου θα φτάσω
Κι ο κόσμος θα έχει γίνει καλύτερος γι' αυτό
Γιατί ένας άνδρας , καταφρονεμένος και σημαδεμένος
Δεν έπαψε ν' αγωνίζεται ως το τελευταίο του κουράγιο
Να φτάσει εκείνο τ' άφταστο αστέρι
Να ονειρεύομαι το αδύνατο
Να πολεμώ τον ανίκητο εχθρό
Να αντέχω την αβάσταχτη θλίψη
Να τρέχω όπου γενναίος δεν τολμά να περπατήσει
Να δικαιώνω το αγδίκιωτο άδικο
Ν' αγαπώ καθάρια και αγνά από μακρυά
Να προσπαθώ κι όταν ακόμα τα χέρια μου είναι βαριά
Να φτάσω ως τ' άφταστο αστέρι
Αυτή 'ναι η αποστολή μου
Ν' ακολουθώ εκείνο τ' αστέρι
Όσο κι αν μοιάζει μάταιο
Όσο κι αν μοιάζει μακρινό
Να μάχομαι για το σωστό
Χωρίς ενδοιασμούς ή αναπαμό
Να 'μαι πρόθυμος να κατέβω στην Κόλαση
Για έναν επουράνιο σκοπό
Και ξέρω πως αν πορευτώ πιστός
Σ' αυτόν τον ένδοξο σκοπό
Η καρδιά μου θα βρει ειρήνη και ανάπαυση
Όταν στα τέλη μου θα φτάσω
Κι ο κόσμος θα έχει γίνει καλύτερος γι' αυτό
Γιατί ένας άνδρας , καταφρονεμένος και σημαδεμένος
Δεν έπαψε ν' αγωνίζεται ως το τελευταίο του κουράγιο
Να φτάσει εκείνο τ' άφταστο αστέρι
Η αναζήτηση για το Άγιο Δισκοπότηρο ή Γκράαλ
Η αναζήτηση για το Άγιο Δισκοπότηρο
Από τον Κ. Διμελή
Υπήρξε
ή όχι το Ιερό Γκράαλ ή αλλιώς το Άγιο Δισκοπότηρο; Ποιοι ήταν οι
αναζητητές του την εποχή της ιπποσύνης; Το Άγιο Δισκοπότηρο ενέπνευσε
πολλούς στην πορεία των αιώνων.
Ας προσπαθήσουμε
να αποσυμβολίσουμε το Ιερό Κύπελλο και να κατανοήσουμε το βαθύτερο νόημά
του, μέσα από μία σύντομη ιστορική διαδρομή.
ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΓΚΡΑΑΛ
Μετά
από τον θάνατο του Χριστού ο Ιωσήφ φυλακίστηκε προφανώς σε έναν τύμβο,
όμοιο με εκείνο που χρησιμοποίησε για το σώμα του Ιησού. Αφημένος εκεί
για να λιμοκτονήσει, επί αρκετά χρόνια τρεφόταν από τη μαγική δύναμη του
Γκράαλ που του παρείχε τροφή και νερό κάθε πρωί με θαυματουργό τρόπο.
Αργότερα - και σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή του μύθου - ο Ιωσήφ ταξίδεψε
στη Μεγάλη Βρετανία με την οικογένειά του και διάφορους συντρόφους του. Εγκαταστάθηκε στο Ύνυς Βίτριν (Γκλάστονμπερι), αλλά
το δισκοπότηρο πήγε στο Κορμπένικ και στεγάστηκε σε ένα θαυματουργό
κάστρο, που φυλασσόταν πάντα από τους Βασιλείς του Δισκοπότηρου,
απόγονους της κόρης του Ιωσήφ Άννας ή Ενυγκέους και του συζύγου της Μπρονς.
Αιώνες αργότερα η τοποθεσία του Μεγάλου Κάστρου του Κορμπένικ ξεχάστηκε.
Στην αυλή του βασιλιά Αρθούρου,
όμως, υπήρχε η προφητεία ότι το Δισκοπότηρο θα ανακάλυπτε και πάλι ένας
απόγονος του Αγ. Ιωσήφ. Αυτός ο συγκεκριμένος απόγονος ήταν και ο μόνος
που θα μπορούσε να καθήσει στην Επικίνδυνη Θέση, στη Στρογγυλή Τράπεζα.
Όταν
ένα τέτοιο άτομο έφθασε με τη μορφή του Γκάλαχαντ, του γιου του
Λάνσελοτ, μαζί με ένα θαυμαστό, αν και σύντομο, όραμα του ίδιου του
δισκοπότηρου, άρχισε μια αναζήτηση για να βρεθεί το ιερότερο των
λειψάνων. Μετά από πολλές περιπέτειες και πολλά χρόνια οι ιππότες της
Στρογγυλής Τράπεζας διέσχισαν τη Μεγάλη Βρετανία από το ένα άκρο στο
άλλο. Ο Πέρσιβαλ (Πέρεντυρ) ανάμεσά τους ήταν εκείνος που ανακάλυψε το
κάστρο σε μια περιοχή τόσο άρρωστη όσο και ο πληγωμένος βασιλιάς της.
Όταν φιλοξενήθηκε από αυτόν τον «Ψαρά» ή «Βασιλιά του Δισκοπότηρου»
απέτυχε να ρωτήσει για το Γκράαλ και έφυγε με άδεια χέρια.
Ο
Λάνσελοτ ήταν ο επόμενος που πλησίασε το Κορμπένικ, αλλά του
απαγορεύτηκε η είσοδος γιατί ήταν μοιχός. Τελικά κατέφθασε ο Γκάλαχαντ
που του επιτράπηκε να εισέλθει στο παρεκκλήσι και να ατενίσει το
Δισκοπότηρο. Την ίδια στιγμή η ζωή του ολοκληρώθηκε, έφθασε στο μυστικό
της τέλος και ο ίδιος μαζί με το δισκοπότηρο υψώθηκαν στον ουρανό.
Το Άγιο Δισκοπότηρο ονομάζεται αρχικά απλό κύπελλο στα έργα του Κρετιέν ντε Τρουά.
Η λέξη προέρχεται πιθανώς από την αρχαία γαλλική λέξη γκραάλ που
σημαίνει «πλατύ και ευρύχωρο πιάτο ή δίσκος». Αν και συνήθως σκεπτόμαστε
το δισκοπότηρο ως κύπελλο, στις διαφορετικές εκδοχές του μύθου ή και σε
διαφορετικούς μύθους περιγράφεται ως δίσκος, κέρας της Αμάλθειας, κέρας
της αφθονίας ή ακόμα και βιβλίο ή λίθος.
TΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΓΚΡΑΑΛ
Δισκοπότηρο,
μαγικός λέβητας, Σινδών, ομιλούσα λίθος ή βιβλίο. Όποια μορφή κι αν του
προσδίδουν, όλοι συμφωνούν στο ότι το Γκράαλ είναι το σύμβολο της
απόλυτης εξουσίας και γνώσης.
Οι ειδικοί είναι κάθετοι: το Γκράαλ είναι ένας σκοτεινός μύθος για τον οποίο δε γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα.
Μερικοί εμμένουν ότι πρόκειται για αντικείμενο, το ιερό δισκοπότηρο που κρατούσε ο Χριστός στο Μυστικό Δείπνο.
Άλλοι
κάνουν λόγο για το κύπελλο στο οποίο ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας, κρυφός
μαθητής του Ιησού, συνέλεξε το αίμα Του όσο ψυχορραγούσε πάνω στο
Σταυρό.
Κάποιοι άλλοι το ταυτίζουν με την Ιερά Σινδώνη και αρκετοί το βλέπουν ως σύμβολο ή ιερή γενιά.
Ακόμα
και η τοποθεσία στην οποία έκρυψαν το θρυλικό Γκράαλ έχει ταυτιστεί
κατά περιόδους με διάφορες περιοχές ανά τον κόσμο: από το Γκλαστόνμπερι
της Αγγλίας και το Ρενέ λε Σατό της Γαλλίας μέχρι το Οκ Άϊλαντ των ΗΠΑ,
τη Βαλένθια της Ισπανίας ή το Μπάρι της Ιταλίας.
Μέσα σ' αυτή τη θάλασσα των εικασιών, οι ειδικοί μελετητές αναζητούν μια σύμβαση και συνάγουν τρεις πιθανές προσεγγίσεις για το Γκράαλ.
Στην πρώτη κατηγορία
ανήκουν εκείνοι που το θεωρούν πολύτιμο αντικείμενο και το συνδέουν με
τη μορφή του Χριστού, γι' αυτό αναζητούν την ακριβή τοποθεσία όπου
φυλάσσεται.
Στη δεύτερη κατηγορία εκείνοι που το μελετούν ως σύμβολο και στην τρίτη εκείνοι που ερευνούν τις λογοτεχνικές ρίζες του μύθου.
Ο
όρος Γκράαλ εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη του 1190, έτος
θανάτου του συγγραφέα Κρετιέν ντε Τρουά, ο οποίος άφησε ημιτελές το
τελευταίο ιπποτικό του μυθιστόρημα Πάρσιφαλ.
Α) Απαστράπτον κύπελλο
Το
βιβλίο εξιστορούσε την περιπέτεια ενός νέου που άφησε το σπίτι του για
να γίνει ιππότης. Όταν έφτασε στον πύργο του βασιλιά Πεσκατόρε έλαβε
μέρος σε μια τελετή, κατά τη διάρκεια της οποίας μια κοπέλα διέσχισε το
δωμάτιο κρατώντας στο χέρι της ένα Γκράαλ που εξέπεμπε σπινθηροβόλο φως.
Στη γλώσσα οΐλ, αρχαία διάλεκτος της Βόρειας Γαλλίας που απαντάται μόνο
στα λογοτεχνικά κείμενα, Γκράαλ σημαίνει δοχείο, αγγείο.
Το
γεγονός ότι το μυθιστόρημα ήταν το πρώτο στο οποίο γινόταν αναφορά στο
Γκράαλ δε σημαίνει ότι ο Κρετιέν επινόησε το αρχέτυπο του δισκοπότηρου.
Άλλωστε ο κελτικός πολι-τισμός βρίθει από διάφορους μύθους γύρω από
θαυματουργά κύπελλα.
Ανάλογες ιστορίες συναντάμε
και σε Oυαλικούς μύθους όπως σ' εκείνον με το λέβητα της θεάς
Σέριντγουεν, μια μεγάλη χύτρα μέσα στην οποία παρασκεύαζε το μαγικό
ελιξίριο της σοφίας. Αρκούσε να βουτήξει κάποιος το δάχτυλό του μέσα σ'
αυτό το ματζούνι για να κατακτήσει τη γνώση.
Από
τα μέσα του 12ου - 13ου αιώνα το Γκράαλ άρχισε να γράφεται με κεφαλαίο. Η
λέξη διασώθηκε από τα κείμενα των Φραγκοκελτών και μετεξελίχθηκε σε
κύριο όνομα.
Στα λατι-νικά υπήρχε το gradalis, ενώ
στα μέσα του 12ου αιώνα έκαναν την εμφάνισή τους οι πα-ραλλαγές grazal
και grasal. Έκτοτε το Ιερό Γκράαλ αποτελεί αντικείμενο μύθων, μελετών
και ονείρων. Ωστόσο το περιεχόμενο των παραμυθιών δεν είναι αποκλειστικά
προϊόν φαντασίας, καθώς εδράζονται σ' ένα σύνολο μύθων.
Γύρω στα 1200
το Γκράαλ ταυτίστηκε για πρώτη φορά με το κύπελλο που κρατούσε ο Ιησούς
στο Μυστικό Δείπνο και στο οποίο αργότερα ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας
συνέλεξε το αίμα Του από το Σταυρό.
Β) Η πέτρα που μιλάει
Γύρω
στα 1210 ο Γερμανός Βόλφραμ φον Έσενμπαχ στο ποίημά του «Πάρσιφαλ»
ταύτισε το Γκράαλ με μια ομιλούσα λίθο, ενώ αργότερα το Γκράαλ
ταυτίστηκε με το ίδιο το βιβλίο.
Κάποιοι μελετητές
συνδέουν το λατινικό όρο gradalis με το νεότερο ιταλικό graduale, το
συναξάρι της Καθολικής Θείας Λειτουργίας, γι' αυτό και συνδέθηκε με το Βιβλίο της Σοφίας.
Οι
ιστορικοί υποστηρίζουν ότι το Γκράαλ είναι ένα αντικείμενο που παίρνει
διάφορες μορφές, παραμένοντας βασικά σύμβολο εξουσίας και γνώσης.
Αν το Γκράαλ υπάρχει στ' αλήθεια, πού βρίσκεται;
Θρυλείται
ότι ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας το μετέφερε από την Ιερουσαλήμ στο
Γκλαστόνμπερι της Αγγλίας, εκεί όπου ετάφη ο βασιλιάς Αρθούρος. Ωστόσο η
πληροφορία είναι ανακριβής και τη διέδωσαν το 1191 οι μοναχοί του
Γκλαστόνμπερι, όταν μια πυρκαγιά κατέστρεψε την εκκλησία τους. Ίσως οι
καλόγεροι ήλπιζαν να την ξαναχτίσουν με τις εισφορές των προσκυνητών.
Σύμφωνα
με άλλες διηγήσεις, το Γκράαλ βρήκαν Ναΐτες ιππότες ανάμεσα στα ερείπια
του Ναού του Σολομώντος, στην Ιερουσαλήμ. Σήμερα φυλάσσεται μαζί με
σπάνιους θησαυρούς σε μυστική αίθουσα του πύργου Γκιζόρ, στη Γαλλία.
Γ) Οι έρευνες των ναζί
Ακόμα και ο ναζιστής αρχαιολόγος Όττο Ραν ήταν
βέβαιος ότι οι Ναΐτες είχαν μεταφέρει το Γκράαλ στη Γαλλία με σκοπό να
το παραδώσουν στους Καθαρούς, αίρεση που καταδίωξε η Ρωμαιοκαθολική
Εκκλησία. Ο Ραν έπεισε τον Χάινριχ Χίμλερ, διοικητή των Ες Ες και οπαδό
του αποκρυφισμού, να χρηματοδοτήσει τις έρευνες, αφού ήταν πεπεισμένος
ότι είχαν κρύψει το Γκράαλ στον πύργο Μονσεγκύρ, τελευταίο οχυρό των
Καθαρών. Τελικά μετά από αλλεπάλληλες ανασκαφές ο αρχαιολόγος έφυγε
άπραγος.
Άλλος μύθος αφηγείται ότι οι
Ναΐτες, στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν από το βασιλιά της Γαλλίας,
εγκαταστάθηκαν το 1307 στη Σκοτία. Λέγεται ότι συνήψαν φιλία με τον
πρίγκιπα Ανρί Σεν Κλερ κι ότι τον βοήθησαν να χτίσει το παρεκκλήσιο
Ρόσλιν, στο οποίο υπάρχουν εκατοντάδες σύμβολα των Ναϊτών και του Ιερού
Γκράαλ. Κατόπιν έφυγαν για την Αμερική, όπου ίδρυσαν τη Νέα Ιερουσαλήμ,
μακριά από την επιρροή του Ποντίφικα. Στο Οκ Άϊλαντ της Νέας Σκοτίας
ανέσκαψαν το σημείο στο οποίο θεωρούσαν ότι οι Ναΐτες είχαν κρύψει το
μυθικό θησαυρό, αλλά δε βρήκαν τίποτα.
Μια άλλη θεωρία
θέλει τον Απόστολο Πέτρο να έχει μεταφέρει το δισκοπότηρο στη Ρώμη.
Κατά τη διάρκεια των διωγμών λέγεται ότι ο Άγιος Λαυρέντιος το έστειλε
στη Χουέσκα της Ισπανίας, όπου θεωρούσε ότι θα ήταν ασφαλές, κι ότι
κατέληξε στη Βαλένθια το 1437. Στο παρεκκλήσιο Καπίγια ντελ Σάντο Κάλιθ
της ισπανικής πόλης λατρεύουν μέχρι σήμερα ένα κύπελλο με πολύτιμους
λίθους, το οποίο οι πιστοί θεωρούν ότι είναι το Ιερό Γκράαλ.
Δ) Ιερή Σινδώνη
Στον
καθεδρικό ναό του Αγίου Λαυρεντίου στη Γένοβα το Γκράαλ ταυτίζεται με
την Ιερή Λεκάνη από την Καισαρεία. Πρόκειται για οκταγωνική λεκάνη που
έφεραν οι στρατιώτες που κατέλαβαν το 1101 την Καισαρεία. Αυτοί πίστευαν
ότι ήταν ο πίναξ πάνω στον οποίο έπεσε η κεφαλή του Ιωάννη του
Βαπτιστή.
Σύμφωνα με άλλους, η μυστικιστική
μουσουλμανική οργάνωση των Σούφι παρέδωσε το Γκράαλ στον Φρειδερίκο Β',
ο οποίος το έκρυψε σε μια μυστική αίθουσα του Καστέλ ντελ Μόντε, κοντά
στην Άντρια, περιοχή της επαρχίας Απουλία στην Ιταλία. Εκεί, στην πύλη
του καθεδρικού ναού του Σαν Νίκολα, που βρίσκεται στο Μπάρι, υπάρχει μια
εικόνα του βασιλιά Αρθούρου που υποδεικνύει την κρύπτη.
Το Γκράαλ θα μπορούσε να φυλάσσεται και στο Τορίνο.
Πιθανότατα το μετέφεραν εκεί μαζί με την Ιερά Σινδώνη οι Σταυροφόροι
του Μεσαίωνα. Στο ναό της Μεγάλης Μητέρας του Θεού υπάρχει το Άγαλμα της
Πίστης, που στο δεξί χέρι κρατά ένα ανοιχτό βιβλίο και στο αριστερό ένα
δισκοπότηρο. Λέγεται ότι το άγαλμα κοιτά την κρύπτη του Γκράαλ.
Κάποιοι μελετητές ταυτίζουν το Γκράαλ με την Ιερά Σινδώνη
και υποστηρίζουν ότι ο όρος προέρχεται από τις λέξεις greil ή greille,
που παραπέμπουν στις ιταλικές griglia (εσχάρα) και grata (κιγκλίδωμα).
Βάσει των παραπάνω θεωρούν ότι ο όρος αναφέρεται στο επίχρυσο
προστατευτικό πλέγμα κάτω από το οποίο τοποθετήθηκε το ιερό σάβανο για
να μεταφερθεί στην Κωνσταντινούπολη.
Ε) Πορεία προς το θείο
Μετά
από όλες αυτές τις αντικρουόμενες ερμηνείες εύλογα καταλήγει κάποιος
στο συμπέρασμα ότι ίσως το Γκράαλ να μην υπήρξε ποτέ. Κάποιοι ιστορικοί
αντιτείνουν ότι η παρουσία τόσων στοιχείων δεν αναιρεί το ότι κάποτε
υπήρχε μια ενότητα μεταξύ τους. Άλλωστε η πραγματική δύναμη του Γκράαλ
είναι ακριβώς ότι πρόκειται για ένα άδειο κύπελλο που ο καθένας μπορεί
να γεμίσει αν επιστρατεύσει την πίστη του. Μπορεί επομένως να το
μετατρέψει σε σύμβολο του στόχου που επιθυμεί να επιτύχει.
Η
πλειοψηφία πάντως των ειδικών συμφωνεί στο ότι η έρευνα για το Γκράαλ
συμβολίζει την πορεία προς την προσέγγιση ενός μυστηριώδους και
υπερβατικού αντικειμένου που τελικά ταυτίζεται με τον ίδιο το Θεό.
Κωνσταντίνος Διμελής
Υπεύθυνος ΟΜΑΚΟΕΙΟΥ Πειραιά
(από την αστείρευτη πηγή γνώσης του Ν. Μαργιωρή)
Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2010
" Δεν μπορώ να ρίξω μια πέτρα σε μια λίμνη έτσι ώστε ο κυματισμός να
πάει μόνο σε σας, ή σε αυτόν
. Η προσπάθειά μου είναι να καθορίσω αυτούς τους κυματισμούς έτσι ώστε όπως τα ραδιο κύματα να ακολουθούν όλες τις κατευθύνσεις. Πρέπει να γίνουμε ικανοί στο να μεταδώσουμε το τι θέλει. Για αυτό πρέπει να είμαι πέρα απο τον εαυτο μου"
"I cannot throw a stone in a pond so that the ripple will only go to you, or to him. My effort is to set out these ripples so that like radio waves they go in all directions. We have to become capable of transmitting what He wants. For this I must be selfless."
. Η προσπάθειά μου είναι να καθορίσω αυτούς τους κυματισμούς έτσι ώστε όπως τα ραδιο κύματα να ακολουθούν όλες τις κατευθύνσεις. Πρέπει να γίνουμε ικανοί στο να μεταδώσουμε το τι θέλει. Για αυτό πρέπει να είμαι πέρα απο τον εαυτο μου"
"I cannot throw a stone in a pond so that the ripple will only go to you, or to him. My effort is to set out these ripples so that like radio waves they go in all directions. We have to become capable of transmitting what He wants. For this I must be selfless."
Η Φύση είναι ένας δάσκαλος, η ζωή
είναι ένας δάσκαλος. Η γνώση δεν πρέπει να προέρχεται μόνο από τα
βιβλία. Η Φύση είναι σίγουρα καλύτερος δάσκαλος. Με την ανεκτικότητά
της, την ανιδιοτελή γενναιοδωρία της, την υπομονή και τη γαλήνη της, η
Φύση συνεχώς διακηρύσσει τον εγγενή και αληθινό της ρόλο ως διδασκάλου
πνευματικών αληθειών. Θεωρείστε, για παράδειγμα, ένα δέντρο. Προσφέρει
σκιά και χαρίζει φρούτα σε οποιονδήποτε το πλησιάζει. Δεν κρατάει
συναισθήματα μίσους ή εκδικητικότητας εναντίον εκείνων που του
προκαλούν τραύματα. Δεν ζητάει καμιά ανταμοιβή απ’ όσους επωφελούνται
από αυτό. Όλοι πρέπει να μάθετε αυτό το μάθημα ανιδιοτελούς υπηρεσίας
από το δέντρο.
-Σάι Μπάμπα
-Σάι Μπάμπα
Κυριακή, 26 Σεπτεμβρίου 2010
Η ΚΟΤΣΑΝΑ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ...
Του ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ
ΣΤΕΛΛΑΤΟΥ
Μέλος και στέλεχος του ΠΑΣΟΚ από το 1975
Μέλος και στέλεχος του ΠΑΣΟΚ από το 1975
Χρήσιμο θα ήταν να καθιερωθεί, ένας ετήσιος διαγωνισμός, για το ποια είναι η μεγαλύτερη κοτσάνα που
έχει εκστομίσει ποτέ, δημόσιο πρόσωπο και δη πολιτικό πρόσωπο. Προσωπικά, θα
κατέτασσα ως πρώτη, για το 2009, την περιβόητη φράση «…λεφτά υπάρχουν…» Η φράση
αυτή σηματοδότησε την αναγέννηση της ελπίδας, της μάταιης ελπίδας σε
εκατοντάδες χιλιάδες συνανθρώπους μας, κρίνοντας αποφασιστικά την έκβαση της
εκλογικής μάχης του Οκτωβρίου του 2009, και καταλήγοντας στη συνέχεια, σε
λιγότερο από ένα χρόνο στο ότι, όχι μόνο δεν υπήρχαν λεφτά αλλά και στο γεγονός
ότι, συνεπεία αυτής της διαπίστωσης, η μόνη λύση για τη σωτηρία της χώρας
εναπόκειται στα ληστρικά «χέρια» εξωελληνικών κέντρων.
Και η περίπου αυτονόητη συνέχεια της φράσης αυτής, ότι δηλαδή λεφτά υπήρχαν αλλά «…κάποιοι τα έφαγαν…»
θα μπορούσε να αποτελέσει τη μεγαλύτερη κοτσάνα του 2010, αν δεν υπήρχε ο
…Πάγκαλος. Ναι ο γνωστός Πάγκαλος που με τη φράση «…μαζί τα φάγαμε…» έδωσε τα
ρέστα του και που κατά την προσωπική μου άποψη πάντα, αποτελεί τη μεγαλύτερη
κοτσάνα όχι μόνο του 2010, αλλά ολόκληρης της 10ετίας. Ο άνθρωπος αυτός, ούτε
λίγο ούτε πολύ, συνόψισε σε τρεις λέξεις, ολόκληρη την τεράστια προσπάθεια που
έχουν αναλάβει διάφοροι κύκλοι, να ενοχοποιηθεί ένας ολόκληρος λαός, μια
ολόκληρη κοινωνία, κατατάσσοντας στην κατηγορία των ρουσφετιών και της
κακοδιοίκησης, την βασική ανάγκη, το βασικό αίτημα για δουλειά, μιας μεγάλης
κατηγορίας του ελληνικού λαού, που ήταν ως τα τέλη της 10ετίας του ’70,
κοινωνικά αποκλεισμένη και που το ΠΑΣΟΚ ερχόταν τότε να βγάλει στην επιφάνεια,
δίνοντας ελπίδες για ίση μεταχείριση και ίσες ευκαιρίες.
Όχι όμως κε. Πάγκαλε και ξανά όχι… Η «γενιά της Αλλαγής», που τόσο έχει χλευαστεί σαν
όρος, δεν έχει την παραμικρή ευθύνη για το που πήγαν τα λεφτά, ούτε και τα
έφαγε μαζί σας. Διεκδίκησε και σε πολλές περιπτώσεις πέτυχε το περίπου
αυτονόητο…. Να βγει απ’ το περιθώριο, να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που της
δόθηκαν, να δημιουργήσει έναν αρκετά σφιχτό συνεκτικό ιστό, να συνδιαμορφώσει
ένα περισσότερο δημοκρατικό κράτος, να απολαύσει ένα περισσότερο κοινωνικό
κράτος, να πάρει μέρος στην παραγωγική διαδικασία… Κι αν υπήρξαν κάποιοι που
συνέβαλαν στη ληστεία του υπάρχοντος πλούτου, που έφαγαν τα χρήματα του
ελληνικού λαού, ήταν αυτοί που εσείς κατασκευάσατε, που εσείς διαμορφώσατε, που
εσείς αναδείξατε, για να αποτελέσουν σήμερα το άλλοθί σας… Εσείς εκθρέψατε τη
φοροδιαφυγή, εσείς υποθάλψατε την εισφοροαποφυγή, εσείς βουλιάξατε τα ταμεία
και τις ΔΕΚΟ, εσείς εμπνευσθήκατε τα δομημένα ομόλογα, εσείς αναδείξατε τους
διάφορους αεριτζήδες και παπατζήδες, εσείς τα πήρατε από τη SIEMENS και δεν
ξέρω από πού αλλού, εσείς σκοτώνετε καθημερινά την ελπίδα…
Όχι κε Πάγκαλε, προσωπικά
δεν αισθάνομαι ότι έχω φάει μαζί σας, έστω και μία δραχμή, όπως υπονοείτε…
Προσλήφθηκα κι εγώ στο Δημόσιο, την περίοδο της Αλλαγής και νιώθω ότι έχω
τιμήσει και με το παραπάνω τον όρκο που έδωσα όταν διορίστηκα… Πληρώνω τους
φόρους μου και η περιουσιακή μου κατάσταση, σήμερα, μετά από 25 χρόνια και
πλέον, είναι η ίδια αν όχι χειρότερη…. Και είμαι υπερήφανος γι αυτό… Σε
αντίθεση με κάποιους από εσάς, που η περιουσιακή σας κατάσταση απορρέει από ένα
αδιευκρίνιστο «έσχες» και ένα αμφίβολο «πόθεν».
Προσωπικά, είμαι επίσης περήφανος, γιατί, ως μέλος και στέλεχος του
ΠΑΣΟΚ από το 1975, προσπάθησα
να κάνω πράξη στην καθημερινή μου ζωή, τις αρχές και τις αξίες με τις οποίες
γαλουχήθηκα στο μεγάλο σχολείο του Κινήματος. Και που σήμερα βλέπω με θλίψη να
καταπατούνται βάναυσα, στο όνομα μιας αβέβαιης σωτηρίας από την κρίση που
πολιτικοί από όλα τα κόμματα δημιούργησαν…
Όχι κε Πάγκαλε, δεν τα φάγαμε μαζί. Εσείς είστε οι αποκλειστικά υπεύθυνοι για την
κατάντια της χώρας, για την διόγκωση της φτώχειας, για την επιστροφή του
κοινωνικού αποκλεισμού. Γιατί το μόνο σας ενδιαφέρον ήταν η πολιτική σας
επιβίωση με ό,τι αυτό συνεπάγεται… Γι αυτό ανεχθήκατε, αλλά και κατασκευάσατε
πολλές φορές, τις διάφορες μορφές της παραοικονομίας γι αυτό εκθρέψατε τους
διάφορους κύκλους της διαφθοράς που σήμερα καταδικάζετε…
Αλλά κε Πάγκαλε, εσείς
για ποιο πράγμα μπορείτε να είστε υπερήφανος; Ποια είναι η δική σας συμβολή
στην κεντρική πολιτική σκηνή επί τόσα χρόνια; Για ποιο πράγμα, θα σας θυμούνται
ως ιστορικό πρόσωπο μετά από 50 ας πούμε, χρόνια; Μήπως για τις αφελέστατες
πολιτικές σας απόψεις όταν παρομοιάζατε τη Γερμανία ως γίγαντα με πήλινα πόδια;
Μήπως για την υπόθεση Οτσαλάν; Μήπως
για τη μνημειώδη περιφρόνησή σας προς το πρόσωπο του σημερινού πρωθυπουργού που
σήμερα εκθειάζετε αρκούντως και ανενδοίαστα, επειδή σας έχει αναθέσει το ρόλο
του bodyguard της κυβερνητικής συνοχής; Ίσως όχι… για κάτι από τα παραπάνω…
Μάλλον θα σας θυμούνται για τις περίφημες ατάκες σας, μάλλον θα σας θυμούνται
για τη γραφικότητά σας… Περίπου όπως θυμούνται σήμερα τον παππού σας για το
μήκος της γυναικείας φούστας
Δευτέρα 27 Σεπτεμβρίου 2010
Τζαμιά και μουσουλμανικά θρησκευτικά κτίρια
Η μουσουλμανική τέχνη είναι γνωστό πως διακρίνεται και υπερέχει στην αρχιτεκτονική και διακόσμηση[1]. Σε όλη την έκταση της οθωμανικής αυτοκρατορίας αλλά και στις παλιότερες κτίσεις των Αράβων, κατασκευάστηκαν κατά καιρούς περίφημα και ονομαστά αρχιτεκτονικά δημιουργήματα. Αναφορές αλλά και επιζόντα μνημεία υπάρχουν σε πολλά σημεία κυρίως του μεσογειακού χώρου και της Εγγύτερης και Μέσης Ανατολής. Οι κατασκευές αυτές έχουν να κάνουν περισσότερο με δημόσια κτίρια (ανάκτορα, τεμένη, μεντρεσέδες, σεράγια, μαυσωλεία , μιναρέδες, κρήνες, κιόσκια, υδραγωγεία, λουτρά), αλλά και με ιδιωτικά κτίσματα κυρίως για τους υψηλόβαθμους αξιωματούχους της αυτοκρατορίας. Ανάλογη άνθηση γνώρισε και η αρχιτεκτονική αυτού του τύπου κτιρίων και στη Μυτιλήνη η οποία σαν κέντρο (αστικό και διοικητικό του νησιού) αναδείχθηκε σε αυτό τον τομέα. Η γεωστρατηγική θέση του νησιού στο χώρο του ανατολικού Αιγαίου αλλά και η παραγωγή λαδιού που εξασφάλιζε σημαντικούς πόρους για την αυτοκρατορία, καθιστούσαν την Μυτιλήνη σαν ένα περιφερειακό κέντρο μείζωνος σημασίας. Για το λόγο αυτό, αν και πληθυσμιακά το μουσουλμανικό στοιχείο δεν υπερτερούσε, χτίστηκαν αρκετά τέτοια κτίρια τα οποία εκτός βέβαια από το λειτουργικό τους χαρακτήρα είχαν και συμβολικό. Στην προσπάθειά μας να καταγράψουμε όλα αυτά τα δημόσια κτίρια καταλήγουμε στο πρώτο συμπέρασμα: υπήρξαν τουλάχιστον δέκα τζαμιά, τέσσερεις τεκέδες και ένας μενδρεσές μέσα στα όρια της πόλης της Μυτιλήνης[2]. Πρέπει δε να πούμε πως οι χώροι που επιλέγονταν για την ανέγερση των ιερών ναών των μουσουλμάνων ήταν χώροι στους οποίους τις περισσότερες φορές προϋπήρχε κάποιο άλλο ιερό. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση του νησιού τα μεγαλύτερα τζαμιά τα έχτισαν Έλληνες αρχιμάστοροι. Σαν γενικά χαρακτηριστικά που συναντώνται στο σύνολο των κτιρίων αυτών και κυρίως των τζαμιών αναφέρουμε τα εξής:α) Ήταν λιθόκτιστα στον κύριο όγκο τους, χρησιμοποιούνταν όμως σε ευρύ κλίμακα το μάρμαρο (από Κυκλάδες και Μικρά Ασία), ο γύψος, η πέτρα (από το Σαρμοσάκ της απέναντι ακτής, από το λατομείο Μιστεγνών και γενικότερα από περιοχές του νησιού) και το ξύλο (κυρίως Μικρά Ασία), β) Είχαν κεραμοσκεπές ή τρούλους, γ)Τα τζαμιά στην ΒΔ πλευρά τους είχαν μιναρέ του οποίο το ύψος ήταν διαφορετικό κατά περίπτωση (ο πιο μικρός είχε ύψος έξι μέτρα) και οι πιο μεγάλοι τριάντα) και είχε παράλληλα και συμβολικό χαρακτήρα καθώς υπήρχε ανταγωνισμό με τα καμπαναριά των χριστιανικών εκκλησιών, δ) Είχαν προαύλιο το οποίο ήταν πυκνοδεντροφυτεμένο, ε) Στο προαύλιο υπήρχε συνήθως μαρμάρινο συντριβάνι ή βρύση από τα οποία υδρεύονταν οι γύρω οικισμοί στ) Στο εσωτερικό τους υπήρχε προθάλαμος (νάρθηκας), ζ) Τόσο η κατασκευή αλλά και η διακοσμηση είχε έντονα τα γεωμετρικά στοιχεία με κυρίαρχη την παρουσία του οξυγώνιου τόξου, η) Στο εσωτερικό διέθεταν γυναικωνίτη υπερυψωμένο, θ) Στην ΝΑ πλευρά στο εσωτερικό υπήρχε το Μπιχράμπ (ιερό) που έβλεπε προς τη Μέκκα και βρισκόταν σε μια εσοχή μέσα στον τοίχο διακοσμημένο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ι) Υπήρχαν πολύ εντυπωσιακές έγχρωμες οροφογραφίες γεωμετρικά σχεδιασμένες με αραβουργήματα, κ) Τα μεγαλύτερα τζαμιά σε μικρή απόσταση από το τέμενος είχαν νεκροταφείο και λ)Το όνομά τους προέρχονταν είτε από τον κτήτορά τους (ο οποίος αναγράφονταν συνήθως στο υπέρθυρο), είτε από κάποιο τοπωνύμιο, ακόμη και από κάποια απλά προσωπα που έχουν συνδεθεί με την ιστορία του χώρου αλλά και από κάποια εξωτερικά ή εσωτερικά χαρακτηριστικά του κτιρίου.
Ξεκινώντας από τα τζαμιά έχουμε τα εξής κατά χρονική περίοδο κατασκευής:
Κουλέ (ή Καλέ ή Μεχμέτ) Τζαμί. Χτίστηκε το 1573 μέσα στο κάστρο απέναντι από τον πύργο των Γατελούζων. Σήμερα είναι ερείπιο. Θεωρείται το αρχαιότερο τέμενος της Μυτιλήνης. Δίπλα του βρέθηκε το αρχαίο ιερό της Δήμητρας Περσεφόνης[3] . Ο μιναρές του είχε ύψος 30 μέτρα. Στη διακόσμησή του κυριαρχούσε το μάρμαρο ενώ υπήρχαν και έγχρωμες διακοσμήσεις στην οροφή. Ανάμεσα στα σημερινά του ερείπια διακρίνεται το ιερό του το μπιχράμπ που όπως όλα τα ιερά των τζαμιών έχει κατεύθυνση προς τη Μέκκα.
Βαλί (ή Βαλιζαντέ ή Βαλιδέζαντε) Τζαμί. Χτίστηκε το 1615 και βρίσκεται στην Επάνω Σκάλα. Ο μιναρές του είχε ύψος 15 μέτρα και στον περίβολό του είχε πολυγωνικό μαρμάρινο συντριβάνι (το οποίο βρίσκεται σήμερα στο αρχαιολογικό μουσείο). Έντονη και εδώ ήταν η χρήση του μαρμάρου, ενώ χρησιμοποιήθηκε και κοκκινωπή πέτρα μιστεγνών για το πέτρινο πλαίσιο της πρόσοψης. Η κτητορική του επιγραφή στην πύλη αναφέρει πως χτίστηκε από τον Χασάν Μπέη.
Γενί (=νέο) Τζαμί. Ήταν το μεγαλύτερο μουσουλμανικό τέμενος της Μυτιλήνης. Χτίστηκε το 1825 και στη θέση του προϋπήρχε αρχαίο στάδιο. Είχε τεράστιο συμβολικό χαρακτήρα για τους μουσουλμάνους. Εκεί βρισκόταν το ιεροδικαστήριο (μεχκεμές) και η οθωμανική δημοτική σχολή αρρένων[4]. Το έχτισε ο Ναζίρης της Μυτιλήνης Μουσταφά Αγά Κουλαξίζη. Είχε μεγάλη αυλή και η κύρια πόρτα έβγαινε στην αγορά. Η στέγη του ήταν τετράριχτη με τρούλο στο μέσον μολυβδοσκέπαστο[5]. Ο μιναρές του είχε ύψος 30 μέτρα. Στην κατασκευ’η του οικοδομήματος κυριαρχούσε το μάρμαρο και η άρτια δομική ενίσχυση με μεταλικούς συνδέσμους και ενώσεις[6]. Χρησιμοποιήθηκε επίσης πέτρα Σαρμοσάκ (και πρέπει να αναφέρουμε πως αυτό το είδος πέτρας που έρχονταν από την απέναντι ακτή της Μικρασίας είχε μεγαλύτερο κόστος από την σχεδόν ομόμορφη πέτρα μιστεγνών που χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή των περισσοτέρων άλλων τζαμιών). Στην πρόσοψή του στο επάνω μέρος υπάρχει ακόμη μια θαυμάσια μινιατούρα του κτιρίου. Σήμερα το κτίριο βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση, η στέγη έχει καταρεύσει και από 1937 ο μιναρές του έχει γκρεμιστεί στο μεγαλύτερο μέρος του και σήμερα το ύψος του φτάνει τα 12 μέτρα. Δίπλα στο κτίριο βρισκόταν και το σπίτι του Μουφτή Μυτιλήνης. Με μια συγκτριτική προσέγγιση αντιλαμβανόμαστε το ρόλο του σε σχέση με τον μητροπολιτικό χριστιανικό ναό που βρισκόταν 200 μέτρα νότια, στα όρια που χώριζαν τις δυο κοινότητες: Κουλμπάρα και Κιόσκι.
Βίγλα Τζαμί. Ήταν από τα ωραιότερα και πιο καλοφτιαγμένα τζαμιά της πόλης. Χτίστηκε το 1867 μετά το σεισμό και από το 1929 ο χώρος μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό του Αγίου Νικαλάου (Επάνω Σκάλα – Συνοικισμός). Τότε γκρεμιστηκέ και ο μιναρές του ύψους 20 μέτρων. Και εδώ χρησιμοποιήθηκε πέτρα από το Σαρμοσάκ (οι πέτρες για την κατασκευή του μιναρέ προέρχοταν και από το λατομείο Μυστεγνών). Στο κέντρο της οροφής υπήρχε εγγεγραμμένος ημισφαιρικός τρούλος διακοσμημένος με έξοχα αραβουργήματα[7] .
Καντρί (Καντιρί) Τζαμί. Χτίστηκε και αυτό μετά το σεισμό του 1867 (1870) στην περιοχή βόρεια της Κουλμπάρας. Εκεί υπήρχε κατά το 18ο αιώνα η συνοικία με το όνομα «λελέκ μαχαλά» (η συνοικία των πελαργών). Στη βιβλιογραφία το συναντάμε και σαν τεκέ των Καντήριδων[8], οι Καντήρηδες ήταν δογματικοί μουσουλμάνοι. Ήταν μικρών διαστάσεων περιμανδρωμένο με ψηλό αυλότοιχο. Εντυπωσιακή ήταν η διακόσμηση της οροφής[9] . Ο μιναρές του είχε ύψος 12 μέτρα. Αναφορές μας μαρτυρούν πως στον τόπο του τζαμιού υπήρχε πριν το σεισμό άλλο τζαμί. ΒΑ υπήρχε και το νεκροταφείο του.
Τσιναρλή (Τσινάρ = πλάτανος) Τζαμί. Ένα από τα παλαιότερα και πλουσιότερα τζαμιά και το δεύτερο σε μέγεθος που δεν υπάρχει πια σήμερα. Είχε κτισθεί στο τέλος του 18ου αιώνα (δίπλα σε ένα μεγάλο πλάτανο) και επισκευάσθηκε ριζικά μετά το μεγάλο σεισμό (1867). Στη θέση του βρίσκεται σήμερα ο 1ος κρατικός παιδικός σταθμός από το 1934 (κατεδαφίστηκε το τέμενος το 1931). Στη ΒΔ πλευρά υπήρχε ένα μικρό πετρόχτιστο κτίσμα το οποίο ήταν η κατοικία του Χότζα. Στη μέση της αυλής βρισκόταν κρήνη από την οποία υδρεύονταν τα σπίτια γύρω από το τζαμί. Η θέση του σηματοδοτούσε το τέλος του τουρκικού οικισμού και την αρχή του ελληνικού.
Γιαλί (ή Ντενίς ή Μπάλογλου) Τζαμί. Κτίστηκε γύρω στα 1880 με πέτρα από το Σαρμοσάκ και υλικά (πέτρες και τούβλα) από το Γενιτσαροχώρι του Αϊβαλί. Σήμερα χρησιμοιείται σαν αποθήκη – εργαστήριο και ανοίκει σε ιδιώτη (μοναδικό). Βρίσκεται στο παραλιακό χώρο της Επάνω Σκάλας. Στο υπέρθυρό του σώζεται ακόμη μια αραβική επιγραφή (προσευχή που εξυμνεί τον Αλλάχ). Σύμφωνα με πηγές[10] στο σημείο εκείνο πρωτοχτίστηκε τέμενος το έτος 1739 και με κάποιες άλλες[11] το 1690. Εντυπωσιακές και εδώ είναι οι έγχρωμες οροφογραφίες.
Κιουμρουλού (=δεκοχτούρας ή Μετζίτ ή Κουμλού=αμμώδες) ) Τζαμί. Βρισκόταν σε απόσταση περίπου 200 μέτρα από το Βαλί Τζαμί στην Επάνω σκάλα. Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς κατασκευάστηκε) Ο μιναρές του ήταν μικρός (όπως άλλωστε και το συνολικό μέγεθος του τζαμιού) και είχε ύψος δέκα μέτρων. Το 1937 κατεδαφίστηκε.
Τουρουντσλού (=νερατζιάς) Τζαμί. Σήμερα δεν υπάρχει πλέον. Βρισκόταν δίπλα στο τουρκικό παρθεναγωγείο στην Επάνω Σκάλα και δεν έχουμε ακριβή χρονολογία κατασκευής. Μια πηγή μας αναφέρει ότι χτίστηκε το 1798, στοιχείο το οποίο δεν διασταυρώνεται. Ο μιναρές του κατεδαφίστηκε το 1935. Η συνοικία στην οποία βρισκόταν ονομάζοταν Αζιζιέ.
Απτούλ Βακίτ – Κουλού Τζαμί. Βρισκόταν κοντά στη Μητρόπολη στη θέση πηγαδάκι και πάνω στο δρόμο της χριστιανικής αγοράς[12] . Ήταν παράξενο κτίριο, κάτι μεταξύ μεστζίτ και τζαμιού, ήταν το πιο φτωχό και είχε τη μικρότερη περιουσία από τα υπόλοιπα. Ο μιναρές του ήταν κομμένος γι’ αυτό και οι Μυτιληνοί το αποκαλούσαν Κουλού Τζαμί. Δεν ξέρουμε πότε ακριβώς χτίστηκε. Η παράδοση λέει πως ο μιναρές του έπεσε στα τέλη του 18ου αιώνα για ανεξήγητους λόγους, γεγονός που θεωρήθηκε από τους μουσουλμάνους κακό σημάδι. Στεγάζοταν στον επάνω όροφο μιας οικοδομής και στο ισόγειο στεγάζοταν ως το 1912 ο Αστυνομικός Σταθμός (Ταρσί Καρακόλ).
Συνεχίζουμε την αναφορά μας περνώντας στους τεκέδες, οι οποίοι ήταν χώροι συνάθροισης θρησκόληπτων μουσουλμάνων αιρετικών και μη.
Αη Γιάννης (ή Σαρή Μπαμπά = χλωμός γέροντας ή Μπεκτασίδων) Τεκές. Δεν έχουμε πληροφορίες για το πότε ακριβώς χτίστηκε. Πάντως στο χώρο εκείνο προϋπήρχε χριστιανικός ναός. Ο τόπος αυτός ήταν ιερός χώρος των Μπεκτασίδων και ήταν ο δεύτερος μουσουλμανικός ναός που βρισκόταν μέσα στα γεωγραφικά όρια της χριστιανικής κοινότητας. Βρισκόταν κοντά στο σημερινό παρεκκλήσι του Αη Γιάννη. Αξιοσημείωτο είναι πως οι χριστιανοί της Μυτιλήνης και ιδιαίτερα των γύρω συνοικιών τιμούσαν και προσκυνούσαν και μετά την άλωση το χώρο αυτόν και τον επισκέπτονταν με την ανοχή των Τούρκων. Σήμερα πλέον το κτίριο αυτό δεν υπάρχει.
Αη Γληγόρ (ή Κανή ή Εκή Ταρτάς) Τεκές. Ήταν ένα μουσουλμανικό κτίριο Μεστζίτ[13] βρισκόταν απέναντι από το τουρκικό γυμνάσιο (σημερινό δικαστήριο). Η παράδοση λέει πως εκεί υπήρχε ο μικρός ναός των Γατελούζων: Άγιος Γρηγόριος γι’ αυτό και έμεινε η ονομασία που του απέδιδαν οι Μυτιληνιοί. Βρισκόταν κοντά στη μεσαία δυτική πύλη του κάστρου που ονομαζόταν «Ορτά – Καπού». Είναι άγνωστο πότε κατασκευάστηκε. Το κτίριο αυτό τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνταν για κατοικία.
Του Ανεμόμυλου (ή Σερίφ Σουλτάν) Τεκκές. Βρισκόταν κοντά στο αρχαίο θέατρο, δυτικά της Μυτιλήνης και στην ανατολική πλευρά του Προφήτη Ηλία. Από εκεί βιγλιζόταν τα δυο λιμάνια και όλη η πόλη εκτός από τη Λαγκάδα[14]. Είναι άγνωστο πότε χτίστηκε, αλλά γνωστό από ποιον. Τον έχτισε ο Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ και εθεωρείτο το αγιότερο ευκτήριο των μουσουλμάνων της περιοχής γιατί σε αυτό είχε ταφεί ο Σουλτάν Σερίφ Επίλ Χασάν 27ος απόγονος του Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή[15]. Με την αποχώρηση των Τούρκων ο τεκκές κατεδαφίστηκε και αργότερα με τον ερχομό των προσφύγων εξαφανίστηκαν και τα τελευταία απομηνάρια για την κατασκευή του συνοικισμού «Σαρβαρλή».
Των Μεβλεβίδων Τεκκές. Βρισκόταν δυτικά του κάστρου λίγο πιο νότια από το διοικητήριο (σημερινό Υπουργείο Αιγαίου) και στη θέση Κουσού Μεϊντάνι. Είχε εσωτερική εξέδρα, στοιχείο που υπήρχε μόνα στο Γενί Τζαμί. Το τάγμα των Μεβλεβίδων ιδρύθηκε στο Ικόνιο τον 13ο αιώνα και ήταν το σημαντικότερο από τα θρησκευτικά μουσουλμανικά τάγματα της τουρκικής αυτοκρατορίας. Προσεύχονταν στροβιλιζόμενοι στο κέντρο της αίθουσας και χόρευαν κυκλικά με τα χέρια ανοιχτά ή σταυρωτά γύρω από τον σεΐχη τους που έστεκε συνήθως στο μέσον παίζοντας αυλό[16]. Στην εξέδρα τους παρακολουθούσαν όρθιοι ή καθήμενοι οι δερβίσηδες.
Το τελευταίο που μας απομένει να αναφέρουμε από τα ευκτήρια της μουσουλμανικής κοινότητας είναι ο Μεντρεσές, ένα κτίσμα στη νότια πλευρά του μεσαίου κάστρου. Λειτουργούσε σαν ιεροδιδασκαλείο της πρώιμης τουρκοκρατίας. Ήταν διόρωφο τετράγωνο πέτρινο κτίριο. Διέθετε δέκα κοιτώνες ιεροσπουδαστών. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν υλικά από αρχαία ρωμαϊκά ερείπια. Σύμφωνα με αναφορές στο χώρο εκείνο στα βυζαντινά χρόνια υπήρχε μετόχι της Μονής των Οσίων Πατέρων. Οι μαθητές του ιεροδιδασκαλείου διδάσκονταν την Αραβική, το Κοράνι, τη Θεολογία, τη Νομική και την Αστρονομία. Όταν αποφοιτούσαν ονομάζονταν Μολάδες.
[1] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ. 3.
[2] Χάρτης Νο 3 στο τέλος της εργασίας.
[3] : Αξιώτης Μ., Περπατώντας τη Λέσβο, τοπογραφία - ιστορία - αρχαιολογία, Τόμος Α΄, Μυτιλήνη, 1992. Σελ. 31
[4] Αναγνώστου Σ., « Ο Ευστράτιος Ι. Δράκος περιγράφει τη Μυτιλήνη του 1907», Λεσβιακά –Δελτίον της εταιρείας λεσβιακών μελετών, Τόμος ΙΔ΄, Μυτιλήνη, 1993. Σελ.35.
[5] Αξιώτης Μ., Περπατώντας τη Λέσβο, τοπογραφία - ιστορία - αρχαιολογία, Τόμος Α΄, Μυτιλήνη, 1992. Σελ. 51
[6] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ.12.
[7] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ.10.
[8] Αξιώτης Μ., Περπατώντας τη Λέσβο, τοπογραφία - ιστορία - αρχαιολογία, Τόμος Α΄, Μυτιλήνη, 1992. Σελ.57
[9] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ.21.
[10] Αναγνώστου Σ., « Ο Ευστράτιος Ι. Δράκος περιγράφει τη Μυτιλήνη του 1907», Λεσβιακά –Δελτίον της εταιρείας λεσβιακών μελετών, Τόμος ΙΔ΄, Μυτιλήνη, 1993. Σελ. 36
[11] Αξιώτης Μ., Περπατώντας τη Λέσβο, τοπογραφία - ιστορία - αρχαιολογία, Τόμος Α΄, Μυτιλήνη, 1992. Σελ.55.
[12] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ. 31.
[13] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ. 28.
[14] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979.σελ. 30.
[15] Αναγνώστου Σ., « Ο Ευστράτιος Ι. Δράκος περιγράφει τη Μυτιλήνη του 1907», Λεσβιακά –Δελτίον της εταιρείας λεσβιακών μελετών, Τόμος ΙΔ΄, Μυτιλήνη, 1993. Σελ. 37.
[16] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ. 32.
Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΩΣ ΣΥΝΙΣΤΑΜΕΝΗ ΤΩΝ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 1800 ΩΣ ΤΟ 1950: ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Χρήστος Μπακάλης
Εργαστήριο Πολιτισμικής Επικοινωνίας & Τεκμηρίωσης
Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Καραντώνη 17, Τ.Κ. 81100 Μυτιλήνη
Περίληψη
Η εργασία αυτή έγινε στα πλαίσια εκπόνησης διπλωματικής – πτυχιακής εργασίας με το αντίστοιχο θέμα και αντικείμενο.
Η μουσουλμανική τέχνη είναι γνωστό πως διακρίνεται και υπερέχει στην αρχιτεκτονική και διακόσμηση[1]. Σε όλη την έκταση της οθωμανικής αυτοκρατορίας αλλά και στις παλιότερες κτίσεις των Αράβων, κατασκευάστηκαν κατά καιρούς περίφημα και ονομαστά αρχιτεκτονικά δημιουργήματα. Αναφορές αλλά και επιζόντα μνημεία υπάρχουν σε πολλά σημεία κυρίως του μεσογειακού χώρου και της Εγγύτερης και Μέσης Ανατολής. Οι κατασκευές αυτές έχουν να κάνουν περισσότερο με δημόσια κτίρια (ανάκτορα, τεμένη, μεντρεσέδες, σεράγια, μαυσωλεία , μιναρέδες, κρήνες, κιόσκια, υδραγωγεία, λουτρά), αλλά και με ιδιωτικά κτίσματα κυρίως για τους υψηλόβαθμους αξιωματούχους της αυτοκρατορίας. Ανάλογη άνθηση γνώρισε και η αρχιτεκτονική αυτού του τύπου κτιρίων και στη Μυτιλήνη η οποία σαν κέντρο (αστικό και διοικητικό του νησιού) αναδείχθηκε σε αυτό τον τομέα. Η γεωστρατηγική θέση του νησιού στο χώρο του ανατολικού Αιγαίου αλλά και η παραγωγή λαδιού που εξασφάλιζε σημαντικούς πόρους για την αυτοκρατορία, καθιστούσαν την Μυτιλήνη σαν ένα περιφερειακό κέντρο μείζωνος σημασίας. Για το λόγο αυτό, αν και πληθυσμιακά το μουσουλμανικό στοιχείο δεν υπερτερούσε, χτίστηκαν αρκετά τέτοια κτίρια τα οποία εκτός βέβαια από το λειτουργικό τους χαρακτήρα είχαν και συμβολικό. Στην προσπάθειά μας να καταγράψουμε όλα αυτά τα δημόσια κτίρια καταλήγουμε στο πρώτο συμπέρασμα: υπήρξαν τουλάχιστον δέκα τζαμιά, τέσσερεις τεκέδες και ένας μενδρεσές μέσα στα όρια της πόλης της Μυτιλήνης[2]. Πρέπει δε να πούμε πως οι χώροι που επιλέγονταν για την ανέγερση των ιερών ναών των μουσουλμάνων ήταν χώροι στους οποίους τις περισσότερες φορές προϋπήρχε κάποιο άλλο ιερό. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση του νησιού τα μεγαλύτερα τζαμιά τα έχτισαν Έλληνες αρχιμάστοροι. Σαν γενικά χαρακτηριστικά που συναντώνται στο σύνολο των κτιρίων αυτών και κυρίως των τζαμιών αναφέρουμε τα εξής:α) Ήταν λιθόκτιστα στον κύριο όγκο τους, χρησιμοποιούνταν όμως σε ευρύ κλίμακα το μάρμαρο (από Κυκλάδες και Μικρά Ασία), ο γύψος, η πέτρα (από το Σαρμοσάκ της απέναντι ακτής, από το λατομείο Μιστεγνών και γενικότερα από περιοχές του νησιού) και το ξύλο (κυρίως Μικρά Ασία), β) Είχαν κεραμοσκεπές ή τρούλους, γ)Τα τζαμιά στην ΒΔ πλευρά τους είχαν μιναρέ του οποίο το ύψος ήταν διαφορετικό κατά περίπτωση (ο πιο μικρός είχε ύψος έξι μέτρα) και οι πιο μεγάλοι τριάντα) και είχε παράλληλα και συμβολικό χαρακτήρα καθώς υπήρχε ανταγωνισμό με τα καμπαναριά των χριστιανικών εκκλησιών, δ) Είχαν προαύλιο το οποίο ήταν πυκνοδεντροφυτεμένο, ε) Στο προαύλιο υπήρχε συνήθως μαρμάρινο συντριβάνι ή βρύση από τα οποία υδρεύονταν οι γύρω οικισμοί στ) Στο εσωτερικό τους υπήρχε προθάλαμος (νάρθηκας), ζ) Τόσο η κατασκευή αλλά και η διακοσμηση είχε έντονα τα γεωμετρικά στοιχεία με κυρίαρχη την παρουσία του οξυγώνιου τόξου, η) Στο εσωτερικό διέθεταν γυναικωνίτη υπερυψωμένο, θ) Στην ΝΑ πλευρά στο εσωτερικό υπήρχε το Μπιχράμπ (ιερό) που έβλεπε προς τη Μέκκα και βρισκόταν σε μια εσοχή μέσα στον τοίχο διακοσμημένο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ι) Υπήρχαν πολύ εντυπωσιακές έγχρωμες οροφογραφίες γεωμετρικά σχεδιασμένες με αραβουργήματα, κ) Τα μεγαλύτερα τζαμιά σε μικρή απόσταση από το τέμενος είχαν νεκροταφείο και λ)Το όνομά τους προέρχονταν είτε από τον κτήτορά τους (ο οποίος αναγράφονταν συνήθως στο υπέρθυρο), είτε από κάποιο τοπωνύμιο, ακόμη και από κάποια απλά προσωπα που έχουν συνδεθεί με την ιστορία του χώρου αλλά και από κάποια εξωτερικά ή εσωτερικά χαρακτηριστικά του κτιρίου.
Ξεκινώντας από τα τζαμιά έχουμε τα εξής κατά χρονική περίοδο κατασκευής:
Κουλέ (ή Καλέ ή Μεχμέτ) Τζαμί. Χτίστηκε το 1573 μέσα στο κάστρο απέναντι από τον πύργο των Γατελούζων. Σήμερα είναι ερείπιο. Θεωρείται το αρχαιότερο τέμενος της Μυτιλήνης. Δίπλα του βρέθηκε το αρχαίο ιερό της Δήμητρας Περσεφόνης[3] . Ο μιναρές του είχε ύψος 30 μέτρα. Στη διακόσμησή του κυριαρχούσε το μάρμαρο ενώ υπήρχαν και έγχρωμες διακοσμήσεις στην οροφή. Ανάμεσα στα σημερινά του ερείπια διακρίνεται το ιερό του το μπιχράμπ που όπως όλα τα ιερά των τζαμιών έχει κατεύθυνση προς τη Μέκκα.
Βαλί (ή Βαλιζαντέ ή Βαλιδέζαντε) Τζαμί. Χτίστηκε το 1615 και βρίσκεται στην Επάνω Σκάλα. Ο μιναρές του είχε ύψος 15 μέτρα και στον περίβολό του είχε πολυγωνικό μαρμάρινο συντριβάνι (το οποίο βρίσκεται σήμερα στο αρχαιολογικό μουσείο). Έντονη και εδώ ήταν η χρήση του μαρμάρου, ενώ χρησιμοποιήθηκε και κοκκινωπή πέτρα μιστεγνών για το πέτρινο πλαίσιο της πρόσοψης. Η κτητορική του επιγραφή στην πύλη αναφέρει πως χτίστηκε από τον Χασάν Μπέη.
Γενί (=νέο) Τζαμί. Ήταν το μεγαλύτερο μουσουλμανικό τέμενος της Μυτιλήνης. Χτίστηκε το 1825 και στη θέση του προϋπήρχε αρχαίο στάδιο. Είχε τεράστιο συμβολικό χαρακτήρα για τους μουσουλμάνους. Εκεί βρισκόταν το ιεροδικαστήριο (μεχκεμές) και η οθωμανική δημοτική σχολή αρρένων[4]. Το έχτισε ο Ναζίρης της Μυτιλήνης Μουσταφά Αγά Κουλαξίζη. Είχε μεγάλη αυλή και η κύρια πόρτα έβγαινε στην αγορά. Η στέγη του ήταν τετράριχτη με τρούλο στο μέσον μολυβδοσκέπαστο[5]. Ο μιναρές του είχε ύψος 30 μέτρα. Στην κατασκευ’η του οικοδομήματος κυριαρχούσε το μάρμαρο και η άρτια δομική ενίσχυση με μεταλικούς συνδέσμους και ενώσεις[6]. Χρησιμοποιήθηκε επίσης πέτρα Σαρμοσάκ (και πρέπει να αναφέρουμε πως αυτό το είδος πέτρας που έρχονταν από την απέναντι ακτή της Μικρασίας είχε μεγαλύτερο κόστος από την σχεδόν ομόμορφη πέτρα μιστεγνών που χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή των περισσοτέρων άλλων τζαμιών). Στην πρόσοψή του στο επάνω μέρος υπάρχει ακόμη μια θαυμάσια μινιατούρα του κτιρίου. Σήμερα το κτίριο βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση, η στέγη έχει καταρεύσει και από 1937 ο μιναρές του έχει γκρεμιστεί στο μεγαλύτερο μέρος του και σήμερα το ύψος του φτάνει τα 12 μέτρα. Δίπλα στο κτίριο βρισκόταν και το σπίτι του Μουφτή Μυτιλήνης. Με μια συγκτριτική προσέγγιση αντιλαμβανόμαστε το ρόλο του σε σχέση με τον μητροπολιτικό χριστιανικό ναό που βρισκόταν 200 μέτρα νότια, στα όρια που χώριζαν τις δυο κοινότητες: Κουλμπάρα και Κιόσκι.
Βίγλα Τζαμί. Ήταν από τα ωραιότερα και πιο καλοφτιαγμένα τζαμιά της πόλης. Χτίστηκε το 1867 μετά το σεισμό και από το 1929 ο χώρος μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό του Αγίου Νικαλάου (Επάνω Σκάλα – Συνοικισμός). Τότε γκρεμιστηκέ και ο μιναρές του ύψους 20 μέτρων. Και εδώ χρησιμοποιήθηκε πέτρα από το Σαρμοσάκ (οι πέτρες για την κατασκευή του μιναρέ προέρχοταν και από το λατομείο Μυστεγνών). Στο κέντρο της οροφής υπήρχε εγγεγραμμένος ημισφαιρικός τρούλος διακοσμημένος με έξοχα αραβουργήματα[7] .
Καντρί (Καντιρί) Τζαμί. Χτίστηκε και αυτό μετά το σεισμό του 1867 (1870) στην περιοχή βόρεια της Κουλμπάρας. Εκεί υπήρχε κατά το 18ο αιώνα η συνοικία με το όνομα «λελέκ μαχαλά» (η συνοικία των πελαργών). Στη βιβλιογραφία το συναντάμε και σαν τεκέ των Καντήριδων[8], οι Καντήρηδες ήταν δογματικοί μουσουλμάνοι. Ήταν μικρών διαστάσεων περιμανδρωμένο με ψηλό αυλότοιχο. Εντυπωσιακή ήταν η διακόσμηση της οροφής[9] . Ο μιναρές του είχε ύψος 12 μέτρα. Αναφορές μας μαρτυρούν πως στον τόπο του τζαμιού υπήρχε πριν το σεισμό άλλο τζαμί. ΒΑ υπήρχε και το νεκροταφείο του.
Τσιναρλή (Τσινάρ = πλάτανος) Τζαμί. Ένα από τα παλαιότερα και πλουσιότερα τζαμιά και το δεύτερο σε μέγεθος που δεν υπάρχει πια σήμερα. Είχε κτισθεί στο τέλος του 18ου αιώνα (δίπλα σε ένα μεγάλο πλάτανο) και επισκευάσθηκε ριζικά μετά το μεγάλο σεισμό (1867). Στη θέση του βρίσκεται σήμερα ο 1ος κρατικός παιδικός σταθμός από το 1934 (κατεδαφίστηκε το τέμενος το 1931). Στη ΒΔ πλευρά υπήρχε ένα μικρό πετρόχτιστο κτίσμα το οποίο ήταν η κατοικία του Χότζα. Στη μέση της αυλής βρισκόταν κρήνη από την οποία υδρεύονταν τα σπίτια γύρω από το τζαμί. Η θέση του σηματοδοτούσε το τέλος του τουρκικού οικισμού και την αρχή του ελληνικού.
Γιαλί (ή Ντενίς ή Μπάλογλου) Τζαμί. Κτίστηκε γύρω στα 1880 με πέτρα από το Σαρμοσάκ και υλικά (πέτρες και τούβλα) από το Γενιτσαροχώρι του Αϊβαλί. Σήμερα χρησιμοιείται σαν αποθήκη – εργαστήριο και ανοίκει σε ιδιώτη (μοναδικό). Βρίσκεται στο παραλιακό χώρο της Επάνω Σκάλας. Στο υπέρθυρό του σώζεται ακόμη μια αραβική επιγραφή (προσευχή που εξυμνεί τον Αλλάχ). Σύμφωνα με πηγές[10] στο σημείο εκείνο πρωτοχτίστηκε τέμενος το έτος 1739 και με κάποιες άλλες[11] το 1690. Εντυπωσιακές και εδώ είναι οι έγχρωμες οροφογραφίες.
Κιουμρουλού (=δεκοχτούρας ή Μετζίτ ή Κουμλού=αμμώδες) ) Τζαμί. Βρισκόταν σε απόσταση περίπου 200 μέτρα από το Βαλί Τζαμί στην Επάνω σκάλα. Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς κατασκευάστηκε) Ο μιναρές του ήταν μικρός (όπως άλλωστε και το συνολικό μέγεθος του τζαμιού) και είχε ύψος δέκα μέτρων. Το 1937 κατεδαφίστηκε.
Τουρουντσλού (=νερατζιάς) Τζαμί. Σήμερα δεν υπάρχει πλέον. Βρισκόταν δίπλα στο τουρκικό παρθεναγωγείο στην Επάνω Σκάλα και δεν έχουμε ακριβή χρονολογία κατασκευής. Μια πηγή μας αναφέρει ότι χτίστηκε το 1798, στοιχείο το οποίο δεν διασταυρώνεται. Ο μιναρές του κατεδαφίστηκε το 1935. Η συνοικία στην οποία βρισκόταν ονομάζοταν Αζιζιέ.
Απτούλ Βακίτ – Κουλού Τζαμί. Βρισκόταν κοντά στη Μητρόπολη στη θέση πηγαδάκι και πάνω στο δρόμο της χριστιανικής αγοράς[12] . Ήταν παράξενο κτίριο, κάτι μεταξύ μεστζίτ και τζαμιού, ήταν το πιο φτωχό και είχε τη μικρότερη περιουσία από τα υπόλοιπα. Ο μιναρές του ήταν κομμένος γι’ αυτό και οι Μυτιληνοί το αποκαλούσαν Κουλού Τζαμί. Δεν ξέρουμε πότε ακριβώς χτίστηκε. Η παράδοση λέει πως ο μιναρές του έπεσε στα τέλη του 18ου αιώνα για ανεξήγητους λόγους, γεγονός που θεωρήθηκε από τους μουσουλμάνους κακό σημάδι. Στεγάζοταν στον επάνω όροφο μιας οικοδομής και στο ισόγειο στεγάζοταν ως το 1912 ο Αστυνομικός Σταθμός (Ταρσί Καρακόλ).
Συνεχίζουμε την αναφορά μας περνώντας στους τεκέδες, οι οποίοι ήταν χώροι συνάθροισης θρησκόληπτων μουσουλμάνων αιρετικών και μη.
Αη Γιάννης (ή Σαρή Μπαμπά = χλωμός γέροντας ή Μπεκτασίδων) Τεκές. Δεν έχουμε πληροφορίες για το πότε ακριβώς χτίστηκε. Πάντως στο χώρο εκείνο προϋπήρχε χριστιανικός ναός. Ο τόπος αυτός ήταν ιερός χώρος των Μπεκτασίδων και ήταν ο δεύτερος μουσουλμανικός ναός που βρισκόταν μέσα στα γεωγραφικά όρια της χριστιανικής κοινότητας. Βρισκόταν κοντά στο σημερινό παρεκκλήσι του Αη Γιάννη. Αξιοσημείωτο είναι πως οι χριστιανοί της Μυτιλήνης και ιδιαίτερα των γύρω συνοικιών τιμούσαν και προσκυνούσαν και μετά την άλωση το χώρο αυτόν και τον επισκέπτονταν με την ανοχή των Τούρκων. Σήμερα πλέον το κτίριο αυτό δεν υπάρχει.
Αη Γληγόρ (ή Κανή ή Εκή Ταρτάς) Τεκές. Ήταν ένα μουσουλμανικό κτίριο Μεστζίτ[13] βρισκόταν απέναντι από το τουρκικό γυμνάσιο (σημερινό δικαστήριο). Η παράδοση λέει πως εκεί υπήρχε ο μικρός ναός των Γατελούζων: Άγιος Γρηγόριος γι’ αυτό και έμεινε η ονομασία που του απέδιδαν οι Μυτιληνιοί. Βρισκόταν κοντά στη μεσαία δυτική πύλη του κάστρου που ονομαζόταν «Ορτά – Καπού». Είναι άγνωστο πότε κατασκευάστηκε. Το κτίριο αυτό τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνταν για κατοικία.
Του Ανεμόμυλου (ή Σερίφ Σουλτάν) Τεκκές. Βρισκόταν κοντά στο αρχαίο θέατρο, δυτικά της Μυτιλήνης και στην ανατολική πλευρά του Προφήτη Ηλία. Από εκεί βιγλιζόταν τα δυο λιμάνια και όλη η πόλη εκτός από τη Λαγκάδα[14]. Είναι άγνωστο πότε χτίστηκε, αλλά γνωστό από ποιον. Τον έχτισε ο Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ και εθεωρείτο το αγιότερο ευκτήριο των μουσουλμάνων της περιοχής γιατί σε αυτό είχε ταφεί ο Σουλτάν Σερίφ Επίλ Χασάν 27ος απόγονος του Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή[15]. Με την αποχώρηση των Τούρκων ο τεκκές κατεδαφίστηκε και αργότερα με τον ερχομό των προσφύγων εξαφανίστηκαν και τα τελευταία απομηνάρια για την κατασκευή του συνοικισμού «Σαρβαρλή».
Των Μεβλεβίδων Τεκκές. Βρισκόταν δυτικά του κάστρου λίγο πιο νότια από το διοικητήριο (σημερινό Υπουργείο Αιγαίου) και στη θέση Κουσού Μεϊντάνι. Είχε εσωτερική εξέδρα, στοιχείο που υπήρχε μόνα στο Γενί Τζαμί. Το τάγμα των Μεβλεβίδων ιδρύθηκε στο Ικόνιο τον 13ο αιώνα και ήταν το σημαντικότερο από τα θρησκευτικά μουσουλμανικά τάγματα της τουρκικής αυτοκρατορίας. Προσεύχονταν στροβιλιζόμενοι στο κέντρο της αίθουσας και χόρευαν κυκλικά με τα χέρια ανοιχτά ή σταυρωτά γύρω από τον σεΐχη τους που έστεκε συνήθως στο μέσον παίζοντας αυλό[16]. Στην εξέδρα τους παρακολουθούσαν όρθιοι ή καθήμενοι οι δερβίσηδες.
Το τελευταίο που μας απομένει να αναφέρουμε από τα ευκτήρια της μουσουλμανικής κοινότητας είναι ο Μεντρεσές, ένα κτίσμα στη νότια πλευρά του μεσαίου κάστρου. Λειτουργούσε σαν ιεροδιδασκαλείο της πρώιμης τουρκοκρατίας. Ήταν διόρωφο τετράγωνο πέτρινο κτίριο. Διέθετε δέκα κοιτώνες ιεροσπουδαστών. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν υλικά από αρχαία ρωμαϊκά ερείπια. Σύμφωνα με αναφορές στο χώρο εκείνο στα βυζαντινά χρόνια υπήρχε μετόχι της Μονής των Οσίων Πατέρων. Οι μαθητές του ιεροδιδασκαλείου διδάσκονταν την Αραβική, το Κοράνι, τη Θεολογία, τη Νομική και την Αστρονομία. Όταν αποφοιτούσαν ονομάζονταν Μολάδες.
[1] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ. 3.
[2] Χάρτης Νο 3 στο τέλος της εργασίας.
[3] : Αξιώτης Μ., Περπατώντας τη Λέσβο, τοπογραφία - ιστορία - αρχαιολογία, Τόμος Α΄, Μυτιλήνη, 1992. Σελ. 31
[4] Αναγνώστου Σ., « Ο Ευστράτιος Ι. Δράκος περιγράφει τη Μυτιλήνη του 1907», Λεσβιακά –Δελτίον της εταιρείας λεσβιακών μελετών, Τόμος ΙΔ΄, Μυτιλήνη, 1993. Σελ.35.
[5] Αξιώτης Μ., Περπατώντας τη Λέσβο, τοπογραφία - ιστορία - αρχαιολογία, Τόμος Α΄, Μυτιλήνη, 1992. Σελ. 51
[6] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ.12.
[7] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ.10.
[8] Αξιώτης Μ., Περπατώντας τη Λέσβο, τοπογραφία - ιστορία - αρχαιολογία, Τόμος Α΄, Μυτιλήνη, 1992. Σελ.57
[9] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ.21.
[10] Αναγνώστου Σ., « Ο Ευστράτιος Ι. Δράκος περιγράφει τη Μυτιλήνη του 1907», Λεσβιακά –Δελτίον της εταιρείας λεσβιακών μελετών, Τόμος ΙΔ΄, Μυτιλήνη, 1993. Σελ. 36
[11] Αξιώτης Μ., Περπατώντας τη Λέσβο, τοπογραφία - ιστορία - αρχαιολογία, Τόμος Α΄, Μυτιλήνη, 1992. Σελ.55.
[12] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ. 31.
[13] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ. 28.
[14] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979.σελ. 30.
[15] Αναγνώστου Σ., « Ο Ευστράτιος Ι. Δράκος περιγράφει τη Μυτιλήνη του 1907», Λεσβιακά –Δελτίον της εταιρείας λεσβιακών μελετών, Τόμος ΙΔ΄, Μυτιλήνη, 1993. Σελ. 37.
[16] Σαμαράς Π., Μουσουλμανικά τεμένη και ευκτήρια της Μυτιλήνης στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Αθήνα, 1979. Σελ. 32.
Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΩΣ ΣΥΝΙΣΤΑΜΕΝΗ ΤΩΝ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 1800 ΩΣ ΤΟ 1950: ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Χρήστος Μπακάλης
Εργαστήριο Πολιτισμικής Επικοινωνίας & Τεκμηρίωσης
Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Καραντώνη 17, Τ.Κ. 81100 Μυτιλήνη
Περίληψη
Η εργασία αυτή έγινε στα πλαίσια εκπόνησης διπλωματικής – πτυχιακής εργασίας με το αντίστοιχο θέμα και αντικείμενο.
Οι κατά Πάγκαλον
«συνδαιτυμόνες»
Toυ Σταμου Zουλα / stamoszoulas@gmail.comΠροσωπικά δεν με εξέπληξε η δήλωση Πάγκαλου ότι «τα λεφτά τα φάγαμε όλοι μαζί». Ούτε η εξήγηση ότι «σας διορίζαμε όλα αυτά τα χρόνια στο Δημόσιο, σε μια πρακτική αθλιότητος, εξαγοράς και διασπάθισης του δημοσίου χρήματος». Διότι ο σημερινός αντιπρόεδρος μάς έχει συνηθίσει σε «τολμηρές» δηλώσεις αυτοκριτικής αλλά και αυτοεξιλέωσης, χωρίς την συνακόλουθη αυτοτιμωρία. Κατόπιν εορτής και ως αμέτοχος παρατηρητής είχε διαπιστώσει, επίσης, πως η δεύτερη 4ετία Σημίτη κατέστρεψε την ελληνική οικονομία. Αντίθετα, μεγάλη εντύπωση προκαλεί η σιωπή των «θιγομένων», ως ομοτράπεζων στο επί 30ετίας φαγοπότι. Αλήθεια, πού είναι η αντίδραση της ΑΔΕΔΥ, ως εκπροσώπου των δημοσίων υπαλλήλων; Γιατί δεν εξεγείρεται η ΓΣΕΕ, που λόγω συνθέσεως εκφράζει κυρίως τα συμφέροντα των εργαζομένων στις ΔΕΚΟ; Κατ’ αρχάς είναι ανήκουστο και εξοργιστικό να εξομοιώνεται η ευθύνη διοικούντων και διοικουμένων σε περίπτωση άθλιας συναλλαγής και διαρπαγής του δημοσίου χρήματος, με αντικείμενο την εργασία. Το Σύνταγμα ορίζει ότι «η εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το Κράτος, που μεριμνά για τη δημιουργία απασχόλησης όλων των πολιτών και για την ηθική και υλική εξύψωση του εργαζόμενου αγροτικού και αστικού πληθυσμού». Συνεπώς, αποτελεί αποκλειστικά πολιτική «αθλιότητα» το γεγονός πως το δικαίωμα της εργασίας έγινε δέλεαρ «εξαγοράς» ψήφων από τα πολιτικά μας κόμματα. Φθάσαμε έτσι στο σημείο να διαθέτουμε, αναλογικά, τον πλέον υπεράριθμο δημοσιοϋπαλληλικό πληθυσμό στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα, δε, η ίδια πελατειακή σχέση οδήγησε και σε προκλητική ανισότητα τις αποδοχές εργαζομένων και συνταξιούχων του Δημοσίου. Π.χ., στις 48 ΔΕΚΟ, όπου έγινε και το όργιο των διορισμών, οι εργαζόμενοι έχουν ετήσιο μέσο όρο αποδοχών 43.280 ευρώ, έναντι 27.174 για το σύνολο της οικονομίας. Ενώ ο μέσος όρος των αμοιβών στον ιδιωτικό τομέα είναι 23.405 ευρώ (!). Στα στοιχεία αυτά πρέπει να αναζητηθούν οι λόγοι της «αιδήμονος» σιωπής της ΑΔΕΔΥ και της ΓΣΕΕ στη δήλωση του κ. Πάγκαλου. Οι δύο συνδικαλιστικές οργανώσεις, μαζί με τις κομματικές παραφυάδες τους στις υπερχρεωμένες ή προβληματικές ΔΕΚΟ, συνήργησαν στην πρακτική της άθλιας συναλλαγής, ως δίαυλοι των κομματικών προσλήψεων. Οι ίδιοι «εργατοπατέρες» πρωτοστάτησαν για τη διεύρυνση των προνομίων και την προκλητική ανισότητα αποδοχών μεταξύ του «ευρύτερου» και του «στενού» δημόσιου τομέα. Με ποιο ηθικό ανάστημα, λοιπόν, θα τολμήσουν σήμερα να προασπιστούν όχι τα προνόμια των ημετέρων, αλλά –έστω– το κύρος και την αξιοπρέπεια των περίπου 550.000 δημοσίων υπαλλήλων, συμπεριλαμβανομένου και του στρατιωτικού προσωπικού, που υπηρετούν στο «στενό» δημόσιο τομέα; Αυτοί κάθε άλλο παρά συμπεριλαμβάνονται στους «συνδαιτυμόνες» του κ. Πάγκαλου. Φυσικά, υπάρχουν και… άλλες 550.000 (ακριβώς το 50%!) που απασχολούνται στο Δημόσιο, με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και αορίστων δικαιωμάτων. Τέλος, το φαγοπότι των πολιτικών μας κομμάτων, με ομοτράπεζους τη στρατιά των «πελατών» τους, ατενίζουν από πολύ μακριά τα περίπου 2 εκατ. των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Συνεπώς, από το σύνολο των 4.300.000 Ελλήνων εργαζομένων τουλάχιστον τα 2.550.000, όχι μόνον δεν είναι συνδαιτυμόνες, κατά τον κ. Πάγκαλο, αλλά συμβαίνει, αποδεδειγμένα, να πληρώνουν αυτοί το 30ετές φαγοπότι, ως βασικοί «συνδρομητές» του «διασπαθιζόμενου δημοσίου χρήματος». Τα λεφτά, λοιπόν, κ. Πάγκαλε, δεν «τα φάγαμε όλοι μαζί». Καθήκον σας είναι να μας πείτε (οι πολιτικοί) πώς και με ποιους τα φάγατε… |
Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου 2010
Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου 2010
Πως η κυβέρνηση της Ουγγαρίας συνέτριψε τους τραπεζίτες
by Αιμιλιανός Επικούρειος
on Σάββατο, 18 Σεπτεμβρίου 2010 στις 9:59 π.μ.
Αδύνατον να χωνέψουν οι Ευρωπαίοι το ηχηρό πολιτικό χαστούκι που έφαγαν
η Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. από τη νεοεκλεγείσα δεξιά κυβέρνηση της Ουγγαρίας, η οποία
αρνήθηκε επιδεικτικά να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις τους, προκειμένου να τους
χορηγήσουν ένα δάνειο δηλώνοντας ότι δεν έχει καμία πρόθεση να επιβάλει
πρόσθετα μέτρα λιτότητας στον ουγγρικό λαό επειδή έτσι θέλουν οι Ευρωπαίοι και
οι Αμερικανοί. «Πραγματικό χλευασμό επιφύλαξε η ουγγρική κυβέρνηση στο Δ.Ν.Τ.
και στην Ε.Ε. που έστειλαν αντιπροσωπείες τους για να εκτιμήσουν το πρόγραμμα
βοήθειας στην Ουγγαρία», έγραψε η γαλλική «Λιμπερασιόν». Η επίσης γαλλική
«Μοντ» δείχνει εξίσου σοκαρισμένη με τη στάση τόσο του Ούγγρου πρωθυπουργού
Βίκτορ Όρμπαν όσο και των στελεχών της κυβέρνησής του απέναντι στη συμφωνία
υποτέλειας της Ουγγαρίας προς το Δ.Ν.Τ. και την Ε.Ε. που είχε υπογράψει η
προηγούμενη, σοσιαλιστική και εκεί, ουγγρική κυβέρνηση, η οποία συνετρίβη στις
εκλογές το Μάιο, για να πάρει δάνειο 20 δισ. ευρώ. «Η νέα ομάδα που βρίσκεται
στην εξουσία στη Βουδαπέστη φαίνεται να θέλει να απαλλαγεί από τους όρους του
δανείου. Αυτό είναι επικίνδυνο» γράφει η «Μοντ» και συνεχίζει: «Τα πάντα
εξελίσσονται σαν να προτίθεται ο Βίκτορ Όρμπαν, ο νέος πρωθυπουργός, να
αναιρέσει το λόγο που έχει δοθεί στην Ε.Ε. και στο Δ.Ν.Τ. Ο Όρμπαν
επιδεικνύει ανοιχτά μια προκλητική και προσβλητική αναίδεια απέναντι στους
πιστωτές του»! Με ιερή αγανάκτηση η «Μοντ» πληροφορεί τους αναγνώστες
της ότι ο νέος Ούγγρος πρωθυπουργός «προκαλεί την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ.».
Απουσίαζε από τη Βουδαπέστη όταν μετέβη εκεί ειδική αντιπροσωπεία του Δ.Ν.Τ.
γιατί προτίμησε να πάει στη Νότια Αφρική προκειμένου να παρακολουθήσει τον…
τελικό του Παγκόσμιου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου! «Η αντιπροσωπεία του Δ.Ν.Τ. δεν
κατόρθωσε να πάρει από τους Ούγγρους στοιχεία και καθαρές απαντήσεις και έτσι
επέστρεψε στην Ουάσιγκτον με άδεια χέρια» υπογραμμίζει θιγμένη η «Μοντ»,
προχωρώντας στη διαπίστωση ότι η κυβέρνηση της Ουγγαρίας «δεν σκοτίζεται
καθόλου για τις απαιτήσεις της Ε.Ε. ή των διεθνών οργανισμών!». ΔΙΕΘΝΗΣ
ΘΑΥΜΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΛΜΗ ΤΗΣ ΗΓΕΣΙΑΣ ΤΟΥΣ Η άρνηση της δεξιάς ουγγρικής
κυβέρνησης να συνεχίσει την πολιτική εθνικής υποτέλειας των σοσιαλιστών
προκατόχων της, προκάλεσε φυσικά αντιδράσεις από τους θιγόμενους Ευρωπαίους,
γέννησε όμως και αισθήματα μόλις συγκαλυπτόμενου θαυμασμού σε διεθνές επίπεδο.
«Προκαλώντας τους πιστωτές της, η Ουγγαρία αρνείται περαιτέρω σφίξιμο του
ζωναριού», έγραψαν π.χ. στους τίτλους σχετικής ανάλυσής τους οι «Τάιμς της Νέας
Υόρκης» και υπογράμμιζαν: «Η προκλητική στάση… αποτυπώνει την κόπωση και την αντίσταση
που απειλεί να προκαλέσει σε όλη την Ευρώπη η συνεχιζόμενη ώθηση για
δημοσιονομική ορθότητα». Ο Ούγγρος υπουργός Οικονομικών Σκιέργκι Μάτολσι ήταν
σαφέστατος, όταν εμφανίστηκε στην τηλεόραση αναφορικά με τη γραμμή της
κυβέρνησης Όρμπεν απέναντι στο «μνημόνιο» που είχαν υπογράψει οι Ούγγροι
σοσιαλιστές: «Αυτό το κληρονομήσαμε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις και θα
θέλαμε να καταργήσουμε τις ατυχείς συνέπειες αυτών των βημάτων. Είπαμε στους
εταίρους μας ότι δεν εξετάζουμε σε καμία περίπτωση τη λήψη πρόσθετων μέτρων
λιτότητας», διακήρυξε χωρίς περιστροφές. «Σπανίως μια ουγγρική κυβέρνηση
ρίχτηκε στη δουλειά με τόση ορμή. Αυτό ήταν επειγόντως αναγκαίο γιατί έχει
καθορίσει ως σκοπό της την υπέρβαση της απελπισίας και της έλλειψης
αυτοπεποίθησης που άφησαν στον ουγγρικό πληθυσμό οκτώ χρόνια σοσιαλιστικής
κυριαρχίας» ομολογεί και η γερμανική εφημερίδα «Φράνκφουρτ Αλγκεμάινε» και
προσθέτει: «Η ομάδα του Όρμπεν θέλει εξαιτίας αυτού του λόγου να προωθήσει την
“εθνική συνοχή”». ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΛΙΤΟΤΗΤΑ, ΦΟΡΟΣ ΣΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ! Το χειρότερο από όλα
όμως για την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. δεν ήταν η άρνηση των απαιτήσεών τους εκ μέρους
της ουγγρικής κυβέρνησης ούτε η εθνικά υπερήφανη στάση του πρωθυπουργού Βίκτορ
Όρμπαν μέσω της επιδεικτικής περιφρόνησης των εκπροσώπων τους. Ήταν το ότι η
Βουδαπέστη τόλμησε να θίξει τα… «Άγια των Αγίων» της Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ.: τις
τράπεζες! Για το 2010, η ουγγρική κυβέρνηση έχει να επιτελέσει ένα πανεύκολο
έργο σε ό,τι αφορά στις υποχρεώσεις της έναντι των δανειστών της: να μειώσει το
έλλειμμα του προϋπολογισμού από 4% του ΑΕΠ που ήταν το 2009 σε… 3,8% του ΑΕΠ το
2010. Τίποτα δηλαδή. Παρόλα αυτά, οι δυνάστες της Ε.Ε. και του Δ.Ν.Τ. απαιτούν
από την ουγγρική κυβέρνηση να περικόψει τις ήδη γλίσχρες συντάξεις, να
μεταρρυθμίσει επί τα χείρω το εθνικό σύστημα υγείας περικόπτοντας μισθούς και
θέσεις γιατρών και νοσοκόμων και μειώνοντας τα κρατικά κονδύλια για την υγεία,
να κλείσει τεράστιες ζημιογόνες κρατικές επιχειρήσεις απολύοντας εκατοντάδες
χιλιάδες Ούγγρων. Απαιτούνται περικοπές τουλάχιστον ενός δισ. ευρώ για να
μπορέσετε να μειώσετε το έλλειμμα φέτος σε 3,8% και του χρόνου σε 3% είπαν οι
εμπειρογνώμονες της Ε.Ε. και του Δ.Ν.Τ. στους Ούγγρους. Άρα, απαιτούνται
πρόσθετα μέτρα λιτότητας, διαπίστωσαν εμβριθώς. Εκεί τους έκανε ρολάνς και τους
τρέλανε η ουγγρική κυβέρνηση! Ένα δισ. πρόσθετα έσοδα σε δύο χρόνια θέλατε;»
τους απάντησαν. «Εμείς θα μαζέψουμε περισσότερα. Όχι όμως με νέα λιτότητα για
τον κοσμάκη. Απλούστατα, θα φορολογήσουμε τις τράπεζες!». ΤΑ ΠΑΡΑΣΙΤΑ ΘΑ
ΠΛΗΡΩΣΟΥΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Αμ’ έπος αμ’ έργον! Η κυβέρνηση
Όρμπαν ανακοίνωσε έκτακτη εισφορά για τρία χρόνια των τραπεζών, ύψους 0,45% όχι
όμως επί των κερδών, αφού φυσικά όλες θα φρόντιζαν να εμφανίσουν ζημιές, αλλά
επί των ακαθάριστων εσόδων! Έριξε και μια έκτακτη φορολογία 5,2% στο ύψος των
συναφθέντων συμβολαίων των ασφαλιστικών εταιριών και μια έκτακτη φορολογία
μέχρι 6% στις χρηματιστηριακές εταιρίες και σε όλες τις υπόλοιπες
χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες! Κόντεψαν να πάνε από εγκεφαλικό όλοι μαζί – η
Ε.Ε., το Δ.Ν.Τ., οι τραπεζίτες και όλα τα παράσιτα και τα «λαμόγια» του
χρηματοπιστωτικού συστήματος! Μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου, πρέπει να πληρώσουν την
πρώτη δόση, μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου τη δεύτερη – με βάση τα έσοδα του 2009, τα
οποία έχουν ήδη δηλώσει. Περιχαρής ο υπουργός Οικονομικών της Ουγγαρίας έκανε
δημοσίως τους λογαριασμούς του: οι τράπεζες θα «σκάσουν» 450 εκατομμύρια, οι
ασφάλειες άλλα 135 και οι υπόλοιπες χρηματοπιστωτικές εταιρίες ακόμη 110
εκατομμύρια – να ‘τα τα 700 εκατομμύρια ευρώ αμέσως – αμέσως μόνο για φέτος!
«Γνωρίζουμε ότι αυτή είναι μια σημαντική έκτακτη επιβάρυνση, αλλά γνωρίζουμε
επίσης ότι με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να πετύχουμε τον στόχο του ελλείμματος
τους 3,8%» δήλωσε σαρκαστικά στην τηλεόραση ο Γκιέργκι Μάτολσι, ο Ούγγρος
υπουργός Οικονομικών. Με τα χρήματα αυτά όχι μόνο θα μειώσουμε το έλλειμμα στο
3,8% αλλά και θα δώσουμε κίνητρα για ανάπτυξη της οικονομίας, πρόσθεσε. Θα
μειώσουμε στο μισό – δηλαδή στο 10% – τον συντελεστή φορολόγησης όλων των
επιχειρήσεων που έχουν μικτά κέρδη μέχρι 1,8 εκατομμύρια ευρώ, ένα μέτρο που
αφορά 250.000 επιχειρήσεις μικρές και μεσαίες, οι οποίες αποτελούν τα τρία
τέταρτα του συνόλου των ουγγρικών επιχειρήσεων. Επίσης, με τα λεφτά που θα
πάρει η ουγγρική κυβέρνηση από τις τράπεζες, θα μπορέσει να μειώσει τον συντελεστή
φορολογικού εισοδήματος φυσικών προσώπων στο ενιαίο ύψος του 16%, καλύπτοντας
τις απώλειες φορολογικών εσόδων με ένα τμήμα των χρημάτων των τραπεζών! «ΑΡΚΕΤΑ
ΜΑΣ “ΓΔΑΡΑΤΕ” ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ, ΤΩΡΑ ΠΛΗΡΩΣΤΕ!» Πανικός επικράτησε στους κύκλους της
Ε.Ε. Η Κομισιόν έσπευσε να προσάψει στην ουγγρική κυβέρνηση ότι… δεν εκτίμησε
σωστά τις επιπτώσεις αυτής της έκτακτης φορολογίας στις τράπεζες, η οποία
«ενδέχεται να έχει αρνητικές συνέπειες στην οικονομική ανάπτυξη» και να
«αποθαρρύνει τους ξένους επενδυτές». Ανοησίες και προσχήματα. Ο πραγματικός
λόγος που πανικόβαλε την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. ήταν μήπως αυτή η εθνικά επωφελής
ουγγρική στάση βρει μιμητές και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και δημιουργήσει
«σχολή» παρακινώντας και άλλες κυβερνήσεις κρατών – μελών των «27» να φορολογούν
τις τράπεζες αντί να υποβάλλουν τους λαούς τους σε εξοντωτικά μέτρα λιτότητας.
«Η Ουγγαρία θα γίνει η πρώτη χώρα στην Ευρώπη με μια αντίστοιχη απόφαση τέτοιων
διαστάσεων» έγραψε η γερμανική «Φράνκφουρτ Αλγκεμάινε» την παραμονή της ψήφισης
του νόμου για την έκτακτη φορολόγηση των τραπεζών από το ουγγρικό κοινοβούλιο,
η οποία έλαβε ήδη χώρα από την περασμένη εβδομάδα. Υπάρχει όμως ένα ακόμη
«μυστικό» όπου καθιστά πραγματικά εξαιρετική αυτή την απόφαση της ουγγρικής
κυβέρνησης. Το 80% του ουγγρικού τραπεζικού συστήματος ελέγχεται από… ξένες
τράπεζες – πρωτίστως αυστριακές και γερμανικές, αλλά και άλλες ευρωπαϊκές!
Πρακτικά, λοιπόν, από τα 700 εκατομμύρια ευρώ ένα τεράστιο τμήμα θα το
πληρώσουν όχι οι Ούγγροι τραπεζίτες και παράγοντες του χρηματοπιστωτικού
συστήματος, αλλά οι… Ευρωπαίοι! Όσον αφορά δε στην έλλειψη ρευστότητας που
ενδέχεται να παρουσιάσουν κάποιες τράπεζες στην Ουγγαρία εξαιτίας της έκτακτης
φορολογίας, αυτή θα καλυφθεί μέσω προσφυγής στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα,
οπότε πάλι οι Ευρωπαίοι θα πληρώσουν! Ομολογουμένως διπλά αριστουργηματική η
κίνηση της ουγγρικής κυβέρνησης… ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΥΠΟΝΟΜΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΞΗΛΩΜΑ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ
Η Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ., πέρα από τις φραστικές διαμαρτυρίες, προσπάθησαν να
υπονομεύσουν και στην πράξη την πολιτική της δεξιάς ουγγρικής κυβέρνησης. Κύριο
όργανό τους ο διοικητής της Τράπεζας της Ουγγαρίας. Η κυβέρνηση απαιτούσε να
μειώσει τα επιτόκια χορηγήσεων, ώστε να διοχετευθούν χρήματα στις μικρές και
μεσαίες επιχειρήσεις και στους χρεωμένους καταναλωτές και νοικοκυριά για να
μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και να κινηθεί η οικονομία.
Αυτός όμως αρνείται πεισματικά, με πρόσχημα τον κίνδυνο… πληθωρισμού. Αρνείται
επίσης να σηκωθεί να φύγει, παρόλο που η κυβέρνηση ακόμη και με δηλώσεις του
ίδιου του πρωθυπουργού εκφράζει την παντελή έλλειψη εμπιστοσύνης της προς το
πρόσωπό του και τον καλεί δημοσίως να παραιτηθεί. Η κυβέρνηση Όρμπαν αποφάσισε
λοιπόν να τον χτυπήσει εκεί που πονούν όλα τα «λαμόγια» του φυράματος αυτού:
στην τσέπη! Του περιέκοψε τον μισθό κατά… 75% από 30.000 ευρώ το μήνα (ποσό
αστρονομικό για την Ουγγαρία) του τον έκανε 7.500 ευρώ. Ξεσηκώθηκε αμέσως αυτή
τη φορά η… Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία δεν αντέχει να βλέπει τραπεζίτες
να υφίστανται τέτοια «μαρτύρια» και κατάγγειλε την ουγγρική κυβέρνηση για
«καταχρηστικά μέτρα». Μέσα σε ένα γενικό κλίμα κατάληψης ολόκληρου του κρατικού
μηχανισμού από τη Δεξιά και μάλιστα εξ εφόδου με σαφώς αντιδημοκρατικές
μεθόδους, η κυβέρνηση Όρμπαν ξηλώνει με αστραπιαία ταχύτητα και τους
μηχανισμούς των «Κουίσλινγκ» που υπηρετούν την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. Ήδη
«αποκεφαλίστηκαν» οι άνθρωποι που είχαν τοποθετηθεί επικεφαλής της Ουγγρικής
Υπηρεσίας Ανάπτυξης που διαχειρίζεται τα κονδύλια της Ε.Ε., της Ουγγρικής
Τράπεζας Ανάπτυξης, της Γενικής Διεύθυνσης Φόρων, της Αρχής Ελέγχου
Χρηματοοικονομικών Θεσμών, του Εθνικού Γραφείου Στατιστικής
Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2010
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)