"Το ζήτημα είναι από που βλέπει κανείς τον ουρανό. Εγώ τον έχω δει από καταμεσής της θάλασσας."
Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2012
Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2012
Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2012
Τρίτη 17 Ιανουαρίου 2012
Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2012
http://aorata-gegonota.blogspot.com/2012/01/h-k.html
Η μεταστοιχείωση των μετάλλων σε χρυσό, η Φιλοσοφική Λίθος, το Ελιξίριο της Ζωής, ο Μικρόκοσμος και ο Μακρόκοσμος, τα Στοιχεία της Φύσης, το Αιθερικό Ρευστό, η Μεταμόρφωση του Ανθρώπου σε Πνεύμα, η Πανάκεια, η Συμβολολογία, οι Ερμητικοί Κώδικες, η Πειραματική Χημεία, το ίδιο το Κουτί της Πανδώρας και το Κέρας της Αμάλθειας ταυτόχρονα, το Μεγάλο Μυστικό του Θεού, το Μαγικό Δισκοπότηρο των αναζητητών, καθώς και ένα ολόκληρο θησαυροφυλάκιο από απίστευτα θαύματα, είναι η θεματολογία της Αλχημείας που στοιχειώνει εδώ και αιώνες αλχημιστές και μελετητές, μυστικιστές και παράξενους ερευνητές.
Πρόκειται μάλλον για μια από τις πιο γοητευτικές θεματολογίες για τους ανθρώπους που ψάχνουν τα μυστικά πίσω από τα φαινόμενα.
Κι οι σκονισμένες βιβλιοθήκες με τα απόκρυφα βιβλία που κρύβουν στις σελίδες τους την καταγραφή αυτής της γοητείας, φιλοξένησαν άπειρους ανθρώπους διψασμένους για γνώση, που αφιέρωσαν την ζωή τους στη μελέτη και τον πειραματισμό αναζητώντας το Αλχημικό Όραμα. Το Κλειδί των μυστικών της φύσης και της ύπαρξης. Η ίδια η τεχνογνωσία της Δημιουργίας.
Σ’ αυτές τις σελίδες, θα προσπαθήσω να εξηγήσω πως ξεκίνησε όλη αυτή η εκπληκτική θεματολογία, που οι προεκτάσεις της έχουν πλέον αποκτήσει διαστάσεις και ιδιότητες λαβύρινθου.
Μια ολόκληρη πινακοθήκη θαυμαστών ανθρώπων, από τους αρχαίους Έλληνες και Άραβες φιλόσοφους μέχρι τους διανοητές του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης, από τον Παράκελσο και τον Μπέηκον, μέχρι τον Μέγα Αλβέρτο και τον ΝταΒίντσι, από τον Γκεμπέρ (ή Τζαμπίρ) μέχρι τον Νίκολας Φλάμελ και τον Φουλκανέλι, αναρίθμητοι ερευνητές που συχνά καλύπτονται από αδιαπέραστα πέπλα μυστηρίου, αφιέρωσαν χρόνια ολόκληρα μελετών που μια ολόκληρη μυθολογία τους αποδίδει και απίστευτα αποτελέσματα. Ολόκληρο το Αλχημικό Όραμα μάλλον συγκεντρώνεται κωδικά σε μία λέξη: Μεταστοιχείωση.
Η Μεταστοιχείωση δεν ήταν απλά ένα θέμα που απασχόλησε μόνο τους μυστικιστές και τους μελετητές της Αλχημείας. Ο ίδιος ο Νεύτωνας παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του πεπεισμένος για την δυνατότητα της Μεταστοιχείωσης. Το ίδιο και ο φημισμένος γάλλος φιλόσοφος, ο Ντεκάρτ, αλλά και ο μεγάλος φιλόσοφος και μαθηματικός Λάιμπνιτς, το ίδιο και ο Μπλέηζ Πασκάλ.
Ακόμη και ο Ρόμπερτ Μπόυλ, που το βιβλίο του The Sceptical Chymist είχε δώσει ένα αποφασιστικό πλήγμα ενάντια σε κάθε σοβαρή πίστη περί Αλχημείας (απ’ όπου κατάγεται και ο συχνός σκεπτικισμός πολλών σύγχρονων επιστημόνων), παρ’ όλα αυτά παρέμεινε βέβαιος μέχρι το τέλος ότι η Μεταστοιχείωση ήταν δυνατόν να επιτευχθεί.
Γιατί όλοι αυτοί οι αφοσιωμένοι μελετητές και όλοι αυτοί οι επιστήμονες ήταν πεπεισμένοι πως ήταν δυνατόν να μεταστοιχειωθούν τα μέταλλα σε χρυσό;
Η ιδέα είναι πολύ αρχαία – και μοιάζει να απαντά σε πολύ βαθιές ανθρώπινες προσδοκίες. Έφτασε στην Μεσαιωνική Ευρώπη από τους Άραβες. Όταν εισέβαλλαν στην Αίγυπτο, την οποία ονόμαζαν Khem, τον 7ο αιώνα μ.Χ., οι Άραβες ανακάλυψαν ότι οι Αιγύπτιοι γνώριζαν μοναδικά μυστικά στην Τέχνη του Χρυσού. Ονόμασαν την επεξεργασία του Χρυσού Al-Kimiya, που σημαίνει
«Η Τέχνη της Χώρας του Khem» κι έτσι γεννήθηκε η λέξη Αλχημεία, σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη. Μια άλλη άποψη, εξίσου σοβαρή, υποστηρίζει πως η λέξη κατάγεται από την ελληνική Χυμός, (και η σωστή ορθογραφία της είναι Αλχυμεία) με το αραβικό πρόθεμα Αλ- που προστέθηκε από τους Άραβες. Φυσικά, είναι φανερό πως η Αλχημεία υπήρξε τουλάχιστον ο πρόγονος της Χημείας.
Στην μεγάλη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, οι Άραβες ανακάλυψαν όλα τα γραπτά των Ελλήνων φιλοσόφων – και ειδικά αυτά του Αριστοτέλη, του πρώτου μεγάλου επιστήμονα. Αντέγραψαν τα χειρόγραφα και τα μετέφρασαν στα αραβικά και διαδόθηκαν σε όλη την Αραβία (γι’ αυτό και διασώθηκαν τα έργα, αφού τα ξαναπήραμε μετά από τους Άραβες).
Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι ο υλικός κόσμος είχε φτιαχτεί από την Πρωταρχική Ύλη, η οποία δεν είχε καμία από τις φυσικές ιδιότητες, αλλά στην οποία μπορούσαν να αποτυπωθούν όλων των ειδών οι διαφορετικές μορφές. Η Μορφή, δεν ήταν απλά το φυσικό σχήμα, αλλά κάθε συγκεκριμένη ιδιότητα ενός σώματος ή μιάς ουσίας. Ανάμεσα τους υπήρχαν τέσσερις Ποιότητες: η Υγρασία και η Ξηρότητα, η Θερμότητα και η Ψυχρότητα.
Αυτές οι Ποιότητες δημιουργούσαν τέσσερα Στοιχεία ή Απλές Ουσίες: την Φωτιά, που είναι θερμή και ξηρή, τον Αέρα (π.χ. τον Ατμό) που είναι θερμός και υγρός, το Νερό που είναι ψυχρό και υγρό, και την Γη που είναι ψυχρή και ξηρή.
Απ’ αυτήν την εικόνα των πραγμάτων, ήταν πια πολύ εύκολο να εξελιχθεί η ιδέα ότι κάθε ουσία ήταν μια σύνθεση και των τεσσάρων Στοιχείων, με διαφορετικές αναλογίες.
Πάρτε για παράδειγμα ένα κομμάτι χλωρό ξύλο που το θερμαίνουμε πάνω από τη φωτιά. Πρώτα εμφανίζεται το νερό σε σταγόνες στην άκρη του ξύλου, έπειτα ξεφεύγει ο αέρας σε μορφή ατμού, έπειτα το ξύλο καίγεται βγάζοντας φωτιά, και τελικά μένει η στάχτη, ή η γη. Άρα, για να μετατρέψεις μιά ουσία σε μιά άλλη, είναι απλά απαραίτητο να αλλάξεις τις αναλογίες των Στοιχείων που περιέχονται σ’ αυτήν, προσθέτοντας ή αφαιρώντας.
Απ’ αυτό το σημείο, το πράγμα δεν ήθελε και πολύ για να εξελιχθεί στην ιδέα της Μεταστοιχείωσης.
Όταν οι Άραβες αντίκρισαν τις εντυπωσιακές ικανότητες των Αιγυπτίων μεταλλουργών, που γνώριζαν πώς να χρωματίζουν ευτελή μέταλλα κάνοντας τα να δείχνουν σαν χρυσός, οι Άραβες φυσικά υπέθεσαν ότι το μυστικό τους βασιζόταν στην πρακτική εφαρμογή των θεωριών του Αριστοτέλη.
Για εκατοντάδες χρόνια οι Άραβες πειραματίζονταν στα εργαστήρια τους. Έκαναν πολλές σημαντικές χημικές ανακαλύψεις και έφτασαν στο σημείο να εφεύρουν το μεγαλύτερο μέρος του χημικού εξοπλισμού που χρησιμοποιείται στα εργαστήρια μέχρι και σήμερα. Αλλά δεν είναι γνωστό αν ανακάλυψαν την μεταστοιχείωση των βασικών μετάλλων σε χρυσό, έτσι μπορούμε να υποθέσουμε πως απέτυχαν.
Παρ’ όλα αυτά, ένας από τους πρώτους Άραβες φιλοσόφους, ο Τζαμπίρ Ιμπν Χαγιάν, έφτασε σε μια σημαντική συνεισφορά στην εξέλιξη της Αλχημικής θεωρίας. Ο Αριστοτέλης θεωρούσε τον καπνό που παράγεται από την φωτιά ως «γήινο» και τον τοποθετούσε ως συμμετρικά αντίθετο από τον «υγρό» ατμό που παράγεται όταν βράζει το νερό. Οι πέτρες και τα ορυκτά που δεν φανέρωναν κάποια αλλαγή από την φωτιά, , υποθετικά αποτελούνταν κατά βάση απ’ αυτόν τον «γήινο» καπνό, ενώ τα μέταλλα – που υγροποιούνταν με την φωτιά – σχηματίζονταν από τον «υγρό» ατμό.
Ο Τζαμπίρ πρότεινε ότι ο ατμός που παράγεται από το βραστό νερό ήταν ένα ενδιάμεσο στάδιο κατά την μεταμόρφωση του νερού σε αέρα. Ο ατμός μπορούσε να μεταμορφωθεί σε ένα υλικό που ο Τζαμπίρ ονόμασε «Ερμή» – «Μercury», στα αγγλικά διατηρεί ακόμη την ονομασία του, αφού φυσικά μιλάμε για τον «Υδράργυρο» – αν και δεν ήταν ακριβώς το γνωστό μας μέταλλο, αλλά μιά ιδεώδη ουσία που συνδύαζε τις Ποιότητες της Λαμπρότητας και της Υγρότητας.
Αναλόγως, ο «γήινος» καπνός ήταν Γη στην διαδικασία της μεταμόρφωσης σε Αέρα, και μπορούσε να μεταμορφωθεί σε «Θείον» (Θειάφι), μια ουσία που συνδύαζε τις Ποιότητες της Γης και της Καύσης. Τα διάφορα μέταλλα και ορυκτά, σχηματίζονταν μέσα στη γη από συνδυασμούς Υδραργύρου και Θείου.
Ο Τζαμπίρ, γνωστός και ως Γκεμπέρ,(που δίκαια μπορεί να ονομαστεί ως ένας από τους πατέρες της Αλχημείας), πειραματίστηκε επίσης για να δει τί θα γινόταν αν έκανε απόσταξη μια ποικιλία από οργανικά υλικά, δηλαδή από ουσίες που προέρχονται από ζωντανά όντα. Σε κάθε περίπτωση, λάμβανε τελικά:
Έπειτα, βάλθηκε να εξαγνίσει αυτά τα Στοιχεία και να απομονώσει κάθε Ποιότητα. Με την απόσταξη νερού 700 φορές –όπως γράφει ο ίδιος– έλαβε μια λαμπερή λευκή ουσία, που κρυσταλλοποιούταν σαν αλάτι. Αυτό, είπε, είναι η εξαγνισμένη ποιότητα της Ψυχρότητας. Υπέθεσε πως θα μπορούσε να παράγει αγνή Υγρασία από το «έλαιο» του, αγνή Ξηρότητα από την «γη» του, και αγνή Θερμότητα από την «βαφή» του. Την τελευταία, την περιγράφει ως μια διαφανή ουσία, λαμπερή, ακτινοβόλα και κόκκινη. Αυτή ήταν η ουσία που οι Ευρωπαίοι Αλχημιστές την ονόμασαν «Φιλοσοφική Λίθο». Και είναι κυριολεκτικά άπειρες οι θαυμαστές ιδιότητες που της αποδίδονται, ενώ η αναζήτηση της έφτασε και στο σημείο να περάσει στο πεδίο του συμβολικού.
Η Φιλοσοφία των Ελλήνων επέστρεψε πάλι στην Ευρώπη, μαζί με όλες τις προσθήκες που της είχαν κάνει οι Άραβες, όταν έληξε η Μουσουλμανική κυριαρχία στο Τολέδο της Κεντρικής Ισπανίας, κατά το τέλος του 11ου αιώνα μ.Χ.
Και οι Χριστιανοί λόγιοι μπορούσαν πλέον να μεταφράσουν τα Αραβικά χειρόγραφα που βρέθηκαν στην μεγάλη βιβλιοθήκη του Τολέδο. Αμέσως μετά, όπως ήταν φυσικό (μιας και τα Αλχημιστικά χειρόγραφα αφθονούσαν στη βιβλιοθήκη) πολλοί Ευρωπαίοι άρχισαν να πειραματίζονται με την Αλχημεία.
Ανάμεσα τους, ένας μεγάλος φιλόσοφος και άνθρωπος της Εκκλησίας (αργότερα ανακηρύχθηκε άγιος) που έγινε γνωστός με το όνομα «Μέγας Αλβέρτος» (Albertus Magnus) πασίγνωστος για την ευρυμάθεια και την σοφία του, για τον οποίο φημολογούνταν πως είχε ξεκλειδώσει όλα τα μυστικά της Αλχημείας, έγινε τελικά το πρότυπο του Σοφού Αλχημιστή, που άλλαξε τόσα πρόσωπα και ιστορίες μέσα στους αιώνες.
Δυο άλλες σημαντικές φιγούρες που συνέβαλλαν εξίσου σημαντικά στην δημιουργία αυτής της ιδεατής θαυμαστής εικόνας του Αλχημιστή (δυστυχώς μετά τον θάνατο τους), ήταν ο σοφός μοναχός και δόκτορας του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Ρότζερ Μπέηκον, και ο Φίλιππος Αυρήλιος Θεόφραστος Μπομπάστους Φον Χόχενχάϊμ, γνωστός σε όλους με το όνομα Παράκελσος.(Ο ίδιος είχε δώσει στον εαυτό του αυτό το όνομα, υποστηρίζοντας κυνικά πως ήταν μεγαλύτερος από τον Κέλσο, τον συγγραφέα του 1ου αιώνα μ.Χ. που μέχρι τότε θεωρούνταν ως η μεγαλύτερη αυθεντία στα ιατρικά θέματα).
Ήταν ο Παράκελσος –που έγραφε σε μια εκπληκτική ανάμιξη λατινικών, γερμανικών και λέξεων δικής του επινόησης– που πήρε την αραβική λέξη για την μαύρη βαφή ματιών, «Αl-Kohl», και την έδωσε στο οινόπνευμα, που φέρει το όνομα «Αλκόολ» (Alcohol) από τότε.
Από το ελληνικό «Αλκαίος» δημιούργησε τον όρο «Αλκαλικός», ενώ από το γερμανικό «Αll-Geist» (Παν-Πνεύμα) κατέληξε στον ιδιόμορφο όρο «Alkahest» προτείνοντας ένα υποθετικό συμπαντικό διαλυτικό υγρό που μπορούσε να μεταμορφώσει όλα τα σώματα στην Πρωταρχική Ύλη τους.
Και από την θεωρία του Τζαμπίρ για το Στοιχειακό Θείο και Υδράργυρο, ο Παράκελσος ανέπτυξε μια σειρά αλχημικών αρχών που αποκαλύπτουν ένα είδος εμπνευσμένης κατανόησης της Φυσικής του 20ου αιώνα!
Η απίστευτη επιρροή του Παράκελσου σε αμέτρητους διανοητές, ερευνητές και μελετητές αποδείχθηκε το ικανό ερέθισμα για την εξέλιξη της σύγχρονης «Χημείας». Αλλά, η ατέρμονη αναζήτηση για την Φιλοσοφική Λίθο και για το Ελιξίριο της Ζωής, είχε μόλις αρχίσει…
Δυο μέρες μετά τα Χριστούγεννα του 1666, ένας απρόσκλητος ξένος επισκέφθηκε τον Γιόχαν Φρίντριχ Σβάϊτσερ, φυσιοδίφη και γιατρό του Πρίγκιπα της Οράνγκης. Ήταν «…μια σκληρή φυσιογνωμία, με μακρύ πρόσωπο, μαύρα μακριά μαλλιά, χωρίς γένια, περίπου σαραντατριών ή σαρανταπέντε χρονών, και (όπως μάντεψα) είχε γεννηθεί στην Βόρεια Ολλανδία…». Είναι ξεκάθαρο ότι ο Σβάϊτσερ –συγγραφέας δύο ανεκτίμητων βιβλίων που ασχολούνται με βοτανολογικά και ιατρικά θέματα– ήταν ένας πολύ προσεκτικός και αντικειμενικός παρατηρητής.
Έπειτα από έναν τυπικό διάλογο, ο ξένος ρώτησε τον Σβάϊτσερ αν θα αναγνώριζε την Φιλοσοφική Λίθο όταν την έβλεπε. Η ερώτηση ήταν απροσδόκητη όσο και εκπληκτική. Η Φιλοσοφική Λίθος ήταν το όνειρο και ο σκοπός των Αλχημιστών –η θρυλική ουσία που μπορούσε να μεταστοιχειώσει όλα τα μέταλλα σε χρυσάφι, να θεραπεύσει όλες τις αρρώστιες και να παρέχει συνεχή αναζωογόνηση και μακροζωία.
Ο ξένος έβγαλε από την τσέπη του ένα μικρό κουτί από ελεφαντόδοντο, το άνοιξε και εμφάνισε μπροστά στα έκπληκτα μάτια του συνομιλητή του «τρεις μικρούς σβώλους, στο μέγεθος καρυδιού, που ήταν διαφανείς και έλαμπαν με αποχρώσεις του κόκκινου…», (θυμηθείτε την «αγνή Θερμότητα» του Τζαμπίρ). «Αυτά», είπε ο ξένος, «είναι φτιαγμένα από την ουσία που τόσοι άνθρωποι έχουν αναζητήσει τόσο πολύ…»
Ο Σβάϊτσερ πήρε στα χέρια του ένα κομμάτι και ικέτευσε τον ξένο να του το δώσει. Ο ξένος αρνήθηκε να του δώσει έστω και ένα κομμάτι αν δεν τον έκρινε πρώτα άξιο για κάτι τέτοιο, αλλά ο Σβάϊτσερ κατάφερε κρυφά να αφαιρέσει μια φλούδα με το νύχι του. Τελικά, ο ξένος φεύγει αλλά υπόσχεται να επιστρέψει σε μια εβδομάδα για να κρίνει αν ο Σβάϊτσερ θα είναι άξιος για να του αποκαλύψει το μυστικό.
Η ιστορία συνεχίζεται με τον Σβάϊτσερ να πέφτει με τα μούτρα στα πειράματα με το κλεμμένο κομματάκι, νύχτα και μέρα, φυσικά μην πιστεύοντας πως ο ξένος θα ξαναγυρίσει. Αποτυχαίνει σε όλα.
Στο τέλος όμως, ο ξένος επιστρέφει και τελικά αναγκάζει τον Σβάϊτσερ να παραδεχθεί ότι είχε κλέψει το κομματάκι, αλλά και να του περιγράψει βήμα προς βήμα τις διαδικασίες των αποτυχημένων πειραμάτων του με αυτό. Ο ξένος του λέει:
Λοιπόν, αυτή είναι η ιστορία που ανακάλυψα, η οποία φέρεται ως η πρωταρχική αυτής της παράδοξης μυθολογίας, γιατί αργότερα εμφανίζεται σε χίλιες παραλλαγές, με χίλιους διαφορετικούς πρωταγωνιστές (συνήθως θρυλικούς αλχημιστές, μάγους ή σοφούς) και πυροδοτεί όλη την γνωστή μυθολογία στους αναγνώστες του αποκρυφισμού.
Έτσι, εμφανίζεται η ιδέα της ομάδας ή της αδελφότητας που από κάποιους ονομάστηκε «Αόρατο Κολέγιο» (πάντα ένας ξένος που εμφανίζεται από το πουθενά και αποκαλύπτει στον υποψήφιο ένα τρομερό μυστικό και τον μυεί σε μια μυστική οργάνωση πέρα από τον Χώρο και τον Χρόνο).
Λίγο αργότερα, η γνώση αυτών των μυστικών αποδίδεται στην εξίσου αινιγματική αδελφότητα των Ροδόσταυρων (που ο θρυλικός ιδρυτής της, ο Κρίστιαν Ρόζενκρόϋτς, ο «Χριστιανός Ροδόσταυρος», διδάσκεται στην Αραβία και επιστρέφει από το μυητικό του ταξίδι μέσω Τολέδο και διδάσκει με την σειρά του τα μυστικά στους Αδελφούς του Ρόδου και του Σταυρού, που παραμένουν άγνωστοι, αθάνατοι και «αόρατοι»).
Έτσι, η ιστορία είναι ένα επαναλαμβανόμενο στερεότυπο: ο άνθρωπος της γνώσης που ερευνά, ο ξένος που εμφανίζεται, τα λάθη, το τρομερό μυστικό, το μυητικό ταξίδι, η συμμετοχή σε μια υπεράνθρωπη αδελφότητα, η διδασκαλία στους επόμενους.
Κάποια στιγμή μάλιστα, ο αθάνατος ξένος αποκτά και ένα συγκεκριμένο όνομα που τον ακολουθεί στις περισσότερες παραλλαγές της ιστορίας: ο Κόμης του Σαιν-Ζερμαίν. Ένα είδος αθάνατου «Χαϊλάντερ» (θυμάστε την ταινία;) του 17ου αιώνα, απροσδιόριστης ηλικίας εκατοντάδων ετών, που γνωρίζει τα μυστικά της Αλχημείας: τη Φιλοσοφική Λίθο και τη Μεταστοιχείωση των μετάλλων σε χρυσό, το Ελιξίριο της Ζωής που τον καθιστά αθάνατο και αιώνια νέο, την πανάκεια των ασθενειών, την σοφία των αρχαίων, ακόμη και γνώσεις τεχνολογίας.
Ο Κόμης του Σαίν-Ζερμαίν, κατά την γνώμη μου μάλλον είναι η πιό γοητευτική και θρυλική φιγούρα στα παρασκήνια αμέτρητων ιστοριών: Δανδής, αριστοκράτης και όμορφος, πάμπλουτος, θαυματοποιός, προφήτης και ξιφομάχος, αθάνατος και σοφός, ταξιδευτής και ρομαντικός, χιουμορίστας και απόμακρος.
Μια θολή σκιά που έρχεται από το πουθενά και πάντα εξαφανίζεται μυστηριωδώς, ικανός να παρουσιάζεται σε πολλά μέρη ταυτόχρονα αλλά και να πυροδοτεί θρύλους στο πέρασμα του.
Σημαντικό γεγονός στην εξέλιξη της Αλχημιστικής θεματολογίας υπήρξε η εμφάνιση ενός πολύ αινιγματικού βιβλίου: το Mutus Liber (Το Βουβό Βιβλίο).
Αποτελούταν μονάχα από εικόνες, παράξενες συμβολιστικές γκραβούρες που κωδικοποιούσαν ολόκληρη την Ερμητική Φιλοσοφία. Οι αγωνιώδεις προσπάθειες για την αποκρυπτογράφηση του από τους μυστικιστές, καθώς και οι απόκρυφες πληροφορίες που του αποδίδονταν, συνδυασμένες με την ανάγκη απόκρυψης πληροφοριών λόγω των διώξεων που είχαν υποστεί πολλοί Αλχημιστές, οδήγησε σε έναν ολόκληρο κυκεώνα συμβολισμών και αλληγορικών εικόνων, που κρυπτογραφούσαν το Αλχημικό Έργο. Όπως έλεγαν και οι Κινέζοι: Μιά εικόνα μπορεί να πει όσα δεν μπορούν χίλιες λέξεις.
Δεν θα είναι υπερβολή αν λέγαμε πως οι κωδικοποιημένες συμβολιστικές γκραβούρες των Αλχημιστών, ήταν ο πρόδρομος του Συμβολισμού στις εικαστικές τέχνες – κι αν μάλιστα πάρουμε όλες τις προεκτάσεις που πυροδότησαν, δεν θ’ αργήσουμε να φτάσουμε στον Φρόυντ και στον Γιούνγκ, γιατί όχι και στους Υπερεαλιστές.
(Διάφορες δοξασίες του αρχαίου κόσμου, κυρίως αυτές των Γνωστικών, έπαιξαν επίσης το σημαντικό ρόλο τους).
Ένας πολύ σημαντικός άνθρωπος της γνώσης, ο μεγάλος σοφός, Αλχημιστής, λόγιος, επιστήμονας και εφευρέτης Ρόμπερτ Φλούντ, εισήγαγε με όλες τις γνωστές λεπτομέρειες (που φτάνουν μέχρι την σύγχρονη Θεωρία του Χάους) την ιδέα του Μικρόκοσμου και του Μακρόκοσμου. Αυτό, με λίγα λόγια σήμαινε πως ότι ισχύει σ’ ένα πεδίο, μπορεί να ισχύει με τον ίδιο ακριβώς στερεότυπο τρόπο και σε ένα άλλο τελείως διαφορετικό πεδίο. Μέσα από αυτήν την θεώρηση των πραγμάτων, η φιλοσοφία της Αλχημείας πέρασε στα πεδία του καθαρού μυστικισμού.
Η Μεταστοιχείωση των Μετάλλων σε Χρυσό, δεν ήταν πια απλά μία πειραματική διεργασία στο εργαστήριο, αλλά υπονοούσε την ίδια την Μεταστοιχείωση του Ανθρώπου σε Πνεύμα.
Η Φιλοσοφική Λίθος ήταν το ίδιο το Άγιο Δισκοπότηρο, το μυστικό Γκράαλ των ιπποτών του Αρθούρου. Όλη η χημεία διέπονταν από νόμους που ίσχυαν και για την ανθρώπινη ψυχή. Ο ξένος που έρχεται από το πουθενά και αποκαλύπτει τα μυστικά, έγινε ο Μεσσίας, ο ίδιος ο Θεός «που έρχεται σαν κλέφτης μέσα στην νύχτα» για να ξεσκεπάσει τα πάντα.
Η Αλχημεία δεν ήταν παρά ο μόνος λεπτομερής λειτουργικός συμβολισμός: ό,τι ίσχυε στο εργαστήριο και κωδικοποιούνταν για να μην διαρρεύσει το μυστικό σε λάθος χέρια, ίσχυε με τον ίδιο τρόπο στην περιπέτεια της εξέλιξης του ανθρώπινου πνεύματος. Ο απόλυτος εξαγνισμός της Φύσης και του Ανθρώπου. Η δύναμη που μπορούσε να αποκτήσει ο σοφός πάνω στα φαινόμενα, στα φυσικά και στα ψυχικά φαινόμενα.
Η Αλχημεία ήταν πια η υπέρτατη γνώση-κλειδί, που μπορούσε να ξεκλειδώσει κάθε γνώση…
Τα Μυστικά Της Αλχημείας
Αναρτήθηκε από Pantelis Giannoulakis // 12 Δεκεμβρίου 2011 // TOPARTICLES, μεγάλοι άνθρωποι! αλλά... // 3 Σχόλια
«Μόνο για σάς, τέκνα της Μάθησης και της Σοφίας, γράψαμε το έργο αυτό. Ερευνήστε αυτό το βιβλίο, αφοσιωθείτε σ’ αυτόν τον σκοπό που τον διασκορπίσαμε και τον βάλαμε σε τόπους ποικίλους. Αυτό που συσκοτίσαμε κάπου, το καταδείξαμε αλλού, ώστε να γίνει αντιληπτό μόνο από τη Νόηση σας…» (Κορνήλιος Αγρίππας, De Occulta Philosophia)Η μεταστοιχείωση των μετάλλων σε χρυσό, η Φιλοσοφική Λίθος, το Ελιξίριο της Ζωής, ο Μικρόκοσμος και ο Μακρόκοσμος, τα Στοιχεία της Φύσης, το Αιθερικό Ρευστό, η Μεταμόρφωση του Ανθρώπου σε Πνεύμα, η Πανάκεια, η Συμβολολογία, οι Ερμητικοί Κώδικες, η Πειραματική Χημεία, το ίδιο το Κουτί της Πανδώρας και το Κέρας της Αμάλθειας ταυτόχρονα, το Μεγάλο Μυστικό του Θεού, το Μαγικό Δισκοπότηρο των αναζητητών, καθώς και ένα ολόκληρο θησαυροφυλάκιο από απίστευτα θαύματα, είναι η θεματολογία της Αλχημείας που στοιχειώνει εδώ και αιώνες αλχημιστές και μελετητές, μυστικιστές και παράξενους ερευνητές.
Πρόκειται μάλλον για μια από τις πιο γοητευτικές θεματολογίες για τους ανθρώπους που ψάχνουν τα μυστικά πίσω από τα φαινόμενα.
Κι οι σκονισμένες βιβλιοθήκες με τα απόκρυφα βιβλία που κρύβουν στις σελίδες τους την καταγραφή αυτής της γοητείας, φιλοξένησαν άπειρους ανθρώπους διψασμένους για γνώση, που αφιέρωσαν την ζωή τους στη μελέτη και τον πειραματισμό αναζητώντας το Αλχημικό Όραμα. Το Κλειδί των μυστικών της φύσης και της ύπαρξης. Η ίδια η τεχνογνωσία της Δημιουργίας.
Σ’ αυτές τις σελίδες, θα προσπαθήσω να εξηγήσω πως ξεκίνησε όλη αυτή η εκπληκτική θεματολογία, που οι προεκτάσεις της έχουν πλέον αποκτήσει διαστάσεις και ιδιότητες λαβύρινθου.
Μια ολόκληρη πινακοθήκη θαυμαστών ανθρώπων, από τους αρχαίους Έλληνες και Άραβες φιλόσοφους μέχρι τους διανοητές του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης, από τον Παράκελσο και τον Μπέηκον, μέχρι τον Μέγα Αλβέρτο και τον ΝταΒίντσι, από τον Γκεμπέρ (ή Τζαμπίρ) μέχρι τον Νίκολας Φλάμελ και τον Φουλκανέλι, αναρίθμητοι ερευνητές που συχνά καλύπτονται από αδιαπέραστα πέπλα μυστηρίου, αφιέρωσαν χρόνια ολόκληρα μελετών που μια ολόκληρη μυθολογία τους αποδίδει και απίστευτα αποτελέσματα. Ολόκληρο το Αλχημικό Όραμα μάλλον συγκεντρώνεται κωδικά σε μία λέξη: Μεταστοιχείωση.
Η Μεταστοιχείωση δεν ήταν απλά ένα θέμα που απασχόλησε μόνο τους μυστικιστές και τους μελετητές της Αλχημείας. Ο ίδιος ο Νεύτωνας παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του πεπεισμένος για την δυνατότητα της Μεταστοιχείωσης. Το ίδιο και ο φημισμένος γάλλος φιλόσοφος, ο Ντεκάρτ, αλλά και ο μεγάλος φιλόσοφος και μαθηματικός Λάιμπνιτς, το ίδιο και ο Μπλέηζ Πασκάλ.
Ακόμη και ο Ρόμπερτ Μπόυλ, που το βιβλίο του The Sceptical Chymist είχε δώσει ένα αποφασιστικό πλήγμα ενάντια σε κάθε σοβαρή πίστη περί Αλχημείας (απ’ όπου κατάγεται και ο συχνός σκεπτικισμός πολλών σύγχρονων επιστημόνων), παρ’ όλα αυτά παρέμεινε βέβαιος μέχρι το τέλος ότι η Μεταστοιχείωση ήταν δυνατόν να επιτευχθεί.
Γιατί όλοι αυτοί οι αφοσιωμένοι μελετητές και όλοι αυτοί οι επιστήμονες ήταν πεπεισμένοι πως ήταν δυνατόν να μεταστοιχειωθούν τα μέταλλα σε χρυσό;
Η ιδέα είναι πολύ αρχαία – και μοιάζει να απαντά σε πολύ βαθιές ανθρώπινες προσδοκίες. Έφτασε στην Μεσαιωνική Ευρώπη από τους Άραβες. Όταν εισέβαλλαν στην Αίγυπτο, την οποία ονόμαζαν Khem, τον 7ο αιώνα μ.Χ., οι Άραβες ανακάλυψαν ότι οι Αιγύπτιοι γνώριζαν μοναδικά μυστικά στην Τέχνη του Χρυσού. Ονόμασαν την επεξεργασία του Χρυσού Al-Kimiya, που σημαίνει
«Η Τέχνη της Χώρας του Khem» κι έτσι γεννήθηκε η λέξη Αλχημεία, σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη. Μια άλλη άποψη, εξίσου σοβαρή, υποστηρίζει πως η λέξη κατάγεται από την ελληνική Χυμός, (και η σωστή ορθογραφία της είναι Αλχυμεία) με το αραβικό πρόθεμα Αλ- που προστέθηκε από τους Άραβες. Φυσικά, είναι φανερό πως η Αλχημεία υπήρξε τουλάχιστον ο πρόγονος της Χημείας.
Στην μεγάλη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, οι Άραβες ανακάλυψαν όλα τα γραπτά των Ελλήνων φιλοσόφων – και ειδικά αυτά του Αριστοτέλη, του πρώτου μεγάλου επιστήμονα. Αντέγραψαν τα χειρόγραφα και τα μετέφρασαν στα αραβικά και διαδόθηκαν σε όλη την Αραβία (γι’ αυτό και διασώθηκαν τα έργα, αφού τα ξαναπήραμε μετά από τους Άραβες).
Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι ο υλικός κόσμος είχε φτιαχτεί από την Πρωταρχική Ύλη, η οποία δεν είχε καμία από τις φυσικές ιδιότητες, αλλά στην οποία μπορούσαν να αποτυπωθούν όλων των ειδών οι διαφορετικές μορφές. Η Μορφή, δεν ήταν απλά το φυσικό σχήμα, αλλά κάθε συγκεκριμένη ιδιότητα ενός σώματος ή μιάς ουσίας. Ανάμεσα τους υπήρχαν τέσσερις Ποιότητες: η Υγρασία και η Ξηρότητα, η Θερμότητα και η Ψυχρότητα.
Αυτές οι Ποιότητες δημιουργούσαν τέσσερα Στοιχεία ή Απλές Ουσίες: την Φωτιά, που είναι θερμή και ξηρή, τον Αέρα (π.χ. τον Ατμό) που είναι θερμός και υγρός, το Νερό που είναι ψυχρό και υγρό, και την Γη που είναι ψυχρή και ξηρή.
Απ’ αυτήν την εικόνα των πραγμάτων, ήταν πια πολύ εύκολο να εξελιχθεί η ιδέα ότι κάθε ουσία ήταν μια σύνθεση και των τεσσάρων Στοιχείων, με διαφορετικές αναλογίες.
Πάρτε για παράδειγμα ένα κομμάτι χλωρό ξύλο που το θερμαίνουμε πάνω από τη φωτιά. Πρώτα εμφανίζεται το νερό σε σταγόνες στην άκρη του ξύλου, έπειτα ξεφεύγει ο αέρας σε μορφή ατμού, έπειτα το ξύλο καίγεται βγάζοντας φωτιά, και τελικά μένει η στάχτη, ή η γη. Άρα, για να μετατρέψεις μιά ουσία σε μιά άλλη, είναι απλά απαραίτητο να αλλάξεις τις αναλογίες των Στοιχείων που περιέχονται σ’ αυτήν, προσθέτοντας ή αφαιρώντας.
Απ’ αυτό το σημείο, το πράγμα δεν ήθελε και πολύ για να εξελιχθεί στην ιδέα της Μεταστοιχείωσης.
Όταν οι Άραβες αντίκρισαν τις εντυπωσιακές ικανότητες των Αιγυπτίων μεταλλουργών, που γνώριζαν πώς να χρωματίζουν ευτελή μέταλλα κάνοντας τα να δείχνουν σαν χρυσός, οι Άραβες φυσικά υπέθεσαν ότι το μυστικό τους βασιζόταν στην πρακτική εφαρμογή των θεωριών του Αριστοτέλη.
Για εκατοντάδες χρόνια οι Άραβες πειραματίζονταν στα εργαστήρια τους. Έκαναν πολλές σημαντικές χημικές ανακαλύψεις και έφτασαν στο σημείο να εφεύρουν το μεγαλύτερο μέρος του χημικού εξοπλισμού που χρησιμοποιείται στα εργαστήρια μέχρι και σήμερα. Αλλά δεν είναι γνωστό αν ανακάλυψαν την μεταστοιχείωση των βασικών μετάλλων σε χρυσό, έτσι μπορούμε να υποθέσουμε πως απέτυχαν.
Παρ’ όλα αυτά, ένας από τους πρώτους Άραβες φιλοσόφους, ο Τζαμπίρ Ιμπν Χαγιάν, έφτασε σε μια σημαντική συνεισφορά στην εξέλιξη της Αλχημικής θεωρίας. Ο Αριστοτέλης θεωρούσε τον καπνό που παράγεται από την φωτιά ως «γήινο» και τον τοποθετούσε ως συμμετρικά αντίθετο από τον «υγρό» ατμό που παράγεται όταν βράζει το νερό. Οι πέτρες και τα ορυκτά που δεν φανέρωναν κάποια αλλαγή από την φωτιά, , υποθετικά αποτελούνταν κατά βάση απ’ αυτόν τον «γήινο» καπνό, ενώ τα μέταλλα – που υγροποιούνταν με την φωτιά – σχηματίζονταν από τον «υγρό» ατμό.
Ο Τζαμπίρ πρότεινε ότι ο ατμός που παράγεται από το βραστό νερό ήταν ένα ενδιάμεσο στάδιο κατά την μεταμόρφωση του νερού σε αέρα. Ο ατμός μπορούσε να μεταμορφωθεί σε ένα υλικό που ο Τζαμπίρ ονόμασε «Ερμή» – «Μercury», στα αγγλικά διατηρεί ακόμη την ονομασία του, αφού φυσικά μιλάμε για τον «Υδράργυρο» – αν και δεν ήταν ακριβώς το γνωστό μας μέταλλο, αλλά μιά ιδεώδη ουσία που συνδύαζε τις Ποιότητες της Λαμπρότητας και της Υγρότητας.
Αναλόγως, ο «γήινος» καπνός ήταν Γη στην διαδικασία της μεταμόρφωσης σε Αέρα, και μπορούσε να μεταμορφωθεί σε «Θείον» (Θειάφι), μια ουσία που συνδύαζε τις Ποιότητες της Γης και της Καύσης. Τα διάφορα μέταλλα και ορυκτά, σχηματίζονταν μέσα στη γη από συνδυασμούς Υδραργύρου και Θείου.
Ο Τζαμπίρ, γνωστός και ως Γκεμπέρ,(που δίκαια μπορεί να ονομαστεί ως ένας από τους πατέρες της Αλχημείας), πειραματίστηκε επίσης για να δει τί θα γινόταν αν έκανε απόσταξη μια ποικιλία από οργανικά υλικά, δηλαδή από ουσίες που προέρχονται από ζωντανά όντα. Σε κάθε περίπτωση, λάμβανε τελικά:
- α) ένα «υγρό», το οποίο αναγνώριζε ως Νερό, αφού ήταν Ψυχρό και Υγρό, β) ένα «έλαιο», που αφού ήταν Θερμό και Υγρό, έπρεπε να είναι Αέρας, γ) μιά χρωματιστή ουσία – μιά βαφή – που καιγόταν, που υπέθεσε πως πρέπει να είναι το Στοιχείο της Φωτιάς, δ) και ένα ξηρό μαύρο υπόλοιπο – ένα κατακάθι - που το θεώρησε ως το Στοιχείο της Γης. Έτσι, είχε απομονώσει τα τέσσερα Στοιχεία του Αριστοτέλη.
Έπειτα, βάλθηκε να εξαγνίσει αυτά τα Στοιχεία και να απομονώσει κάθε Ποιότητα. Με την απόσταξη νερού 700 φορές –όπως γράφει ο ίδιος– έλαβε μια λαμπερή λευκή ουσία, που κρυσταλλοποιούταν σαν αλάτι. Αυτό, είπε, είναι η εξαγνισμένη ποιότητα της Ψυχρότητας. Υπέθεσε πως θα μπορούσε να παράγει αγνή Υγρασία από το «έλαιο» του, αγνή Ξηρότητα από την «γη» του, και αγνή Θερμότητα από την «βαφή» του. Την τελευταία, την περιγράφει ως μια διαφανή ουσία, λαμπερή, ακτινοβόλα και κόκκινη. Αυτή ήταν η ουσία που οι Ευρωπαίοι Αλχημιστές την ονόμασαν «Φιλοσοφική Λίθο». Και είναι κυριολεκτικά άπειρες οι θαυμαστές ιδιότητες που της αποδίδονται, ενώ η αναζήτηση της έφτασε και στο σημείο να περάσει στο πεδίο του συμβολικού.
Η Φιλοσοφία των Ελλήνων επέστρεψε πάλι στην Ευρώπη, μαζί με όλες τις προσθήκες που της είχαν κάνει οι Άραβες, όταν έληξε η Μουσουλμανική κυριαρχία στο Τολέδο της Κεντρικής Ισπανίας, κατά το τέλος του 11ου αιώνα μ.Χ.
Και οι Χριστιανοί λόγιοι μπορούσαν πλέον να μεταφράσουν τα Αραβικά χειρόγραφα που βρέθηκαν στην μεγάλη βιβλιοθήκη του Τολέδο. Αμέσως μετά, όπως ήταν φυσικό (μιας και τα Αλχημιστικά χειρόγραφα αφθονούσαν στη βιβλιοθήκη) πολλοί Ευρωπαίοι άρχισαν να πειραματίζονται με την Αλχημεία.
Ανάμεσα τους, ένας μεγάλος φιλόσοφος και άνθρωπος της Εκκλησίας (αργότερα ανακηρύχθηκε άγιος) που έγινε γνωστός με το όνομα «Μέγας Αλβέρτος» (Albertus Magnus) πασίγνωστος για την ευρυμάθεια και την σοφία του, για τον οποίο φημολογούνταν πως είχε ξεκλειδώσει όλα τα μυστικά της Αλχημείας, έγινε τελικά το πρότυπο του Σοφού Αλχημιστή, που άλλαξε τόσα πρόσωπα και ιστορίες μέσα στους αιώνες.
Δυο άλλες σημαντικές φιγούρες που συνέβαλλαν εξίσου σημαντικά στην δημιουργία αυτής της ιδεατής θαυμαστής εικόνας του Αλχημιστή (δυστυχώς μετά τον θάνατο τους), ήταν ο σοφός μοναχός και δόκτορας του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Ρότζερ Μπέηκον, και ο Φίλιππος Αυρήλιος Θεόφραστος Μπομπάστους Φον Χόχενχάϊμ, γνωστός σε όλους με το όνομα Παράκελσος.(Ο ίδιος είχε δώσει στον εαυτό του αυτό το όνομα, υποστηρίζοντας κυνικά πως ήταν μεγαλύτερος από τον Κέλσο, τον συγγραφέα του 1ου αιώνα μ.Χ. που μέχρι τότε θεωρούνταν ως η μεγαλύτερη αυθεντία στα ιατρικά θέματα).
Ήταν ο Παράκελσος –που έγραφε σε μια εκπληκτική ανάμιξη λατινικών, γερμανικών και λέξεων δικής του επινόησης– που πήρε την αραβική λέξη για την μαύρη βαφή ματιών, «Αl-Kohl», και την έδωσε στο οινόπνευμα, που φέρει το όνομα «Αλκόολ» (Alcohol) από τότε.
Από το ελληνικό «Αλκαίος» δημιούργησε τον όρο «Αλκαλικός», ενώ από το γερμανικό «Αll-Geist» (Παν-Πνεύμα) κατέληξε στον ιδιόμορφο όρο «Alkahest» προτείνοντας ένα υποθετικό συμπαντικό διαλυτικό υγρό που μπορούσε να μεταμορφώσει όλα τα σώματα στην Πρωταρχική Ύλη τους.
Και από την θεωρία του Τζαμπίρ για το Στοιχειακό Θείο και Υδράργυρο, ο Παράκελσος ανέπτυξε μια σειρά αλχημικών αρχών που αποκαλύπτουν ένα είδος εμπνευσμένης κατανόησης της Φυσικής του 20ου αιώνα!
Η απίστευτη επιρροή του Παράκελσου σε αμέτρητους διανοητές, ερευνητές και μελετητές αποδείχθηκε το ικανό ερέθισμα για την εξέλιξη της σύγχρονης «Χημείας». Αλλά, η ατέρμονη αναζήτηση για την Φιλοσοφική Λίθο και για το Ελιξίριο της Ζωής, είχε μόλις αρχίσει…
Δυο μέρες μετά τα Χριστούγεννα του 1666, ένας απρόσκλητος ξένος επισκέφθηκε τον Γιόχαν Φρίντριχ Σβάϊτσερ, φυσιοδίφη και γιατρό του Πρίγκιπα της Οράνγκης. Ήταν «…μια σκληρή φυσιογνωμία, με μακρύ πρόσωπο, μαύρα μακριά μαλλιά, χωρίς γένια, περίπου σαραντατριών ή σαρανταπέντε χρονών, και (όπως μάντεψα) είχε γεννηθεί στην Βόρεια Ολλανδία…». Είναι ξεκάθαρο ότι ο Σβάϊτσερ –συγγραφέας δύο ανεκτίμητων βιβλίων που ασχολούνται με βοτανολογικά και ιατρικά θέματα– ήταν ένας πολύ προσεκτικός και αντικειμενικός παρατηρητής.
Έπειτα από έναν τυπικό διάλογο, ο ξένος ρώτησε τον Σβάϊτσερ αν θα αναγνώριζε την Φιλοσοφική Λίθο όταν την έβλεπε. Η ερώτηση ήταν απροσδόκητη όσο και εκπληκτική. Η Φιλοσοφική Λίθος ήταν το όνειρο και ο σκοπός των Αλχημιστών –η θρυλική ουσία που μπορούσε να μεταστοιχειώσει όλα τα μέταλλα σε χρυσάφι, να θεραπεύσει όλες τις αρρώστιες και να παρέχει συνεχή αναζωογόνηση και μακροζωία.
Ο ξένος έβγαλε από την τσέπη του ένα μικρό κουτί από ελεφαντόδοντο, το άνοιξε και εμφάνισε μπροστά στα έκπληκτα μάτια του συνομιλητή του «τρεις μικρούς σβώλους, στο μέγεθος καρυδιού, που ήταν διαφανείς και έλαμπαν με αποχρώσεις του κόκκινου…», (θυμηθείτε την «αγνή Θερμότητα» του Τζαμπίρ). «Αυτά», είπε ο ξένος, «είναι φτιαγμένα από την ουσία που τόσοι άνθρωποι έχουν αναζητήσει τόσο πολύ…»
Ο Σβάϊτσερ πήρε στα χέρια του ένα κομμάτι και ικέτευσε τον ξένο να του το δώσει. Ο ξένος αρνήθηκε να του δώσει έστω και ένα κομμάτι αν δεν τον έκρινε πρώτα άξιο για κάτι τέτοιο, αλλά ο Σβάϊτσερ κατάφερε κρυφά να αφαιρέσει μια φλούδα με το νύχι του. Τελικά, ο ξένος φεύγει αλλά υπόσχεται να επιστρέψει σε μια εβδομάδα για να κρίνει αν ο Σβάϊτσερ θα είναι άξιος για να του αποκαλύψει το μυστικό.
Η ιστορία συνεχίζεται με τον Σβάϊτσερ να πέφτει με τα μούτρα στα πειράματα με το κλεμμένο κομματάκι, νύχτα και μέρα, φυσικά μην πιστεύοντας πως ο ξένος θα ξαναγυρίσει. Αποτυχαίνει σε όλα.
Στο τέλος όμως, ο ξένος επιστρέφει και τελικά αναγκάζει τον Σβάϊτσερ να παραδεχθεί ότι είχε κλέψει το κομματάκι, αλλά και να του περιγράψει βήμα προς βήμα τις διαδικασίες των αποτυχημένων πειραμάτων του με αυτό. Ο ξένος του λέει:
- «Με όλα αυτά, τώρα ίσως κατανοήσεις πως ο άνθρωπος, ακόμη κι αν βρεθεί μπροστά στην πιο απόκρυφη και σημαντική αλήθεια, του είναι αδύνατον να την αξιοποιήσει αν δεν έχει κατακτήσει τις προδιαγραφές που χρειάζονται για κάτι τέτοιο…».
Λοιπόν, αυτή είναι η ιστορία που ανακάλυψα, η οποία φέρεται ως η πρωταρχική αυτής της παράδοξης μυθολογίας, γιατί αργότερα εμφανίζεται σε χίλιες παραλλαγές, με χίλιους διαφορετικούς πρωταγωνιστές (συνήθως θρυλικούς αλχημιστές, μάγους ή σοφούς) και πυροδοτεί όλη την γνωστή μυθολογία στους αναγνώστες του αποκρυφισμού.
Έτσι, εμφανίζεται η ιδέα της ομάδας ή της αδελφότητας που από κάποιους ονομάστηκε «Αόρατο Κολέγιο» (πάντα ένας ξένος που εμφανίζεται από το πουθενά και αποκαλύπτει στον υποψήφιο ένα τρομερό μυστικό και τον μυεί σε μια μυστική οργάνωση πέρα από τον Χώρο και τον Χρόνο).
Λίγο αργότερα, η γνώση αυτών των μυστικών αποδίδεται στην εξίσου αινιγματική αδελφότητα των Ροδόσταυρων (που ο θρυλικός ιδρυτής της, ο Κρίστιαν Ρόζενκρόϋτς, ο «Χριστιανός Ροδόσταυρος», διδάσκεται στην Αραβία και επιστρέφει από το μυητικό του ταξίδι μέσω Τολέδο και διδάσκει με την σειρά του τα μυστικά στους Αδελφούς του Ρόδου και του Σταυρού, που παραμένουν άγνωστοι, αθάνατοι και «αόρατοι»).
Έτσι, η ιστορία είναι ένα επαναλαμβανόμενο στερεότυπο: ο άνθρωπος της γνώσης που ερευνά, ο ξένος που εμφανίζεται, τα λάθη, το τρομερό μυστικό, το μυητικό ταξίδι, η συμμετοχή σε μια υπεράνθρωπη αδελφότητα, η διδασκαλία στους επόμενους.
Κάποια στιγμή μάλιστα, ο αθάνατος ξένος αποκτά και ένα συγκεκριμένο όνομα που τον ακολουθεί στις περισσότερες παραλλαγές της ιστορίας: ο Κόμης του Σαιν-Ζερμαίν. Ένα είδος αθάνατου «Χαϊλάντερ» (θυμάστε την ταινία;) του 17ου αιώνα, απροσδιόριστης ηλικίας εκατοντάδων ετών, που γνωρίζει τα μυστικά της Αλχημείας: τη Φιλοσοφική Λίθο και τη Μεταστοιχείωση των μετάλλων σε χρυσό, το Ελιξίριο της Ζωής που τον καθιστά αθάνατο και αιώνια νέο, την πανάκεια των ασθενειών, την σοφία των αρχαίων, ακόμη και γνώσεις τεχνολογίας.
Ο Κόμης του Σαίν-Ζερμαίν, κατά την γνώμη μου μάλλον είναι η πιό γοητευτική και θρυλική φιγούρα στα παρασκήνια αμέτρητων ιστοριών: Δανδής, αριστοκράτης και όμορφος, πάμπλουτος, θαυματοποιός, προφήτης και ξιφομάχος, αθάνατος και σοφός, ταξιδευτής και ρομαντικός, χιουμορίστας και απόμακρος.
Μια θολή σκιά που έρχεται από το πουθενά και πάντα εξαφανίζεται μυστηριωδώς, ικανός να παρουσιάζεται σε πολλά μέρη ταυτόχρονα αλλά και να πυροδοτεί θρύλους στο πέρασμα του.
Σημαντικό γεγονός στην εξέλιξη της Αλχημιστικής θεματολογίας υπήρξε η εμφάνιση ενός πολύ αινιγματικού βιβλίου: το Mutus Liber (Το Βουβό Βιβλίο).
Αποτελούταν μονάχα από εικόνες, παράξενες συμβολιστικές γκραβούρες που κωδικοποιούσαν ολόκληρη την Ερμητική Φιλοσοφία. Οι αγωνιώδεις προσπάθειες για την αποκρυπτογράφηση του από τους μυστικιστές, καθώς και οι απόκρυφες πληροφορίες που του αποδίδονταν, συνδυασμένες με την ανάγκη απόκρυψης πληροφοριών λόγω των διώξεων που είχαν υποστεί πολλοί Αλχημιστές, οδήγησε σε έναν ολόκληρο κυκεώνα συμβολισμών και αλληγορικών εικόνων, που κρυπτογραφούσαν το Αλχημικό Έργο. Όπως έλεγαν και οι Κινέζοι: Μιά εικόνα μπορεί να πει όσα δεν μπορούν χίλιες λέξεις.
Δεν θα είναι υπερβολή αν λέγαμε πως οι κωδικοποιημένες συμβολιστικές γκραβούρες των Αλχημιστών, ήταν ο πρόδρομος του Συμβολισμού στις εικαστικές τέχνες – κι αν μάλιστα πάρουμε όλες τις προεκτάσεις που πυροδότησαν, δεν θ’ αργήσουμε να φτάσουμε στον Φρόυντ και στον Γιούνγκ, γιατί όχι και στους Υπερεαλιστές.
(Διάφορες δοξασίες του αρχαίου κόσμου, κυρίως αυτές των Γνωστικών, έπαιξαν επίσης το σημαντικό ρόλο τους).
Ένας πολύ σημαντικός άνθρωπος της γνώσης, ο μεγάλος σοφός, Αλχημιστής, λόγιος, επιστήμονας και εφευρέτης Ρόμπερτ Φλούντ, εισήγαγε με όλες τις γνωστές λεπτομέρειες (που φτάνουν μέχρι την σύγχρονη Θεωρία του Χάους) την ιδέα του Μικρόκοσμου και του Μακρόκοσμου. Αυτό, με λίγα λόγια σήμαινε πως ότι ισχύει σ’ ένα πεδίο, μπορεί να ισχύει με τον ίδιο ακριβώς στερεότυπο τρόπο και σε ένα άλλο τελείως διαφορετικό πεδίο. Μέσα από αυτήν την θεώρηση των πραγμάτων, η φιλοσοφία της Αλχημείας πέρασε στα πεδία του καθαρού μυστικισμού.
Η Μεταστοιχείωση των Μετάλλων σε Χρυσό, δεν ήταν πια απλά μία πειραματική διεργασία στο εργαστήριο, αλλά υπονοούσε την ίδια την Μεταστοιχείωση του Ανθρώπου σε Πνεύμα.
Η Φιλοσοφική Λίθος ήταν το ίδιο το Άγιο Δισκοπότηρο, το μυστικό Γκράαλ των ιπποτών του Αρθούρου. Όλη η χημεία διέπονταν από νόμους που ίσχυαν και για την ανθρώπινη ψυχή. Ο ξένος που έρχεται από το πουθενά και αποκαλύπτει τα μυστικά, έγινε ο Μεσσίας, ο ίδιος ο Θεός «που έρχεται σαν κλέφτης μέσα στην νύχτα» για να ξεσκεπάσει τα πάντα.
Η Αλχημεία δεν ήταν παρά ο μόνος λεπτομερής λειτουργικός συμβολισμός: ό,τι ίσχυε στο εργαστήριο και κωδικοποιούνταν για να μην διαρρεύσει το μυστικό σε λάθος χέρια, ίσχυε με τον ίδιο τρόπο στην περιπέτεια της εξέλιξης του ανθρώπινου πνεύματος. Ο απόλυτος εξαγνισμός της Φύσης και του Ανθρώπου. Η δύναμη που μπορούσε να αποκτήσει ο σοφός πάνω στα φαινόμενα, στα φυσικά και στα ψυχικά φαινόμενα.
Η Αλχημεία ήταν πια η υπέρτατη γνώση-κλειδί, που μπορούσε να ξεκλειδώσει κάθε γνώση…
3 Σχόλια στο άρθρο "Τα Μυστικά Της Αλχημείας"
- Οδυσσέας23 15 Δεκεμβρίου 2011 στις 22:39 ·Κάποιοι άνθρωποι δεν δέχθηκαν να υπομένουν σιωπηρά τη μοίρα τους και επέμεναν και τα κατάφεραν να ξεπεράσουν τον εαυτό τους, να ελευθερωθούν και να αποδράσουν, τους είμαι βαθιά υπόχρεος που μας άνοιξαν το Δρόμο και στο Βάρδο τους που μας μιλάει για όλα αυτά, ένα μεγάλο ευχαριστώ .. …skidoo
- Terrapapers 17 Δεκεμβρίου 2011 στις 19:12 ·Η Γνώση δεν είναι μυστική για τον αναζητητή.
Μόνο οι τεμπέληδες ψάχνουν να βρουν κάτι που είναι μπροστά στα μάτια τους.
Φυσικά αν την ψάχνεις την γνώση από κάποιον που έχει ήδη χρυσοπληρώσει για να την αποκτήσει, θα χρειαστεί κι ΕΣΥ να πληρώσεις για ότι σου δώσει.
Αλλά και μόνος σου να ψάχνεις πάλι θα χρειαστεί να πληρώσεις για την αγορά βιβλίων, συγγραμάτων, ταξιδιών κλπ κλπ κλπ
Δεν είναι θέμα ηθικής αλλά ισορροπίας.
@ Οδυσσέα για να τους ευχαριστήσουμε -πέρα απο τα καλοδεχούμενα ευχαριστώ- καλό είναι να ακολουθήσουμε τον δρόμο της αναζήτησης και την ανόδου, όπως μας δίδαξαν, με κόπο και τίμημα την ζωή τους πολλές φορές.
Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2012
Πέμπτη 12 Ιανουαρίου 2012
The Secret Real Truth: ΠΑΡΑΔΟΣΗ: ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΔΡΟΜΟΣ
The Secret Real Truth: ΠΑΡΑΔΟΣΗ: ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΔΡΟΜΟΣ: Simon Pasieka, Gold , 2009 Ένα από τα πιο παράξενα που μπορεί να συναντήσει κάποιος πάνω σε αυτή τη Γη, είναι η ύπαρξη εκείνου π...
Γούρια και η Ιστορία τους!
ΤΑ ΓΟΥΡΙΑ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ
Έχουμε κτίσει χίλιους ναούς προς τιμήν της Τύχης
και κανέναν προς τιμή της Λογικής.
Μάρκος Κορνήλιος Φρόντων,
Παιδαγωγός Μάρκου Αυρήλιου
Η προσέλκυση της τύχης αποτελεί ευσεβή πόθο δια μέσου των αιώνων. Οι άνθρωποι σε όλες τις εποχές χρησιμοποιούσαν και εξακολουθούν να χρησιμοποιούν πολλαπλούς τρόπους, προκειμένου να την εξευμενίσουν και να την πάρουν με το μέρος τους.
Αρκετοί προσπαθούν να κερδίσουν την εύνοια της τύχης χρησιμοποιώντας φυλαχτά. Πρόκειται για πανάρχαια συνήθεια. Η πρώτη μορφή ιερών αντικειμένων ήταν τα τάλισμαν, με παραστάσεις της φύσης και ομοιώματα εκείνων που τα φορούσαν. Σήμερα οι πιστοί χρησιμοποιούν αναθήματα, εικονίσματα και αγιασμένα μικροαντικείμενα με την ελπίδα ότι οι Άγιοι θα τους προστατεύσουν από τις κακοτυχίες. Άλλοι, πάλι, έχουν το γούρι τους, μια παράδοση βασισμένη σε λαϊκές δοξασίες.
Έτσι ξεκίνησε η συστηματική κατασκευή των κάθε λογής φυλακτών, τάλισμαν, γουριών, κλπ. Η κατασκευή των βασίζεται στη θεωρία της Αντιστοιχίας, δηλαδή, το όμοιο δημιουργεί το όμοιό του.
Η ενέργεια ενός σώματος ή ενός αντικειμένου δεν χάνεται, αλλά όταν φεύγει από το ένα σώμα ή αντικείμενο πάει σε ένα άλλο και απλώς αλλάζει μορφή και λειτουργία. Επίσης, όταν ένα αντικείμενο γεμίσει με ένα ενεργειακό φορτίο, τότε είτε μεταβάλλεται σε ενεργειακό συσσωρευτή και συγκρατεί την ενέργεια είτε μεταβάλλεται σε ενεργειακό αναμεταδότη και την εκπέμπει. Το αντικείμενο πρέπει να είναι «ενεργειακά αγώγιμο» όπως το λέμε, δηλαδή να είναι φτιαγμένο από υλικά κατάλληλα που να προσφέρουν τη δυνατότητα της πρόσληψης ενέργειας, καθώς και να έχει την ανάλογη «χωρητικότητα», ώστε να αποθηκεύσουμε σε αυτό την ποσότητα της ενέργειας που επιθυμούμε. Τέτοια αντικείμενα είναι τα Φυλακτά, τα Τάλισμαν, τα Γούρια και οι Μασκότ.
Φυλαχτό ονομάζεται ένα αντικείμενο κυρίως με ασυνήθιστο σχήμα ή χρώμα και το οποίο περιέχει διάφορα υλικά, όπως χόρτα, πέτρες, ορυκτά, αποξηραμένα έντομα, φυτά, μέταλλα, κρυστάλλους, χρώματα, ομοιώματα ζώων, επιγραφές, ιερά λόγια, ιερά σχέδια, παραφίνη, μετάξι, βότανα, σύμβολα, παραστάσεις, αριθμούς, ζωδιακά σύμβολα, θρησκευτικά σύμβολα, φτερά, τεμάχια ζώων, ονόματα, μαλλιά, νύχια, προσωπικά αντικείμενα, λιβάνια, χάντρες, λουλούδια, υγρά, κρασί, ξύδι, σπόρους, αυγά, φίδια, φελλό, κεριά, υφάσματα, έλαια, αρώματα, φρούτα, μπαχαρικά. Επίσης στα φυλακτά χρησιμοποιούνται και οι Ρούνοι, τα κινέζικα εξάγραμμα του Ι Τσινγκ, οι σφραγίδες των πλανητών και τα ιερά ονόματα των διαφόρων θρησκειών.
Τάλισμαν ονομάζεται κάθε κρεμαστό λαιμού το οποίο είναι φτιαγμένο από λίθους ή και κρυστάλλους δεμένους με το κατάλληλο μέταλλο ή άλλο υλικό, όπως ξύλο, πηλό, δέρμα, κλωστή, φτερά πτηνών, δόντια ή κόκαλα ψαριών, κοχύλια.
Γούρι ονομάζεται ένα αντικείμενο το οποίο είναι φτιαγμένο όπως τα φυλακτά αλλά με σκοπό να φέρει τύχη ή καλή έκβαση συγκεκριμένης υπόθεσης.
Μασκότ ονομάζουμε ένα ζώο πραγματικό ή φανταστικό, αληθινό ή ψεύτικο, το οποίο χρησιμοποιείται για να φέρει καλή τύχη ή την καλή έκβαση μιας υπόθεσης.
Ιδού μερικά από τα γούρια που έχει επικρατήσει να θεωρούνται ότι ξορκίζουν την κακοδαιμονία και προσελκύουν την καλή τύχη. Ειδικά οι γιορτινές ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι γεμάτες δοξασίες για την προσέλκυση της καλής τύχης.
ΤΟ ΡΟΔΙ
Από τα πιο κλασικά έθιμα της πρωτοχρονιάς είναι το ρόδι. Ανήμερα της πρωτοχρονιάς έπρεπε να πάμε εκκλησία μαζί με το ρόδι, να φέρουμε αγιασμό και ο αρχηγός της οικογένειας, ο μπαμπάς να σπάσει σε μια γωνιά το ρόδι πετώντας το με δύναμη στο πάτωμα, για να ροδίσει όλη η χρονιά.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια το ρόδι θεωρείται, από διάφορους λαούς και πολιτισμούς, σύμβολο γονιμότητας, αφθονίας και καλοτυχίας. Οι αρχαίοι Έλληνες πριν κατοικήσουν σε ένα νέο σπίτι έσπαγαν στο κατώφλι του ένα ρόδι, πράγμα που κάνουμε ακόμα και στις μέρες μας.
Το σπάσιμο του ροδιού όμως λαμβάνει χώρα κατά βάση, κάθε Πρωτοχρονιά. Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας σπάνε το ρόδι αμέσως μετά την αλλαγή του χρόνου. Βγαίνουν όλοι έξω από το σπίτι πριν αλλάξει ο χρόνος, κλείνοντας όλα τα φώτα. Μόλις μπει το νέο έτος και αφού ανταλλάξουν ευχές, ο νοικοκύρης ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας που θεωρείται τυχερό, σπάει ένα ρόδι στο κατώφλι του σπιτιού και μετά μπαίνουν όλοι μέσα στο σπίτι, βάζοντας πρώτο το δεξιό τους πόδι.
Σε κάποιες άλλες περιοχές το σπάσιμο του ροδιού γίνεται είτε τα ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς είτε αμέσως μετά την Θεία Λειτουργία την ίδια ημέρα. Στις περιοχές που σπάνε το ρόδι μετά την Θεία Λειτουργία, το έχουν πάρει μαζί τους στην εκκλησία για να ευλογηθεί.
Από το έθιμο του σπασίματος του ροδιού πηγάζει η λαϊκή έκφραση: «Έσπασε το ρόδι» που σημαίνει ότι έκανε καλό ξεκίνημα. Στον αντίποδα αυτής της έκφρασης βρίσκεται η «Θα σε φωνάξω να μου σπάσεις το ρόδι την Πρωτοχρονιά» την οποία λέμε κοροϊδευτικά σε κάποιον που θεωρούμε καντέμη.
Σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας, το ρόδι που σπάζεται την Πρωτοχρονιά, έχει φυλαχτεί στα εικονίσματα του σπιτιού από την ημέρα του Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου.
ΚΡΕΜΜΥΔΑ
Η γνωστή μας Πρωτοχρονιάτικη κρεμμύδα είναι το φυτό, του οποίου η επίσημη ονομασία είναι, Scilla Maritima. Λέγεται και κρεμμυδόσκιλλα ή σκιλλοκρεμμύδα ή κουτσούπα ή ασκέλλα ή αρκόσκιλλα. Δεν είναι τίποτα άλλο απ' το δικό μας «Μπότσ'κο». Οι αρχαίοι Έλληνες την θεωρούσαν σύμβολο αναγέννησης και υγείας.
Επίσης μεγάλο όπλο κατά της βασκανίας. Η αντίληψη αυτή οφείλεται στην πολύ μεγάλη ζωτικότητα του βολβού της, που μπορεί να διατηρηθεί και να βλαστήσει ακόμα και έξω άπ' το χώμα πάνω από ένα χρόνο. Στις μέρες μας σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τοποθετείται μια κρεμμύδα έξω από το σπίτι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς ο πατέρας ή η μητέρα της οικογένειας την παίρνει στα χέρια του/της και χτυπώντας ελαφρά με την κρεμμύδια τα κεφάλια, ξυπνά τα μέλη της οικογένειας για να πάνε στην Θεία Λειτουργία του Αγίου Βασιλείου. Στην συνέχεια η κρεμμύδα, κρεμιέται σε κάποιο σημείο του σπιτιού για να φέρει υγεία και τύχη στην οικογένεια.
ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ
Τα κάλαντα που τραγούδησαν οι παλιοί και που τραγουδούν τώρα τα παιδιά την Παραμονή τns Πρωτοχρονιάs και των Χριστουγέννων είναι ευχέs που φέρνουν γούρι και γι' αυτό πρέπει να είναι καλοδεχούμενα. Πώs ξεκίνησε όμωs αυτή η ευχή;
Ήταν μια εποχή που ούτε ημερολόγια υπήρχαν, ούτε εφnμερίδεs προειδοποιούσαν για τις μεγάλεs γιορτέs και ο κόσμοs περίμενε τιs φωνέs των παιδιών να φτάσουν ωs την πόρτα του και να αναγγείλουν τη χαρούμενη ώρα.
Τα παιδιά έβγαιναν αργά το βράδυ κρατώνταs το φαναράκι τns νύχταs, χτυπούσαν κάθε πόρτα και, χωρίs να περιμένουν την άδεια, άρχιζαν να τραγουδούν τα κάλαντα, που σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση ακούστnκαν για πρώτη φορά τη νύχτα τns Βηθλεέμ, πάνω από τα κεφάλια των βοσκών.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΓΟΥΡΙ ΤΟΥ ΦΛΟΥΡΙΟΥ
Σύμφωνα με τη παράδοση, όταν ο Άγιος Βασίλης ήταν επίσκοπος στην Καισαρεία, ο τότε έπαρχος ζήτησε την είσπραξη φόρων. Οι κάτοικοι ζήτησαν την βοήθεια του Αγίου Βασίλη και εκείνος τους είπε να φέρει ο καθένας ότι πολύτιμο έχει.
Έτσι, μόλις μαζεύτηκαν πολλά δώρα και αντικείμενα συνάντησαν τον έπαρχο. Ο Άγιος Βασίλης κατάφερε να πείσει τον έπαρχο και εκείνος δεν πήρε τα δώρα. Πως όμως θα μοίραζε τώρα ο Άγιος Βασίλης τα αντικείμενα στους κατοίκους, αφού πολλά ήταν ίδια; Έτσι, είπε στους κατοίκους να φτιάξουν κάποιες θήκες και έβαλε σε κάθε μια μέσα ένα από τα δώρα. Την επόμενη μέρα τα μοίρασε και έγινε το θαύμα! Ο κάθε κάτοικος βρήκε στην θήκη του το αντικείμενο που είχε προσφέρει.
Από τότε καθιερώθηκε το έθιμο της βασιλόπιτας και του φλουριού που βάζουμε μέσα.
Το φλουρί συμβολίζει την τύχη και μια καλή χρονιά για εκείνον που θα το κερδίσει. Το ασημένιο ή χρυσό χρώμα του θεωρείται ότι εξαφανίζει τη γρουσουζιά, η βασιλόπιτα είναι η οικογενειακή δύναμη και η προστασία του σπιτιού, και ο σταυρός που κάνουμε πάνω στην πίτα είναι η προστασία του Θεού.
ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΓΟΥΡΙΑ
ΤΟ ΠΕΤΑΛΟ
Το πέταλο του αλόγου θεωρείται σα σύμβολο ευτυχίας και προφυλακτικό από το κακό μάτι. Γι’ αυτό αν το βρούμε πρέπει να το κρεμάσουμε πίσω από την πόρτα και μάλιστα με τα άνοιγμα προς τα πάνω.
Η εξήγηση είναι ότι: α) το άλογο που το φόραγε είχε μαγικές ιδιότητες, β) έχει το σχήμα της ημισελήνου που ήταν μυστικό σύμβολο για πολλούς αρχαίους λαούς και γ) είναι σίδερο κρύο και γι' αυτό δεν μπορούν να το περάσουν οι μάγισσες.
Το πέταλο πράγματι φέρνει γούρι γιατί είναι σιδερένιο. Ο σίδηρος που συνδέεται με τον πλανήτη Άρη, διαθέτει πράγματι εξαιρετικές ιδιότητες. Είναι το μόνο μέταλλο που φέρνει γούρι σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά όχι παντού στον κόσμο. Έτσι, κατά τον Όμηρο, «οι πύλες της Κόλασης είναι σιδηρές». Οι Ρωμαίοι, όμως, δεν το είχαν σε μεγάλη υπόληψη, ακόμη και αν το χρησιμοποιούσαν, για να προστατέψουν τα παιδιά τους από το κακό μάτι.
Τοποθετημένο κάτω από το χαλάκι της εισόδου ενός σπιτιού, το σίδερο υποτίθεται ότι απομακρύνει τα κακά πνεύματα. Επίσης, βοηθάει τους ευαίσθητους ανθρώπους υπό τον όρο, όμως, να μην πετάξουν ποτέ το μεταλλικό αντικείμενο που πρέπει να φορούν επάνω τους από τη στιγμή που τέθηκαν υπό την προστασία του. Όλα τα μεταλλικά αντικείμενα είτε κόβουν (ψαλίδια) είτε τρυπούν (βελόνες) είτε κομματιάζουν ή λαξεύουν (μαχαίρια και σπαθιά) διαθέτουν τις ίδιες ιδιότητες.
Η επιστημονική όμως εξήγηση είναι ότι απ’ τη στιγμή που εφευρέθηκε το πέταλο το ζώο στηρίζεται πιο σταθερά και έτσι αποδίδει περισσότερη μυϊκή δύναμη, άρα προσφέρει μεγαλύτερο έργο. Έχουμε λοιπόν καλύτερο όργωμα, άρα καλύτερη σοδιά και περισσότερη ευτυχία άπ' αυτόν που το ζώο του δεν έχει πέταλο. Έτσι έμεινε και το «πάρε κανένα πέταλο», συμβουλή σε αυτούς που τους έδερνε ή κακοτυχία ή κακοδαιμονία.
Στην Αγγλία, ένα κομμάτι σίδερο τοποθετημένο στο κρεβάτι μιας μέλλουσας μητέρας προστάτευε το παιδί από τους μάγους ως τη βάφτισή του. Στη Σκωτία θεωρούσαν το σίδερο ως το τέλειο όπλο εναντίον των στοιχειών και των ξωτικών. Στο Βέλγιο, πίστευαν ότι το νερό μέσα στο οποίο οι σιδηρουργοί βουτούσαν ένα κομμάτι σίδερο, θεράπευε τη δυσεντερία.
Το πέταλο φέρνει γούρι, αρκεί να το βρεί κανείς τυχαία και να έχει εφτά τρύπες: τέσσερις στο ένα μέρος και τρεις στο άλλο.
ΤΟ ΤΕΤΡΑΦΥΛΛΟ ΤΡΙΦΥΛΛΙ
Το τετράφυλλο τριφύλλι το είχε πάρει η Εύα από τον Παράδεισο φεύγοντας. Επίσης οι αρχαίοι Δρυίδες πίστευαν πως έχει μαγικές ικανότητες και πως μπορούσε αυτός που το κρατούσε να βλέπει φαντάσματα που δεν μπορούσαν να βλέπουν οι άλλοι.
Ένα τετράφυλλο τριφύλλι εκτός από το γούρι που φέρνει, είναι και ανεκτίμητο ερωτικό φιλτρο. Αν δε αποκτηθεί την Πρωτομαγιά ή το Πάσχα, και «αστριστεί» επί τρία Σαββατόβραδα πάνω σε κόκκινο πανί και «λειτουργηθεί κρυφά σαράντα φορές», τότε το αγαποβότανο αυτό αποκτά πολύ μεγάλη μαγική δύναμη. Κανένας ερωτικός στόχος δεν αντιστέκεται, καμία κλειδωνιά δε μένει κλειστή μπροστά του, και σου φανερώνονται όλοι οι κρυμμένοι θησαυροί.
Ένα... τετράφυλλο τριφύλλι, που έχει μάλιστα τα φυλλαράκια του σε σχήμα καρδιάς, είναι σπάνιο και είναι πάντοτε τυχερός όποιος το αποχτάει.
ΤΟ ΛΑΓΟΠΟΔΑΡΟ
Ο λαγός και το κουνέλι θεωρούνται πάντοτε γουρλίδικα ζώα γιατί έχουν μεγάλη γονιμότητα. Γι’ αυτό οι προληπτικοί κρατούν πάνω τους ένα λαγοπόδαρο. Οι γυναίκες πιστεύουν πως τις βοηθά να γεννήσουν πολλά και εύρωστα παιδιά.
Στον καιρό του Λυκούργου, που απαγόρευε τη στειρότητα, όλες οι Σπαρτιάτισσες είχαν κρεμασμένο στο λαιμό τους ένα λαγοπόδαρο. Το ίδιο έκαναν και οι Ελληνίδες του Μεσαίωνα, το ίδιο γίνεται και σήμερα.
ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ
Τα δαχτυλίδια είναι τα πιο αγαπημένα κοσμήματα και τα πιο φορτισμένα με συμβολισμούς. Όταν δεν είναι απλώς αξεσουάρ, εκφράζουν τον έρωτα αλλά και την εξουσία. Δενόμαστε μαζί τους συναισθηματικά, αν προέρχονται από κάποιον αγαπημένο, ή πιστεύουμε ότι μας φέρνουν τύχη και προστασία.
Εκτός από τα δαχτυλίδια του έρωτα και της εξουσίας, δεν υπάρχει ίσως πολιτισμός που να μην τους προσέδωσε και μαγικές χρήσεις, ως επί το πλείστον συνδεμένες με τις θεραπευτικές δυνάμεις των μετάλλων, των πετραδιών αλλά και των συμβόλων. Πρώτοι οι Αιγύπτιοι τα χρησιμοποιούσαν σαν φυλακτά, ιδίως σε συνδυασμό με τον κόκκινο ίασπι. Η πέτρα με το κόκκινο χρώμα θεωρούνταν ότι προστατεύει μέσω της λεγόμενης «συμπαθητικής μαγείας» τους στρατιώτες από τις πληγές και τις γυναίκες από τις αιμορραγίες. Στο βρετανικό μουσείο του Λονδίνου υπάρχουν πολλά αιγυπτιακά δαχτυλίδια από κάθε είδους πολύτιμα υλικά, τα οποία υποτίθεται ότι απομάκρυναν τη βασκανία και αύξαιναν την προσωπική δύναμη.
Oι Ρωμαίοι, πάλι, φορούσαν δαχτυλίδια για να προστατευτούν από τις μολυσματικές αρρώστιες και τα αφιέρωναν στη θεά Υγεία, ενώ για να προλάβουν τους κολικούς φορούσαν δαχτυλίδια με την εικόνα του Ηρακλή που έπνιγε το λιοντάρι. Oι χριστιανοί σκάλιζαν επάνω τις εικόνες των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού ή τα ονόματα των Μελχιόρ, Βαλτάσαρ και Γασπάρ, των Τριών Μάγων. Σε ένα μίγμα επιρροών από την αρχαία Ελλάδα, τους Αιγυπτίους, τους Κόπτες και τους Εβραίους υπήρχαν δαχτυλίδια με σφραγιδόλιθους που έγραφαν λέξεις όπως ΙΑΩ (από την «ίαση», συνδυάζοντας μαζί το Α και το Ω ), Ιησούς, Αδωναΐ και διάφορα άλλα, με παραστάσεις όπως το φίδι που τρώει την ουρά του και τα φορούσαν για να προστατεύονται από τις αρρώστιες και τη βασκανία.
Στην Αγγλία η χρήση των θεραπευτικών δαχτυλιδιών διήρκεσε πολλά χρόνια. Τον 14ο αιώνα ο βασιλιάς Εδουάρδος ο Γ' έδινε πέντε σελίνια στον ιερέα της Αυλής κάθε Μεγάλη Παρασκευή για να φτιάξει δαχτυλίδια «ειδικά» για την αντιμετώπιση της κράμπας. Και μέχρι το 17ο αιώνα οι Άγγλοι μονάρχες παράγγελναν δαχτυλίδια από χαλκό ή ψευδάργυρο για την ποδάγρα και τους ρευματισμούς τους.
Ακόμα και στις παραδόσεις των λαών το δαχτυλίδι έπαιζε σημαντικό ρόλο ως γούρι ή ως μαντικό μέσον. Στην πατρίδα μας στο έθιμο του κλήδονα τις παραμονές του Αϊ- Γιαννιού, ήταν ένα από τα αντικείμενα που έβαζαν στο πιθάρι με το αμίλητο νερό, για να βρουν ποιον θα παντρευτούν. Ας μην ξεχνάμε ακόμα ότι ένα δαχτυλίδι χωρίς πέτρα κρεμασμένο από ένα σπάγκο ή κλωστή μπορεί να γίνει αυτοσχέδιο εκκρεμές για τους επίδοξους ραβδοσκόπους.
Όσο για τα γούρια, μπορεί κανείς να επιλέξει το τυχερό του δαχτυλίδι με βάση τη διαίσθηση ή να βρει κάποιο με την τυχερή πέτρα του ζωδίου του. Μπορεί το συναισθηματικό δέσιμο που έχει μ’ εκείνον που του χάρισε το δαχτυλίδι να λειτουργεί μετατρέποντάς το σε φυλακτό. Υπάρχουν ακόμα και τα τυχερά δαχτυλίδια, που βασίζονται σε διάφορες παραδόσεις, όπως το φενγκ σούι. Ό,τι και να είναι, ο τέλειος κύκλος που συμβολίζει το αέναο και το αδιάρρηκτο θα λειτουργεί πάντα μαγικά πάνω στα χέρια των ανθρώπων.
Η ΒΕΡΑ
Φοριέται στον παράμεσο, δεξιό ή αριστερό, ανάλογα με τις παραδόσεις κάθε λαού, από τότε που ο Ρωμαίος λόγιος Αύλος Γέλλιος παρατήρησε ότι μια φλέβα συνέδεε αυτό το δάχτυλο με την καρδιά. Από σίδερο, ασήμι, ή αργότερα από χρυσό ή από πλατίνα, το δαχτυλίδι ήταν δείγμα εξουσίας προτού γίνει σύμβολο της ένωσης μεταξύ μιας αρραβωνιασμένης και του μελλοντικού συζύγου της.
Όταν την ώρα του γάμου ένας γαμπρός δεν μπορεί να σπρώξει τη βέρα αυτής που παντρεύεται πιο κάτω από τη δεύτερη φάλαγγα του δακτύλου της δείχνει ότι η γυναίκα του θα διοικεί το νοικοκυριό τους.
Αν η σύζυγος κρεμάσει τη βέρα της σε μια τρίχα των μαλλιών του συζύγου της μπορεί να μάθει ορισμένα πράγματα για τον γάμο της. Αν μια γυναίκα βγάλει τη βέρα της δημόσια, αυτό σημαίνει ότι επιτρέπει στους άλλους να εισχωρήσουν στον οικείο χώρο της, αλλά με δικό της προσωπικό κίνδυνο.
ΟΙ ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ΠΕΤΡΕΣ
Στην αρχαιότητα, τόσο στη δύση όσο και στην ανατολή, οι πολύτιμες και ημιπολύτιμες πέτρες χρησιμοποιήθηκαν εκτός από κοσμήματα και ως γούρια ή μαγικά φυλακτά. Oρισμένες μάλιστα όπως το τυρκουάζ, το κοράλλι ή το μάτι της τίγρης είχαν γίνει πασίγνωστες για την προστατευτική δράση τους ενάντια στην ατυχία και τη γλωσσοφαγιά.
Eπίσης σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς χρησιμοποιήθηκαν και ως γιατρικά. H σκόνη του μαλαχίτη, για παράδειγμα, φημιζόταν για τις υποαλλεργικές της ιδιότητες, ενώ, σύμφωνα με τον Iπποκράτη, ο λάπις λάζουλι θεωρούνταν πέτρα που έκανε καλό στα δερματικά προβλήματα.
Oι επιστήμονες είναι πλέον σε θέση να γνωρίζουν πως αυτές οι ξεχωριστές δυνάμεις των ορυκτών οφείλονται σε ιδιότητες φυσικές και όχι υπερφυσικές, όπως ίσως πίστευαν παλαιότερα. Mε δυο λόγια η επίδραση των πετραδιών στην ψυχολογία μας είναι θέμα ηλεκτρομαγνητικής δύναμης, η οποία, περνώντας σε ορισμένες περιοχές του σώματός μας, χρησιμεύει ως ενισχυτής. Έτσι, τα πετράδια μετατρέπονται σε έναν πομπό παλμικών ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, που συμβάλλουν στην ενεργοποίηση των κυτταρικών λειτουργιών μας.
Aκόμα λοιπόν και να είναι μύθος ότι υπάρχουν πετράδια που μας φέρνουν γούρι ή κακοτυχία, είναι γεγονός πως ορισμένοι πολύτιμοι και ημιπολύτιμοι λίθοι μπορούν να παίξουν θετικό ρόλο στην τόνωση του οργανισμού και της ψυχικής μας διάθεσης. Άλλωστε είναι γνωστό πως τα πετράδια αποτελούνται από τα ίδια στοιχεία (ανόργανα άλατα) που υπάρχουν και στο ανθρώπινο σώμα, και σύμφωνα με τους κρυσταλλοθεραπευτές: όταν τα σφίγγουμε ή τα ακουμπάμε σε ορισμένα σάκρα (ενεργειακά κέντρα του σώματος) ελευθερώνουν μόρια αυτών των στοιχείων. Tα μόρια αυτά μπορεί να μας δίνουν εκείνες τις απειροελάχιστες δόσεις που μας χρειάζονται για να αλλάξει το κέφι μας ή να προλάβουμε κάποιες σωματικές και ψυχικές ασθένειες.
ΝΑ ΧΤΥΠΗΣΟΥΜΕ ΞΥΛΟ
Αυτή η πρόληψη χρονολογείται από την εποχή της Αρχαίας Περσίας. Οι Πέρσες χτυπούσαν ξύλο για να έρθουν σε επαφή με τον θεό της φωτιάς Ατάρ που ανέβαινε από το χώμα στον κορμό των δέντρων μέσα από τις φλέβες του ξύλου. Έτσι μπορούσαν να αποκτήσουν για λίγο ένα μέρος αυτής της θεϊκής ενέργειας.
Πολύ αργότερα, όταν η Αγία Ελένη βρήκε τον Σταυρό πάνω στον οποίο μαρτύρησε ο Χριστός, η πρόληψη αυτή έγινε και χριστιανική. Αυτή την εποχή επίσης κυριάρχησε η πίστη ότι το πιο αποτελεσματικό γούρι ήταν φτιαγμένο από ξύλο ελιάς ή κέδρου. Και αυτό γιατί στη Μέση Ανατολή, τα κάθετα δοκάρια των σταυρών ήταν από κορμό ελιάς ενώ τα οριζόντια από κέδρο.
ΤΟ ΣΚΟΡΔΟ
Από τα αρχαία χρόνια και το Μεσαίωνα το σκόρδο θεωρούνταν ως εξαίρετο φάρμακο και αφροδισιακό. Επίσης το είχαν σαν φυλακτό ενάντια στα κακά δαιμόνια και τους βρικόλακες καθώς και κατά του ματιάσματος. Υπάρχουν πολλές λαϊκές παραδόσεις σχετικά με το σκόρδο. Έτσι μία πλεξούδα από σκόρδα σε ένα σπίτι ή χωράφι διώχνει το μάτιασμα. Άμα κάποιος θαυμάζει κάτι για να μη το ματιάζει συνηθίζεται η έκφραση «σκόρδα στα μάτια σου» έτσι αποτρέπεται το μάτιασμα. Στην έγκυο γυναίκα και στο νεογέννητο βρέφος τοποθετείται ένα σκόρδο για να φύγει το κακό μάτι. Την ημέρα της πρωτομαγιάς τρώνε σκόρδο για προληπτική εξουδετέρωση του κακού. Ακόμα και πλαστικά σκόρδα τοποθετούνται σε αυτοκίνητα για γούρι.
Ο ΜΑΡΤΗΣ
Η κόκκινη κλωστή που βάζουμε την 1η Μαρτίου είναι και αυτή μια πάρα πολύ παλιά συνήθεια. Οι αρχαίοι Έλληνες φορούσαν «Μάρτη» και μάλιστα οι κοπέλες στόλιζαν με «Μάρτη» και το άγαλμα της Αθηνάς.
Ο Παυσανίας λέει πως την πρόληψη αυτή την είχαν πάρει από τους Αιγυπτίους.
Όταν τελείωνε ο μήνας έπλεναν την κόκκινη κλωστή (ταινία) στον Ιλισσό και την έκρυβαν για τον άλλο χρόνο. Έτσι η ταινία αυτή πήγαινε από γενιά σε γενιά και όσο πιο παλιά ήταν τόσο πιο γούρικη θεωρείτο.
Αλλά και όλες οι πόλεις, πλην της Σπάρτης, είχαν ανάλογη πρόληψη. Στη Μακεδονία μόνο έχουμε μια παραλλαγή — αντί κόκκινης κλωστής έβαφαν τον καρπό του αριστερού χεριού με πορφύρα.
Το έθιμο - πρόληψη πέρασε και στο Βυζάντιο. Εδώ όμως ο πλούτος άλλαξε την κόκκινη κλωστή με χρυσή. Σαν ερχόταν η ώρα να βγάλουν την κλωστή, καλούσαν τους φίλους σε γλέντι και πριν άπ' αυτό έκαιγαν την κλωστή μέσα σ' ένα πιάτο και από το σχήμα της στάχτης μάντευαν το μέλλον.
Πίστευαν ακόμα οι Βυζαντινοί ότι η άσπρη κλωστή συμβολίζει το πρωινό φως, ενώ η κόκκινη το μεσημεριάτικο καύμα. Έτσι όταν τις φορούσε κανείς απέφευγε τις ακτίνες του ήλιου και δεν μαύριζε — δεν «άρπαζε» - πράγμα που για την εποχή εκείνη δεν ήταν επιθυμητό.
Ο ΑΠΗΓΑΝΟΣ
Το φυτό τούτο είναι γνωστό σαν κατάλληλο και αποτελεσματικό κατά της βασκανίας άπ' την εποχή των Αρχαίων Αθηναίων που το φύτευαν στην αυλή τους και μάλιστα στο αριστερό μέρος της αυλόπορτας.
«Ξορκισμένος με τον απήγανο», το λέμε όταν υπάρχει κάτι το απαράδεχτο, το σκανδαλώδες, που θέλουμε να το εξουδετερώσουμε. Το λέμε όταν θέλουμε να δηλώσουμε ότι δεν θέλουμε να ξαναδούμε κάποιον ανεπιθύμητον, να είναι δηλαδή ξορκισμένος και διωγμένος μακριά και οριστικά.
Η ΠΡΟΣΩΠΙΔΑ
Όταν ένα παιδί γεννιέται με «προσωπίδα», δηλαδή με ένα μέρος του κρανίου σκεπασμένο από την εμβρυακή μεμβράνη, θα προοδεύσει στη ζωή. Ο Ναπολέων γεννήθηκε με αυτή τη μεμβράνη. Το διαβεβαίωσε η μητέρα του το βράδυ των Χριστουγέννων του 1800, για να εξηγήσει στο περιβάλλον της την καλή τύχη που συνόδευε τον γιο της.
Αυτή η πρόληψη υιοθετήθηκε από τους πρώτους Χριστιανούς αφότου ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αντώνιος (86-161) γεννήθηκε έχοντας αυτή τη μεμβράνη.
ΣΠΑΣΜΕΝΗ ΣΤΑΜΝΑ
Στην Κέρκυρα το Μεγάλο Σάββατο το πρωί, λίγο πριν την πρώτη Ανάσταση, επιδίδονται στο σπάσιμο των μπότηδων (πήλινα δοχεία). Ψηλά από τα παράθυρα των σπιτιών πετούν στο δρόμο μπότηδες όλων των μεγεθών, με νερό ή χωρίς, που σπάνε με κρότο. Η χριστιανική εξήγηση αυτού του εθίμου είναι, κατά μία άποψη, το χωρίο του Ευαγγελίου: "Συ δε Κύριε, ανάστησόν με ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύη κεράμεως". Πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται στους δρόμους για να παρακολουθήσει το θέαμα. Θεωρείται μάλιστα γούρι να πάρει ο επισκέπτης ένα κομμάτι από τα σπασμένα δοχεία.
ΓΕΛΩΤΟΠΟΙΟΙ
Επαγγελματίες γελωτοποιοί υπήρχαν από τα πολύ αρχαία χρόνια, οι οποίοι διασκέδαζαν είτε τα πλήθη στους δρόμους, είτε τους άρχοντες και τους πλούσιους στις αυλές τους. Εμφανίζονται από την εποχή των Φαραώ της Αιγύπτου μέχρι και τον 18ο αιώνα, σε κοινωνίες τόσο διαφορετικές, όσο οι Αζτέκοι του Μεξικού και οι Μεσαιωνικές Αυλές της Ευρώπης. Συχνά δύσμορφοι, νάνοι ή σακάτηδες, οι γελωτοποιοί χρησίμευαν σ' αυτές τις αυλές τόσο για διασκέδαση όσο και για γούρι (τύχη), επειδή υπήρχε η αντίληψη ότι η δυσμορφία τους μπορούσε να αποτρέψει το κακό μάτι και ότι τα χοντροειδή τους πειράγματα μπορούσαν να μεταφέρουν τη γρουσουζιά από το θύμα της ειρωνείας στον ειρωνευόμενο.
ΟΙ ΓΑΤΕΣ
Η μαύρη γάτα θεωρείται καλός οιωνός στην Βρετανία και την Αυστραλία. Για την Βρετανία επίσης, οι ξανθοάσπρες γάτες είναι καλή τύχη για όποιον τις έχει στο σπίτι του, και για την Πρώην Σοβιετική Ένωση ισχύει το ίδιο, αλλά για τις μπλε γάτες.
Για πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, το να φτερνιστεί γάτα κοντά σε νύφη που ετοιμάζεται για την τελετή του γάμου, είναι σημάδι ευτυχισμένου έγγαμου βίου.
Σε άλλα μέρη του κόσμου, είναι πρέπον να χαιρετάς ευγενικά την μαύρη γάτα που συναντάς στο δρόμο σου, διότι έτσι θα σου χαρίσει καλή τύχη. Πολλοί ναυτικοί θεωρούν γούρι να έχουν μια γάτα μαζί τους στο καράβι, ειδικά εάν είναι απόλυτα μαύρη, χωρίς καθόλου λευκά σημάδια στην γούνα της. Οι ναυτικοί φροντίζουν ιδιαίτερα την γάτα του καραβιού, την αγαπούν και την σέβονται. Ακόμα και σε περίπτωση ναυάγιου, σπάνια δεν θα βρεθεί κάποιος που να σώσει την γάτα.
Οι Άγγλοι ναυτικοί, πιστεύουν πως όσο η σύζυγός τους έχει μαύρη γάτα στο σπίτι τους, τότε η ασφαλής επιστροφή του είναι εξασφαλισμένη.
Λίγες τρίχες από γάτα πιστεύεται πως ενδυναμώνει την αποτελεσματικότητα γητειών, καθώς και φυλαχτών.
Κατά τον Μεσαίωνα, πιστεύονταν πως αν ένας άνθρωπος ήταν σοβαρά άρρωστος, τότε θα έπρεπε να τον πλύνουν και κατόπιν με το ίδιο νερό να πλύνουν μια γάτα, και έτσι η γάτα έπαιρνε την αρρώστια πάνω της και ο ασθενής γινόταν καλά.
Πολλοί άνθρωποι, ακόμα και σήμερα, έχουν μια γάτα στο σπίτι τους διότι θεωρείται πως η παρουσία της και μόνο, διώχνει τα κακόβουλα αερικά.
ΤΟ ΚΟΜΠΟΛΟΙ
Τα κομπολόγια έχουν πραγματικά μακραίωνη παράδοση στην Ελλάδα και σε μερικές περιοχές τα θεωρούν ακόμα και σήμερα φυλακτά.
ΚΥΡΑ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ
Η κυρά Σαρακοστή στις περισσότερες περιοχές ήταν μια χάρτινη ζωγραφιά. Απεικόνιζε μια γυναίκα με σταυρωμένα χέρια, λόγω προσευχής, χωρίς στόμα, λόγω νηστείας, και με εφτά πόδια που αναπαριστούσαν τις επτά εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής. Κάθε Σάββατο έκοβαν ένα πόδι και έτσι ήξεραν πόσες βδομάδες νηστείας απέμεναν μέχρι το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο, έκοβαν και το τελευταίο πόδι.
Αυτό το κομμάτι χαρτί το δίπλωναν καλά και το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο. Τοποθετούσαν το σύκο αυτό μαζί με άλλα, και σε όποιον το έβρισκε θεωρούνταν ότι του έφερνε γούρι. Σε άλλα μέρη της Ελλάδας η Κυρά Σαρακοστή δεν ήταν φτιαγμένη από χαρτί, αλλά από ζυμάρι. Το ζυμάρι φτιαχνόταν με αλεύρι, αλάτι και νερό. Η διαδικασία ήταν κι εδώ η ίδια όπως και με την χάρτινη. Μια παραλλαγή του εθίμου της Κυράς Σαρακοστής είναι φτιαγμένη από πανί και γεμισμένη με πούπουλα.
Η Κυρά Σαρακοστή που έφτιαχναν στον Πόντο ήταν διαφορετική. Εκεί κρέμαγαν από το ταβάνι μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι που πάνω του είχαν καρφωμένα εφτά φτερά κότας. Κι εδώ κάθε βδομάδα αφαιρούσαν ένα φτερό κι έτσι μέτραγαν το χρόνο μέχρι την Ανάσταση. Αυτό το «ημερολόγιο» το ονόμαζαν Κουκουρά.
ΚΙΝΕΖΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ
Τα Κινέζικα νομίσματα είναι σαν τις δικές μας δεκάρες, που είχαμε παλιά στο πορτοφόλι μας, για τύχη και γούρι. Τα κινέζικα νομίσματα, που ιστορικά κατάγονται από εποχές πολύ εύρωστες οικονομικά, γι αυτό και θεωρούνται πολύ τυχερά, είναι και κάπως φιλοσοφημένα στην κατασκευή τους. Έτσι το στρογγυλό σχήμα του περιγράμματος συμβολίζει τον Ουρανό και το τετράγωνο σχήμα της μεσαίας τρύπας συμβολίζει τη Γη. Υποδηλώνεται έτσι το πάντρεμα, η σύζευξη του Ουρανού και της Γης κι έτσι η απόλυτη συμπαντική αρμονία. Επίσης η μία από τις δύο πλευρές τους είναι γιανγκ, είναι αυτή με τα κινέζικα γράμματα και η άλλη είναι γιν. Είναι με απλά λόγια σα να κρατάμε το σύμπαν στα χέρια μας, έχοντας ένα τέτοιο νόμισμα. Συνήθως τα βρίσκουμε δεμένα με κορδέλα χρυσή. Το χρυσό είναι ένα μεταλλικό χρώμα. Και σαν σύνολο τα μεταλλικά νομίσματα δεμένα με τη χρυσή κορδέλα αποτελούν ένα αντικείμενο μεταλλικό.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα νομίσματα όπως εσείς θεωρείται καλύτερα. Μεταχειριστείτε τα σαν προσωπικό γούρι. Ως τυχερά σύμβολα πλούτου, μπορούν να μπουν σε ταμειακές μηχανές, στο πορτοφόλι, σε λογιστικά βιβλία, στο συρτάρι, ή ακόμα και πάνω σε κάποιο έπιπλο. Μη σας απασχολεί ο αριθμός τους. Απλά και μόνο πληροφοριακά στο φενγκ σούι οι αριθμοί που ανήκουν στο στοιχείο του μετάλλου είναι το 6 και το 7. Δεν έχει καμία σημασία όμως αν εσείς θεωρείτε π.χ. το 3 σαν ένα δικό σας τυχερό αριθμό.
ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΑ ΓΟΥΡΙΑ
Βέλος: Φοριέται η αιχμή ενός βέλους σαν φυλαχτό ενάντια σε οτιδήποτε κακό.
Καμπανάκια:Φοριούνται σαν φυλαχτό ενάντια σε δαιμόνια. Λέγεται ότι οι δαίμονες δεν αντέχουν τον ήχο της καμπάνας.
Γάτες: Μικρά φυλαχτά με την μορφή μιας γάτας φοριούνται για καλή τύχη.
Σκύλος: Αν ένας σκύλος σε ακολουθήσει μέχρι το σπίτι σου, είναι καλή τύχη.
Αετός: Μικρά φυλαχτά με την μορφή αετού φοριούνται για προστασία από τις κατάρες. Τα φτερά του αετού φοριούνται για να ελκύσουν ευμάρεια.
Μάτι: Μικρές μπλε χάντρες σε σχήμα ματιού φοριούνται για προστασία από το μάτιασμα.
Χρήματα: Αν βρεις χρήματα στον δρόμο, είναι καλή τύχη για τα επαγγελματικά σου.
Καρφίτσα: Αν βρεις καρφίτσα, είναι καλή τύχη.
Πιρούνι: Αν σου πέσει το πιρούνι από το τραπέζι, φίλοι θα καλέσουν.
Χέρι: Φυλαχτά σε σχήμα παλάμης φοριούνται για προστασία από οτιδήποτε κακό.
Δόντια: Όταν ένα παιδάκι βγάζει τα παιδικά του δόντια, τα πετάει στα κεραμίδια του σπιτιού του για να βγουν τα νέα δόντια γερά. Επίσης, υπάρχει ο μύθος της Νεράιδας των δοντιών, που παίρνει τα παιδικά δοντάκια που βρίσκει κάτω από το μαξιλάρι του παιδιού, και αφήνει στην θέση τους λεφτά.
Μετεωρίτες: Όταν πέφτουν μετεωρίτες είναι καλός οιωνός. Κομμάτι από μετεωρίτη θεωρείται τέλειο φυλαχτό.
Γουρούνι: Μερικοί θεωρούν ότι ένα μικρό φυλαχτό φτιαγμένο από δέρμα γουρουνιού είναι καλή τύχη. Στη Γερμανία το γουρούνι θεωρείται γούρικο. Τις εποχές που δεν υπήρχε τροφή, όποιος είχε γουρούνι, θεωρούνταν καλότυχος.
Κουκουνάρι: Θεωρείται δυνατό φυλαχτό ενάντια σε δαιμόνια.
Ουράνιο Τόξο: Είναι καλή τύχη αν δεις ουράνιο τόξο. Ο μύθος επίσης λέει ότι υπάρχει θησαυρός θαμμένος εκεί που τελειώνει το ουράνιο τόξο.
Αστέρια: Αν δεις ένα αστέρι να πέφτει, κάνε μια ευχή.
Αλάτι: Διώχνει τα δαιμόνια και τους ανεπιθύμητους επισκέπτες. Αν χυθεί αλάτι κατά λάθος είναι γρουσουζιά και πρέπει να ρίξεις λίγο πίσω σου, πάνω από τον ώμο σου.
Βασιλικός: Είναι καλή τύχη να έχεις μια γλάστρα με βασιλικό στην είσοδο του σπιτιού. Αν επίσης προσφέρεις ένα κλαράκι βασιλικού στους επισκέπτες σου, τότε αυτοί θα ξαναέρθουν.
Αράχνη: Ιστός αράχνης στις γωνίες του σπιτιού είναι καλή τύχη. Αν πέσει πάνω σου αράχνη είναι επίσης καλή τύχη.
Πασχαλίτσα: Αν πέσει πάνω σου πασχαλίτσα είναι καλή τύχη. Είναι όμως μεγάλη γρουσουζιά να την διώξεις.
Βάτραχος: Ένα φυλαχτό σε σχήμα βατράχου, προστατεύει από το μάτιασμα..
Ρούχα: Πολλοί φοράνε τα ρούχα τους ανάποδα όταν πάνε για ύπνο, για να προστατευτούνε από τις κατάρες.
Κρασί: Αν είσαι ανύπαντρος και τύχει στο δικό σου το ποτήρι να τελειώσει το κρασί, τότε θα καλοπαντρευτείς. Εάν χυθεί κρασί θεωρείται καλοτυχία.
Μητρικό γάλα: Λέγεται ότι το ύφασμα που έχει πάνω του γάλα από γυναίκα που θηλάζει, είναι πολύ δυνατό γούρι και προστατεύει από οτιδήποτε κακό.
Κόκορας: Οι παλιοί πάντα σφάζανε έναν κόκορα και τον θάβανε στα θεμέλια του σπιτιού όταν χτιζότανε, για να στεριώσει το σπίτι.
Μέλι και γάλα: Είναι έθιμο να ταΐζει η πεθερά την νέα της νύφη μέλι και γάλα, για να τα πάνε «μέλι-γάλα».
Ζάχαρη: Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, η μητέρες «ζαχαρώνουν» τις κόρες τους όταν είναι μωρά, για να γίνουν όμορφες και γλυκείες. Της ρίχνουν δηλαδή ζάχαρη.
Λίρα στη γέννα: Στο παιδί που γεννιόταν προσέφεραν λίρα, αν είχαν, ή ασημένια δίφραγκα, με την ευχή «χώμα να πιάνει και μάλαμα να γίνεται».
Φωτιά τα Χριστούγεννα: Καλή τυχη περιμένει τα σπίτια όσων κρατούν τη φωτιά αναμμένη κατά τη διάρκεια όλης της ημέρας των Χριστουγέννων.
Γέννηση Χριστουγεννιάτικη: Τα παιδιά που γεννιούνται την ημέρα των Χριστουγέννων θεωρούνται καλότυχα.
Αγρότες και Χριστούγεννα: Οι αγρότες αν δουν άστρα στον ουρανό την βραδιά των Χριστουγέννων, θα έχουν πλούσια σοδειά το καλοκαίρι.
Καινούργιο ρούχο: Σε πολλά μέρη της Ελλάδας φορούσαν για το καλό του χρόνου, ένα καινούργιο ρούχο και φρόντιζαν να έχουν επιστρέψει ό,τι δανεικό είχαν τυχόν πάρει.
Πέρδικα: Η συνάντηση με μια πέρδικα θεωρείται καλοτυχία.
Σκαραβαίος: Στην Αίγυπτο οι σκαραβαίοι θεωρούνταν ιεροί και η απεικόνιση τους σε κοσμήματα ή σε αντικείμενα έφερνε καλή τύχη στον κάτοχο του.
Βούδας: ή Μπούντχα στην αρχαία Ινδική γλώσσα, σημαίνει ο «Αφυπνισμένος» ή «Φωτισμένος». Προέρχεται από τη ρίζα του ρήματος μπουντχ, που σημαίνει αφυπνίζω, φωτίζομαι και κατανοώ. Ένας βούδας στο σπίτι μας, προσελκύει την καλή τύχη και την πνευματική επίτευξη.
Ας δούμε τι πιστεύουν και τι κάνουν σε διάφορα μέρη του κόσμου:
Στη Σικελία:
Οι αγρότες τρέχουν τα μεσάνυχτα των Χριστουγέννων στα πηγάδια τους για να βγάλουν νερό και με αυτό ραντίζουν τα ζώα και το φούρνο του ψωμιού, γιατί πιστεύουν ότι το νερό είναι αγιασμένο αυτή την ώρα που γεννιέται ο Χριστός και θα ευλογηθεί το κοπάδι και η σοδειά.
Στην Ιταλία:
Τις γιορτινές ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, κυριαρχεί το κόκκινο χρώμα στη διακόσμηση του σπιτιού και την γκαρνταρόμπα των ανθρώπων, γιατί συμβολίζει την ανανέωση και φέρνει γούρι.
Στη Σαρδηνία:
Οι πιστοί θεωρούν ότι όποιος γεννιέται τα μεσάνυχτα των Χριστουγέννων έχει δεχτεί την ευλογία του Σωτήρα της Ανθρωπότητας και για αυτό θα φέρει μεγάλο γούρι κι ευτυχία, όχι μόνο στην οικογένεια του, αλλά και στα επτά πιο κοντινά σπίτια της γειτονιάς του.
Στη Γιουγκοσλαβία:
Το γιορτινό τραπέζι είναι πλούσιο σε γεύσεις και με μπόλικο κρασί, και κρατάει μέχρι το πρωί. Και για να μην ντραπούν οι καλεσμένοι, η νοικοκυρά έχει φροντίσει από νωρίς να λεκιάσει το τραπεζομάντιλο με κόκκινο κρασί, που φέρνει και γούρι άλλωστε. Κάτι που το πιστεύουμε κι εμείς άλλωστε στην Ελλάδα.
Στην Ισπανία:
Το αγαπημένο δώρο είναι η θέστα, ένα μικρό δηλαδή καλαθάκι με σαμπάνια, λίγα αμυγδαλωτά και ένα πιατάκι με δώδεκα σταφίδες που πρέπει να φαγωθούν μία-μία σε κάθε χτύπο του ρολογιού πριν την αλλαγή του χρόνου, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η ευτυχία ξεχωριστά για κάθε μήνα του χρόνου. Άλλοι λένε ότι όποιος καταφέρει να καταπιεί 12 σταφίδες ακριβώς πάνω στο δωδέκατο χτύπημα του ρολογιού θα έχει την τύχη με το μέρος του.
Στην Αγγλία:
Ακόμη και σήμερα, ακολουθούν μια παραλλαγή για τα έθιμα του εξαγνισμού των αγρών από τα κακά πνεύματα που βασιζόταν σε αρχαίες τελετουργίες. Για την ακρίβεια, το βράδυ των Χριστουγέννων μόλις σκοτεινιάσει, σχηματίζουν παρέες γύρω από τα περιβόλια με τις μηλιές και πίνουν μπύρα τραγουδώντας κάλαντα, ενώ πυροβολούν στα κλαριά για να διώξουν...τους καλικάντζαρους. Παλαιότερα μάλιστα, συνήθιζαν να αφήνουν και γλυκίσματα για να εξασφαλίσουν την ευμένεια τους και να έχουν καλή σοδειά.
Στη Δανία:
Τη θέση της δικής μας βασιλόπιτας κατέχει το ρυζόγαλο! Μάλιστα ένα ρυζόγαλο που κρύβει μέσα του ένα αμύγδαλο. Όποιος το βρει είναι ο τυχερός της χρονιάς και κερδίζει ένα χαρτονένιο γουρουνάκι-αυτό είναι το γούρι των Δανών.
Στην Ιαπωνία:
Η γιορτή αρχίζει από τις 29 Δεκεμβρίου και διαρκεί μια ολόκληρη βδομάδα. Την τελευταία μεγάλη ημέρα, την παραμονή δηλαδή της Πρωτοχρονιάς, όπως σήμερα, στα υπαίθρια κιόσκια πουλούν moshi, που είναι κέικ από ρύζι. Αύριο θα κάψουν στη μεγάλη πυρά έξω από τους ναούς τους, το γούρι του παλιού χρόνου και θα αγοράσουν το καινούργιο.
Στην Πορτογαλία:
Το γλυκό έθιμο της τελευταίας ημέρας του χρόνου απαιτεί την προσφορά των rabanadas στους επισκέπτες. Φέτες δηλαδή ψωμιού βουτηγμένες σε ζαχαρόνερο, περασμένες με αυτό και τηγανισμένες. Σε μερικές περιοχές οι τηγανίτες περιέχουν γλυκιά κολοκύθα και ονομάζονται filhos.
Έχουμε κτίσει χίλιους ναούς προς τιμήν της Τύχης
και κανέναν προς τιμή της Λογικής.
Μάρκος Κορνήλιος Φρόντων,
Παιδαγωγός Μάρκου Αυρήλιου
Η προσέλκυση της τύχης αποτελεί ευσεβή πόθο δια μέσου των αιώνων. Οι άνθρωποι σε όλες τις εποχές χρησιμοποιούσαν και εξακολουθούν να χρησιμοποιούν πολλαπλούς τρόπους, προκειμένου να την εξευμενίσουν και να την πάρουν με το μέρος τους.
Αρκετοί προσπαθούν να κερδίσουν την εύνοια της τύχης χρησιμοποιώντας φυλαχτά. Πρόκειται για πανάρχαια συνήθεια. Η πρώτη μορφή ιερών αντικειμένων ήταν τα τάλισμαν, με παραστάσεις της φύσης και ομοιώματα εκείνων που τα φορούσαν. Σήμερα οι πιστοί χρησιμοποιούν αναθήματα, εικονίσματα και αγιασμένα μικροαντικείμενα με την ελπίδα ότι οι Άγιοι θα τους προστατεύσουν από τις κακοτυχίες. Άλλοι, πάλι, έχουν το γούρι τους, μια παράδοση βασισμένη σε λαϊκές δοξασίες.
Έτσι ξεκίνησε η συστηματική κατασκευή των κάθε λογής φυλακτών, τάλισμαν, γουριών, κλπ. Η κατασκευή των βασίζεται στη θεωρία της Αντιστοιχίας, δηλαδή, το όμοιο δημιουργεί το όμοιό του.
Η ενέργεια ενός σώματος ή ενός αντικειμένου δεν χάνεται, αλλά όταν φεύγει από το ένα σώμα ή αντικείμενο πάει σε ένα άλλο και απλώς αλλάζει μορφή και λειτουργία. Επίσης, όταν ένα αντικείμενο γεμίσει με ένα ενεργειακό φορτίο, τότε είτε μεταβάλλεται σε ενεργειακό συσσωρευτή και συγκρατεί την ενέργεια είτε μεταβάλλεται σε ενεργειακό αναμεταδότη και την εκπέμπει. Το αντικείμενο πρέπει να είναι «ενεργειακά αγώγιμο» όπως το λέμε, δηλαδή να είναι φτιαγμένο από υλικά κατάλληλα που να προσφέρουν τη δυνατότητα της πρόσληψης ενέργειας, καθώς και να έχει την ανάλογη «χωρητικότητα», ώστε να αποθηκεύσουμε σε αυτό την ποσότητα της ενέργειας που επιθυμούμε. Τέτοια αντικείμενα είναι τα Φυλακτά, τα Τάλισμαν, τα Γούρια και οι Μασκότ.
Φυλαχτό ονομάζεται ένα αντικείμενο κυρίως με ασυνήθιστο σχήμα ή χρώμα και το οποίο περιέχει διάφορα υλικά, όπως χόρτα, πέτρες, ορυκτά, αποξηραμένα έντομα, φυτά, μέταλλα, κρυστάλλους, χρώματα, ομοιώματα ζώων, επιγραφές, ιερά λόγια, ιερά σχέδια, παραφίνη, μετάξι, βότανα, σύμβολα, παραστάσεις, αριθμούς, ζωδιακά σύμβολα, θρησκευτικά σύμβολα, φτερά, τεμάχια ζώων, ονόματα, μαλλιά, νύχια, προσωπικά αντικείμενα, λιβάνια, χάντρες, λουλούδια, υγρά, κρασί, ξύδι, σπόρους, αυγά, φίδια, φελλό, κεριά, υφάσματα, έλαια, αρώματα, φρούτα, μπαχαρικά. Επίσης στα φυλακτά χρησιμοποιούνται και οι Ρούνοι, τα κινέζικα εξάγραμμα του Ι Τσινγκ, οι σφραγίδες των πλανητών και τα ιερά ονόματα των διαφόρων θρησκειών.
Τάλισμαν ονομάζεται κάθε κρεμαστό λαιμού το οποίο είναι φτιαγμένο από λίθους ή και κρυστάλλους δεμένους με το κατάλληλο μέταλλο ή άλλο υλικό, όπως ξύλο, πηλό, δέρμα, κλωστή, φτερά πτηνών, δόντια ή κόκαλα ψαριών, κοχύλια.
Γούρι ονομάζεται ένα αντικείμενο το οποίο είναι φτιαγμένο όπως τα φυλακτά αλλά με σκοπό να φέρει τύχη ή καλή έκβαση συγκεκριμένης υπόθεσης.
Μασκότ ονομάζουμε ένα ζώο πραγματικό ή φανταστικό, αληθινό ή ψεύτικο, το οποίο χρησιμοποιείται για να φέρει καλή τύχη ή την καλή έκβαση μιας υπόθεσης.
Ιδού μερικά από τα γούρια που έχει επικρατήσει να θεωρούνται ότι ξορκίζουν την κακοδαιμονία και προσελκύουν την καλή τύχη. Ειδικά οι γιορτινές ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι γεμάτες δοξασίες για την προσέλκυση της καλής τύχης.
ΤΟ ΡΟΔΙ
Από τα πιο κλασικά έθιμα της πρωτοχρονιάς είναι το ρόδι. Ανήμερα της πρωτοχρονιάς έπρεπε να πάμε εκκλησία μαζί με το ρόδι, να φέρουμε αγιασμό και ο αρχηγός της οικογένειας, ο μπαμπάς να σπάσει σε μια γωνιά το ρόδι πετώντας το με δύναμη στο πάτωμα, για να ροδίσει όλη η χρονιά.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια το ρόδι θεωρείται, από διάφορους λαούς και πολιτισμούς, σύμβολο γονιμότητας, αφθονίας και καλοτυχίας. Οι αρχαίοι Έλληνες πριν κατοικήσουν σε ένα νέο σπίτι έσπαγαν στο κατώφλι του ένα ρόδι, πράγμα που κάνουμε ακόμα και στις μέρες μας.
Το σπάσιμο του ροδιού όμως λαμβάνει χώρα κατά βάση, κάθε Πρωτοχρονιά. Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας σπάνε το ρόδι αμέσως μετά την αλλαγή του χρόνου. Βγαίνουν όλοι έξω από το σπίτι πριν αλλάξει ο χρόνος, κλείνοντας όλα τα φώτα. Μόλις μπει το νέο έτος και αφού ανταλλάξουν ευχές, ο νοικοκύρης ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας που θεωρείται τυχερό, σπάει ένα ρόδι στο κατώφλι του σπιτιού και μετά μπαίνουν όλοι μέσα στο σπίτι, βάζοντας πρώτο το δεξιό τους πόδι.
Σε κάποιες άλλες περιοχές το σπάσιμο του ροδιού γίνεται είτε τα ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς είτε αμέσως μετά την Θεία Λειτουργία την ίδια ημέρα. Στις περιοχές που σπάνε το ρόδι μετά την Θεία Λειτουργία, το έχουν πάρει μαζί τους στην εκκλησία για να ευλογηθεί.
Από το έθιμο του σπασίματος του ροδιού πηγάζει η λαϊκή έκφραση: «Έσπασε το ρόδι» που σημαίνει ότι έκανε καλό ξεκίνημα. Στον αντίποδα αυτής της έκφρασης βρίσκεται η «Θα σε φωνάξω να μου σπάσεις το ρόδι την Πρωτοχρονιά» την οποία λέμε κοροϊδευτικά σε κάποιον που θεωρούμε καντέμη.
Σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας, το ρόδι που σπάζεται την Πρωτοχρονιά, έχει φυλαχτεί στα εικονίσματα του σπιτιού από την ημέρα του Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου.
ΚΡΕΜΜΥΔΑ
Η γνωστή μας Πρωτοχρονιάτικη κρεμμύδα είναι το φυτό, του οποίου η επίσημη ονομασία είναι, Scilla Maritima. Λέγεται και κρεμμυδόσκιλλα ή σκιλλοκρεμμύδα ή κουτσούπα ή ασκέλλα ή αρκόσκιλλα. Δεν είναι τίποτα άλλο απ' το δικό μας «Μπότσ'κο». Οι αρχαίοι Έλληνες την θεωρούσαν σύμβολο αναγέννησης και υγείας.
Επίσης μεγάλο όπλο κατά της βασκανίας. Η αντίληψη αυτή οφείλεται στην πολύ μεγάλη ζωτικότητα του βολβού της, που μπορεί να διατηρηθεί και να βλαστήσει ακόμα και έξω άπ' το χώμα πάνω από ένα χρόνο. Στις μέρες μας σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τοποθετείται μια κρεμμύδα έξω από το σπίτι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς ο πατέρας ή η μητέρα της οικογένειας την παίρνει στα χέρια του/της και χτυπώντας ελαφρά με την κρεμμύδια τα κεφάλια, ξυπνά τα μέλη της οικογένειας για να πάνε στην Θεία Λειτουργία του Αγίου Βασιλείου. Στην συνέχεια η κρεμμύδα, κρεμιέται σε κάποιο σημείο του σπιτιού για να φέρει υγεία και τύχη στην οικογένεια.
ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ
Τα κάλαντα που τραγούδησαν οι παλιοί και που τραγουδούν τώρα τα παιδιά την Παραμονή τns Πρωτοχρονιάs και των Χριστουγέννων είναι ευχέs που φέρνουν γούρι και γι' αυτό πρέπει να είναι καλοδεχούμενα. Πώs ξεκίνησε όμωs αυτή η ευχή;
Ήταν μια εποχή που ούτε ημερολόγια υπήρχαν, ούτε εφnμερίδεs προειδοποιούσαν για τις μεγάλεs γιορτέs και ο κόσμοs περίμενε τιs φωνέs των παιδιών να φτάσουν ωs την πόρτα του και να αναγγείλουν τη χαρούμενη ώρα.
Τα παιδιά έβγαιναν αργά το βράδυ κρατώνταs το φαναράκι τns νύχταs, χτυπούσαν κάθε πόρτα και, χωρίs να περιμένουν την άδεια, άρχιζαν να τραγουδούν τα κάλαντα, που σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση ακούστnκαν για πρώτη φορά τη νύχτα τns Βηθλεέμ, πάνω από τα κεφάλια των βοσκών.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΓΟΥΡΙ ΤΟΥ ΦΛΟΥΡΙΟΥ
Σύμφωνα με τη παράδοση, όταν ο Άγιος Βασίλης ήταν επίσκοπος στην Καισαρεία, ο τότε έπαρχος ζήτησε την είσπραξη φόρων. Οι κάτοικοι ζήτησαν την βοήθεια του Αγίου Βασίλη και εκείνος τους είπε να φέρει ο καθένας ότι πολύτιμο έχει.
Έτσι, μόλις μαζεύτηκαν πολλά δώρα και αντικείμενα συνάντησαν τον έπαρχο. Ο Άγιος Βασίλης κατάφερε να πείσει τον έπαρχο και εκείνος δεν πήρε τα δώρα. Πως όμως θα μοίραζε τώρα ο Άγιος Βασίλης τα αντικείμενα στους κατοίκους, αφού πολλά ήταν ίδια; Έτσι, είπε στους κατοίκους να φτιάξουν κάποιες θήκες και έβαλε σε κάθε μια μέσα ένα από τα δώρα. Την επόμενη μέρα τα μοίρασε και έγινε το θαύμα! Ο κάθε κάτοικος βρήκε στην θήκη του το αντικείμενο που είχε προσφέρει.
Από τότε καθιερώθηκε το έθιμο της βασιλόπιτας και του φλουριού που βάζουμε μέσα.
Το φλουρί συμβολίζει την τύχη και μια καλή χρονιά για εκείνον που θα το κερδίσει. Το ασημένιο ή χρυσό χρώμα του θεωρείται ότι εξαφανίζει τη γρουσουζιά, η βασιλόπιτα είναι η οικογενειακή δύναμη και η προστασία του σπιτιού, και ο σταυρός που κάνουμε πάνω στην πίτα είναι η προστασία του Θεού.
ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΓΟΥΡΙΑ
ΤΟ ΠΕΤΑΛΟ
Το πέταλο του αλόγου θεωρείται σα σύμβολο ευτυχίας και προφυλακτικό από το κακό μάτι. Γι’ αυτό αν το βρούμε πρέπει να το κρεμάσουμε πίσω από την πόρτα και μάλιστα με τα άνοιγμα προς τα πάνω.
Η εξήγηση είναι ότι: α) το άλογο που το φόραγε είχε μαγικές ιδιότητες, β) έχει το σχήμα της ημισελήνου που ήταν μυστικό σύμβολο για πολλούς αρχαίους λαούς και γ) είναι σίδερο κρύο και γι' αυτό δεν μπορούν να το περάσουν οι μάγισσες.
Το πέταλο πράγματι φέρνει γούρι γιατί είναι σιδερένιο. Ο σίδηρος που συνδέεται με τον πλανήτη Άρη, διαθέτει πράγματι εξαιρετικές ιδιότητες. Είναι το μόνο μέταλλο που φέρνει γούρι σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά όχι παντού στον κόσμο. Έτσι, κατά τον Όμηρο, «οι πύλες της Κόλασης είναι σιδηρές». Οι Ρωμαίοι, όμως, δεν το είχαν σε μεγάλη υπόληψη, ακόμη και αν το χρησιμοποιούσαν, για να προστατέψουν τα παιδιά τους από το κακό μάτι.
Τοποθετημένο κάτω από το χαλάκι της εισόδου ενός σπιτιού, το σίδερο υποτίθεται ότι απομακρύνει τα κακά πνεύματα. Επίσης, βοηθάει τους ευαίσθητους ανθρώπους υπό τον όρο, όμως, να μην πετάξουν ποτέ το μεταλλικό αντικείμενο που πρέπει να φορούν επάνω τους από τη στιγμή που τέθηκαν υπό την προστασία του. Όλα τα μεταλλικά αντικείμενα είτε κόβουν (ψαλίδια) είτε τρυπούν (βελόνες) είτε κομματιάζουν ή λαξεύουν (μαχαίρια και σπαθιά) διαθέτουν τις ίδιες ιδιότητες.
Η επιστημονική όμως εξήγηση είναι ότι απ’ τη στιγμή που εφευρέθηκε το πέταλο το ζώο στηρίζεται πιο σταθερά και έτσι αποδίδει περισσότερη μυϊκή δύναμη, άρα προσφέρει μεγαλύτερο έργο. Έχουμε λοιπόν καλύτερο όργωμα, άρα καλύτερη σοδιά και περισσότερη ευτυχία άπ' αυτόν που το ζώο του δεν έχει πέταλο. Έτσι έμεινε και το «πάρε κανένα πέταλο», συμβουλή σε αυτούς που τους έδερνε ή κακοτυχία ή κακοδαιμονία.
Στην Αγγλία, ένα κομμάτι σίδερο τοποθετημένο στο κρεβάτι μιας μέλλουσας μητέρας προστάτευε το παιδί από τους μάγους ως τη βάφτισή του. Στη Σκωτία θεωρούσαν το σίδερο ως το τέλειο όπλο εναντίον των στοιχειών και των ξωτικών. Στο Βέλγιο, πίστευαν ότι το νερό μέσα στο οποίο οι σιδηρουργοί βουτούσαν ένα κομμάτι σίδερο, θεράπευε τη δυσεντερία.
Το πέταλο φέρνει γούρι, αρκεί να το βρεί κανείς τυχαία και να έχει εφτά τρύπες: τέσσερις στο ένα μέρος και τρεις στο άλλο.
ΤΟ ΤΕΤΡΑΦΥΛΛΟ ΤΡΙΦΥΛΛΙ
Το τετράφυλλο τριφύλλι το είχε πάρει η Εύα από τον Παράδεισο φεύγοντας. Επίσης οι αρχαίοι Δρυίδες πίστευαν πως έχει μαγικές ικανότητες και πως μπορούσε αυτός που το κρατούσε να βλέπει φαντάσματα που δεν μπορούσαν να βλέπουν οι άλλοι.
Ένα τετράφυλλο τριφύλλι εκτός από το γούρι που φέρνει, είναι και ανεκτίμητο ερωτικό φιλτρο. Αν δε αποκτηθεί την Πρωτομαγιά ή το Πάσχα, και «αστριστεί» επί τρία Σαββατόβραδα πάνω σε κόκκινο πανί και «λειτουργηθεί κρυφά σαράντα φορές», τότε το αγαποβότανο αυτό αποκτά πολύ μεγάλη μαγική δύναμη. Κανένας ερωτικός στόχος δεν αντιστέκεται, καμία κλειδωνιά δε μένει κλειστή μπροστά του, και σου φανερώνονται όλοι οι κρυμμένοι θησαυροί.
Ένα... τετράφυλλο τριφύλλι, που έχει μάλιστα τα φυλλαράκια του σε σχήμα καρδιάς, είναι σπάνιο και είναι πάντοτε τυχερός όποιος το αποχτάει.
ΤΟ ΛΑΓΟΠΟΔΑΡΟ
Ο λαγός και το κουνέλι θεωρούνται πάντοτε γουρλίδικα ζώα γιατί έχουν μεγάλη γονιμότητα. Γι’ αυτό οι προληπτικοί κρατούν πάνω τους ένα λαγοπόδαρο. Οι γυναίκες πιστεύουν πως τις βοηθά να γεννήσουν πολλά και εύρωστα παιδιά.
Στον καιρό του Λυκούργου, που απαγόρευε τη στειρότητα, όλες οι Σπαρτιάτισσες είχαν κρεμασμένο στο λαιμό τους ένα λαγοπόδαρο. Το ίδιο έκαναν και οι Ελληνίδες του Μεσαίωνα, το ίδιο γίνεται και σήμερα.
ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ
Τα δαχτυλίδια είναι τα πιο αγαπημένα κοσμήματα και τα πιο φορτισμένα με συμβολισμούς. Όταν δεν είναι απλώς αξεσουάρ, εκφράζουν τον έρωτα αλλά και την εξουσία. Δενόμαστε μαζί τους συναισθηματικά, αν προέρχονται από κάποιον αγαπημένο, ή πιστεύουμε ότι μας φέρνουν τύχη και προστασία.
Εκτός από τα δαχτυλίδια του έρωτα και της εξουσίας, δεν υπάρχει ίσως πολιτισμός που να μην τους προσέδωσε και μαγικές χρήσεις, ως επί το πλείστον συνδεμένες με τις θεραπευτικές δυνάμεις των μετάλλων, των πετραδιών αλλά και των συμβόλων. Πρώτοι οι Αιγύπτιοι τα χρησιμοποιούσαν σαν φυλακτά, ιδίως σε συνδυασμό με τον κόκκινο ίασπι. Η πέτρα με το κόκκινο χρώμα θεωρούνταν ότι προστατεύει μέσω της λεγόμενης «συμπαθητικής μαγείας» τους στρατιώτες από τις πληγές και τις γυναίκες από τις αιμορραγίες. Στο βρετανικό μουσείο του Λονδίνου υπάρχουν πολλά αιγυπτιακά δαχτυλίδια από κάθε είδους πολύτιμα υλικά, τα οποία υποτίθεται ότι απομάκρυναν τη βασκανία και αύξαιναν την προσωπική δύναμη.
Oι Ρωμαίοι, πάλι, φορούσαν δαχτυλίδια για να προστατευτούν από τις μολυσματικές αρρώστιες και τα αφιέρωναν στη θεά Υγεία, ενώ για να προλάβουν τους κολικούς φορούσαν δαχτυλίδια με την εικόνα του Ηρακλή που έπνιγε το λιοντάρι. Oι χριστιανοί σκάλιζαν επάνω τις εικόνες των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού ή τα ονόματα των Μελχιόρ, Βαλτάσαρ και Γασπάρ, των Τριών Μάγων. Σε ένα μίγμα επιρροών από την αρχαία Ελλάδα, τους Αιγυπτίους, τους Κόπτες και τους Εβραίους υπήρχαν δαχτυλίδια με σφραγιδόλιθους που έγραφαν λέξεις όπως ΙΑΩ (από την «ίαση», συνδυάζοντας μαζί το Α και το Ω ), Ιησούς, Αδωναΐ και διάφορα άλλα, με παραστάσεις όπως το φίδι που τρώει την ουρά του και τα φορούσαν για να προστατεύονται από τις αρρώστιες και τη βασκανία.
Στην Αγγλία η χρήση των θεραπευτικών δαχτυλιδιών διήρκεσε πολλά χρόνια. Τον 14ο αιώνα ο βασιλιάς Εδουάρδος ο Γ' έδινε πέντε σελίνια στον ιερέα της Αυλής κάθε Μεγάλη Παρασκευή για να φτιάξει δαχτυλίδια «ειδικά» για την αντιμετώπιση της κράμπας. Και μέχρι το 17ο αιώνα οι Άγγλοι μονάρχες παράγγελναν δαχτυλίδια από χαλκό ή ψευδάργυρο για την ποδάγρα και τους ρευματισμούς τους.
Ακόμα και στις παραδόσεις των λαών το δαχτυλίδι έπαιζε σημαντικό ρόλο ως γούρι ή ως μαντικό μέσον. Στην πατρίδα μας στο έθιμο του κλήδονα τις παραμονές του Αϊ- Γιαννιού, ήταν ένα από τα αντικείμενα που έβαζαν στο πιθάρι με το αμίλητο νερό, για να βρουν ποιον θα παντρευτούν. Ας μην ξεχνάμε ακόμα ότι ένα δαχτυλίδι χωρίς πέτρα κρεμασμένο από ένα σπάγκο ή κλωστή μπορεί να γίνει αυτοσχέδιο εκκρεμές για τους επίδοξους ραβδοσκόπους.
Όσο για τα γούρια, μπορεί κανείς να επιλέξει το τυχερό του δαχτυλίδι με βάση τη διαίσθηση ή να βρει κάποιο με την τυχερή πέτρα του ζωδίου του. Μπορεί το συναισθηματικό δέσιμο που έχει μ’ εκείνον που του χάρισε το δαχτυλίδι να λειτουργεί μετατρέποντάς το σε φυλακτό. Υπάρχουν ακόμα και τα τυχερά δαχτυλίδια, που βασίζονται σε διάφορες παραδόσεις, όπως το φενγκ σούι. Ό,τι και να είναι, ο τέλειος κύκλος που συμβολίζει το αέναο και το αδιάρρηκτο θα λειτουργεί πάντα μαγικά πάνω στα χέρια των ανθρώπων.
Η ΒΕΡΑ
Φοριέται στον παράμεσο, δεξιό ή αριστερό, ανάλογα με τις παραδόσεις κάθε λαού, από τότε που ο Ρωμαίος λόγιος Αύλος Γέλλιος παρατήρησε ότι μια φλέβα συνέδεε αυτό το δάχτυλο με την καρδιά. Από σίδερο, ασήμι, ή αργότερα από χρυσό ή από πλατίνα, το δαχτυλίδι ήταν δείγμα εξουσίας προτού γίνει σύμβολο της ένωσης μεταξύ μιας αρραβωνιασμένης και του μελλοντικού συζύγου της.
Όταν την ώρα του γάμου ένας γαμπρός δεν μπορεί να σπρώξει τη βέρα αυτής που παντρεύεται πιο κάτω από τη δεύτερη φάλαγγα του δακτύλου της δείχνει ότι η γυναίκα του θα διοικεί το νοικοκυριό τους.
Αν η σύζυγος κρεμάσει τη βέρα της σε μια τρίχα των μαλλιών του συζύγου της μπορεί να μάθει ορισμένα πράγματα για τον γάμο της. Αν μια γυναίκα βγάλει τη βέρα της δημόσια, αυτό σημαίνει ότι επιτρέπει στους άλλους να εισχωρήσουν στον οικείο χώρο της, αλλά με δικό της προσωπικό κίνδυνο.
ΟΙ ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ΠΕΤΡΕΣ
Στην αρχαιότητα, τόσο στη δύση όσο και στην ανατολή, οι πολύτιμες και ημιπολύτιμες πέτρες χρησιμοποιήθηκαν εκτός από κοσμήματα και ως γούρια ή μαγικά φυλακτά. Oρισμένες μάλιστα όπως το τυρκουάζ, το κοράλλι ή το μάτι της τίγρης είχαν γίνει πασίγνωστες για την προστατευτική δράση τους ενάντια στην ατυχία και τη γλωσσοφαγιά.
Eπίσης σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς χρησιμοποιήθηκαν και ως γιατρικά. H σκόνη του μαλαχίτη, για παράδειγμα, φημιζόταν για τις υποαλλεργικές της ιδιότητες, ενώ, σύμφωνα με τον Iπποκράτη, ο λάπις λάζουλι θεωρούνταν πέτρα που έκανε καλό στα δερματικά προβλήματα.
Oι επιστήμονες είναι πλέον σε θέση να γνωρίζουν πως αυτές οι ξεχωριστές δυνάμεις των ορυκτών οφείλονται σε ιδιότητες φυσικές και όχι υπερφυσικές, όπως ίσως πίστευαν παλαιότερα. Mε δυο λόγια η επίδραση των πετραδιών στην ψυχολογία μας είναι θέμα ηλεκτρομαγνητικής δύναμης, η οποία, περνώντας σε ορισμένες περιοχές του σώματός μας, χρησιμεύει ως ενισχυτής. Έτσι, τα πετράδια μετατρέπονται σε έναν πομπό παλμικών ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, που συμβάλλουν στην ενεργοποίηση των κυτταρικών λειτουργιών μας.
Aκόμα λοιπόν και να είναι μύθος ότι υπάρχουν πετράδια που μας φέρνουν γούρι ή κακοτυχία, είναι γεγονός πως ορισμένοι πολύτιμοι και ημιπολύτιμοι λίθοι μπορούν να παίξουν θετικό ρόλο στην τόνωση του οργανισμού και της ψυχικής μας διάθεσης. Άλλωστε είναι γνωστό πως τα πετράδια αποτελούνται από τα ίδια στοιχεία (ανόργανα άλατα) που υπάρχουν και στο ανθρώπινο σώμα, και σύμφωνα με τους κρυσταλλοθεραπευτές: όταν τα σφίγγουμε ή τα ακουμπάμε σε ορισμένα σάκρα (ενεργειακά κέντρα του σώματος) ελευθερώνουν μόρια αυτών των στοιχείων. Tα μόρια αυτά μπορεί να μας δίνουν εκείνες τις απειροελάχιστες δόσεις που μας χρειάζονται για να αλλάξει το κέφι μας ή να προλάβουμε κάποιες σωματικές και ψυχικές ασθένειες.
ΝΑ ΧΤΥΠΗΣΟΥΜΕ ΞΥΛΟ
Αυτή η πρόληψη χρονολογείται από την εποχή της Αρχαίας Περσίας. Οι Πέρσες χτυπούσαν ξύλο για να έρθουν σε επαφή με τον θεό της φωτιάς Ατάρ που ανέβαινε από το χώμα στον κορμό των δέντρων μέσα από τις φλέβες του ξύλου. Έτσι μπορούσαν να αποκτήσουν για λίγο ένα μέρος αυτής της θεϊκής ενέργειας.
Πολύ αργότερα, όταν η Αγία Ελένη βρήκε τον Σταυρό πάνω στον οποίο μαρτύρησε ο Χριστός, η πρόληψη αυτή έγινε και χριστιανική. Αυτή την εποχή επίσης κυριάρχησε η πίστη ότι το πιο αποτελεσματικό γούρι ήταν φτιαγμένο από ξύλο ελιάς ή κέδρου. Και αυτό γιατί στη Μέση Ανατολή, τα κάθετα δοκάρια των σταυρών ήταν από κορμό ελιάς ενώ τα οριζόντια από κέδρο.
ΤΟ ΣΚΟΡΔΟ
Από τα αρχαία χρόνια και το Μεσαίωνα το σκόρδο θεωρούνταν ως εξαίρετο φάρμακο και αφροδισιακό. Επίσης το είχαν σαν φυλακτό ενάντια στα κακά δαιμόνια και τους βρικόλακες καθώς και κατά του ματιάσματος. Υπάρχουν πολλές λαϊκές παραδόσεις σχετικά με το σκόρδο. Έτσι μία πλεξούδα από σκόρδα σε ένα σπίτι ή χωράφι διώχνει το μάτιασμα. Άμα κάποιος θαυμάζει κάτι για να μη το ματιάζει συνηθίζεται η έκφραση «σκόρδα στα μάτια σου» έτσι αποτρέπεται το μάτιασμα. Στην έγκυο γυναίκα και στο νεογέννητο βρέφος τοποθετείται ένα σκόρδο για να φύγει το κακό μάτι. Την ημέρα της πρωτομαγιάς τρώνε σκόρδο για προληπτική εξουδετέρωση του κακού. Ακόμα και πλαστικά σκόρδα τοποθετούνται σε αυτοκίνητα για γούρι.
Ο ΜΑΡΤΗΣ
Η κόκκινη κλωστή που βάζουμε την 1η Μαρτίου είναι και αυτή μια πάρα πολύ παλιά συνήθεια. Οι αρχαίοι Έλληνες φορούσαν «Μάρτη» και μάλιστα οι κοπέλες στόλιζαν με «Μάρτη» και το άγαλμα της Αθηνάς.
Ο Παυσανίας λέει πως την πρόληψη αυτή την είχαν πάρει από τους Αιγυπτίους.
Όταν τελείωνε ο μήνας έπλεναν την κόκκινη κλωστή (ταινία) στον Ιλισσό και την έκρυβαν για τον άλλο χρόνο. Έτσι η ταινία αυτή πήγαινε από γενιά σε γενιά και όσο πιο παλιά ήταν τόσο πιο γούρικη θεωρείτο.
Αλλά και όλες οι πόλεις, πλην της Σπάρτης, είχαν ανάλογη πρόληψη. Στη Μακεδονία μόνο έχουμε μια παραλλαγή — αντί κόκκινης κλωστής έβαφαν τον καρπό του αριστερού χεριού με πορφύρα.
Το έθιμο - πρόληψη πέρασε και στο Βυζάντιο. Εδώ όμως ο πλούτος άλλαξε την κόκκινη κλωστή με χρυσή. Σαν ερχόταν η ώρα να βγάλουν την κλωστή, καλούσαν τους φίλους σε γλέντι και πριν άπ' αυτό έκαιγαν την κλωστή μέσα σ' ένα πιάτο και από το σχήμα της στάχτης μάντευαν το μέλλον.
Πίστευαν ακόμα οι Βυζαντινοί ότι η άσπρη κλωστή συμβολίζει το πρωινό φως, ενώ η κόκκινη το μεσημεριάτικο καύμα. Έτσι όταν τις φορούσε κανείς απέφευγε τις ακτίνες του ήλιου και δεν μαύριζε — δεν «άρπαζε» - πράγμα που για την εποχή εκείνη δεν ήταν επιθυμητό.
Ο ΑΠΗΓΑΝΟΣ
Το φυτό τούτο είναι γνωστό σαν κατάλληλο και αποτελεσματικό κατά της βασκανίας άπ' την εποχή των Αρχαίων Αθηναίων που το φύτευαν στην αυλή τους και μάλιστα στο αριστερό μέρος της αυλόπορτας.
«Ξορκισμένος με τον απήγανο», το λέμε όταν υπάρχει κάτι το απαράδεχτο, το σκανδαλώδες, που θέλουμε να το εξουδετερώσουμε. Το λέμε όταν θέλουμε να δηλώσουμε ότι δεν θέλουμε να ξαναδούμε κάποιον ανεπιθύμητον, να είναι δηλαδή ξορκισμένος και διωγμένος μακριά και οριστικά.
Η ΠΡΟΣΩΠΙΔΑ
Όταν ένα παιδί γεννιέται με «προσωπίδα», δηλαδή με ένα μέρος του κρανίου σκεπασμένο από την εμβρυακή μεμβράνη, θα προοδεύσει στη ζωή. Ο Ναπολέων γεννήθηκε με αυτή τη μεμβράνη. Το διαβεβαίωσε η μητέρα του το βράδυ των Χριστουγέννων του 1800, για να εξηγήσει στο περιβάλλον της την καλή τύχη που συνόδευε τον γιο της.
Αυτή η πρόληψη υιοθετήθηκε από τους πρώτους Χριστιανούς αφότου ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αντώνιος (86-161) γεννήθηκε έχοντας αυτή τη μεμβράνη.
ΣΠΑΣΜΕΝΗ ΣΤΑΜΝΑ
Στην Κέρκυρα το Μεγάλο Σάββατο το πρωί, λίγο πριν την πρώτη Ανάσταση, επιδίδονται στο σπάσιμο των μπότηδων (πήλινα δοχεία). Ψηλά από τα παράθυρα των σπιτιών πετούν στο δρόμο μπότηδες όλων των μεγεθών, με νερό ή χωρίς, που σπάνε με κρότο. Η χριστιανική εξήγηση αυτού του εθίμου είναι, κατά μία άποψη, το χωρίο του Ευαγγελίου: "Συ δε Κύριε, ανάστησόν με ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύη κεράμεως". Πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται στους δρόμους για να παρακολουθήσει το θέαμα. Θεωρείται μάλιστα γούρι να πάρει ο επισκέπτης ένα κομμάτι από τα σπασμένα δοχεία.
ΓΕΛΩΤΟΠΟΙΟΙ
Επαγγελματίες γελωτοποιοί υπήρχαν από τα πολύ αρχαία χρόνια, οι οποίοι διασκέδαζαν είτε τα πλήθη στους δρόμους, είτε τους άρχοντες και τους πλούσιους στις αυλές τους. Εμφανίζονται από την εποχή των Φαραώ της Αιγύπτου μέχρι και τον 18ο αιώνα, σε κοινωνίες τόσο διαφορετικές, όσο οι Αζτέκοι του Μεξικού και οι Μεσαιωνικές Αυλές της Ευρώπης. Συχνά δύσμορφοι, νάνοι ή σακάτηδες, οι γελωτοποιοί χρησίμευαν σ' αυτές τις αυλές τόσο για διασκέδαση όσο και για γούρι (τύχη), επειδή υπήρχε η αντίληψη ότι η δυσμορφία τους μπορούσε να αποτρέψει το κακό μάτι και ότι τα χοντροειδή τους πειράγματα μπορούσαν να μεταφέρουν τη γρουσουζιά από το θύμα της ειρωνείας στον ειρωνευόμενο.
ΟΙ ΓΑΤΕΣ
Η μαύρη γάτα θεωρείται καλός οιωνός στην Βρετανία και την Αυστραλία. Για την Βρετανία επίσης, οι ξανθοάσπρες γάτες είναι καλή τύχη για όποιον τις έχει στο σπίτι του, και για την Πρώην Σοβιετική Ένωση ισχύει το ίδιο, αλλά για τις μπλε γάτες.
Για πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, το να φτερνιστεί γάτα κοντά σε νύφη που ετοιμάζεται για την τελετή του γάμου, είναι σημάδι ευτυχισμένου έγγαμου βίου.
Σε άλλα μέρη του κόσμου, είναι πρέπον να χαιρετάς ευγενικά την μαύρη γάτα που συναντάς στο δρόμο σου, διότι έτσι θα σου χαρίσει καλή τύχη. Πολλοί ναυτικοί θεωρούν γούρι να έχουν μια γάτα μαζί τους στο καράβι, ειδικά εάν είναι απόλυτα μαύρη, χωρίς καθόλου λευκά σημάδια στην γούνα της. Οι ναυτικοί φροντίζουν ιδιαίτερα την γάτα του καραβιού, την αγαπούν και την σέβονται. Ακόμα και σε περίπτωση ναυάγιου, σπάνια δεν θα βρεθεί κάποιος που να σώσει την γάτα.
Οι Άγγλοι ναυτικοί, πιστεύουν πως όσο η σύζυγός τους έχει μαύρη γάτα στο σπίτι τους, τότε η ασφαλής επιστροφή του είναι εξασφαλισμένη.
Λίγες τρίχες από γάτα πιστεύεται πως ενδυναμώνει την αποτελεσματικότητα γητειών, καθώς και φυλαχτών.
Κατά τον Μεσαίωνα, πιστεύονταν πως αν ένας άνθρωπος ήταν σοβαρά άρρωστος, τότε θα έπρεπε να τον πλύνουν και κατόπιν με το ίδιο νερό να πλύνουν μια γάτα, και έτσι η γάτα έπαιρνε την αρρώστια πάνω της και ο ασθενής γινόταν καλά.
Πολλοί άνθρωποι, ακόμα και σήμερα, έχουν μια γάτα στο σπίτι τους διότι θεωρείται πως η παρουσία της και μόνο, διώχνει τα κακόβουλα αερικά.
ΤΟ ΚΟΜΠΟΛΟΙ
Τα κομπολόγια έχουν πραγματικά μακραίωνη παράδοση στην Ελλάδα και σε μερικές περιοχές τα θεωρούν ακόμα και σήμερα φυλακτά.
ΚΥΡΑ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ
Η κυρά Σαρακοστή στις περισσότερες περιοχές ήταν μια χάρτινη ζωγραφιά. Απεικόνιζε μια γυναίκα με σταυρωμένα χέρια, λόγω προσευχής, χωρίς στόμα, λόγω νηστείας, και με εφτά πόδια που αναπαριστούσαν τις επτά εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής. Κάθε Σάββατο έκοβαν ένα πόδι και έτσι ήξεραν πόσες βδομάδες νηστείας απέμεναν μέχρι το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο, έκοβαν και το τελευταίο πόδι.
Αυτό το κομμάτι χαρτί το δίπλωναν καλά και το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο. Τοποθετούσαν το σύκο αυτό μαζί με άλλα, και σε όποιον το έβρισκε θεωρούνταν ότι του έφερνε γούρι. Σε άλλα μέρη της Ελλάδας η Κυρά Σαρακοστή δεν ήταν φτιαγμένη από χαρτί, αλλά από ζυμάρι. Το ζυμάρι φτιαχνόταν με αλεύρι, αλάτι και νερό. Η διαδικασία ήταν κι εδώ η ίδια όπως και με την χάρτινη. Μια παραλλαγή του εθίμου της Κυράς Σαρακοστής είναι φτιαγμένη από πανί και γεμισμένη με πούπουλα.
Η Κυρά Σαρακοστή που έφτιαχναν στον Πόντο ήταν διαφορετική. Εκεί κρέμαγαν από το ταβάνι μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι που πάνω του είχαν καρφωμένα εφτά φτερά κότας. Κι εδώ κάθε βδομάδα αφαιρούσαν ένα φτερό κι έτσι μέτραγαν το χρόνο μέχρι την Ανάσταση. Αυτό το «ημερολόγιο» το ονόμαζαν Κουκουρά.
ΚΙΝΕΖΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ
Τα Κινέζικα νομίσματα είναι σαν τις δικές μας δεκάρες, που είχαμε παλιά στο πορτοφόλι μας, για τύχη και γούρι. Τα κινέζικα νομίσματα, που ιστορικά κατάγονται από εποχές πολύ εύρωστες οικονομικά, γι αυτό και θεωρούνται πολύ τυχερά, είναι και κάπως φιλοσοφημένα στην κατασκευή τους. Έτσι το στρογγυλό σχήμα του περιγράμματος συμβολίζει τον Ουρανό και το τετράγωνο σχήμα της μεσαίας τρύπας συμβολίζει τη Γη. Υποδηλώνεται έτσι το πάντρεμα, η σύζευξη του Ουρανού και της Γης κι έτσι η απόλυτη συμπαντική αρμονία. Επίσης η μία από τις δύο πλευρές τους είναι γιανγκ, είναι αυτή με τα κινέζικα γράμματα και η άλλη είναι γιν. Είναι με απλά λόγια σα να κρατάμε το σύμπαν στα χέρια μας, έχοντας ένα τέτοιο νόμισμα. Συνήθως τα βρίσκουμε δεμένα με κορδέλα χρυσή. Το χρυσό είναι ένα μεταλλικό χρώμα. Και σαν σύνολο τα μεταλλικά νομίσματα δεμένα με τη χρυσή κορδέλα αποτελούν ένα αντικείμενο μεταλλικό.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα νομίσματα όπως εσείς θεωρείται καλύτερα. Μεταχειριστείτε τα σαν προσωπικό γούρι. Ως τυχερά σύμβολα πλούτου, μπορούν να μπουν σε ταμειακές μηχανές, στο πορτοφόλι, σε λογιστικά βιβλία, στο συρτάρι, ή ακόμα και πάνω σε κάποιο έπιπλο. Μη σας απασχολεί ο αριθμός τους. Απλά και μόνο πληροφοριακά στο φενγκ σούι οι αριθμοί που ανήκουν στο στοιχείο του μετάλλου είναι το 6 και το 7. Δεν έχει καμία σημασία όμως αν εσείς θεωρείτε π.χ. το 3 σαν ένα δικό σας τυχερό αριθμό.
ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΑ ΓΟΥΡΙΑ
Βέλος: Φοριέται η αιχμή ενός βέλους σαν φυλαχτό ενάντια σε οτιδήποτε κακό.
Καμπανάκια:Φοριούνται σαν φυλαχτό ενάντια σε δαιμόνια. Λέγεται ότι οι δαίμονες δεν αντέχουν τον ήχο της καμπάνας.
Γάτες: Μικρά φυλαχτά με την μορφή μιας γάτας φοριούνται για καλή τύχη.
Σκύλος: Αν ένας σκύλος σε ακολουθήσει μέχρι το σπίτι σου, είναι καλή τύχη.
Αετός: Μικρά φυλαχτά με την μορφή αετού φοριούνται για προστασία από τις κατάρες. Τα φτερά του αετού φοριούνται για να ελκύσουν ευμάρεια.
Μάτι: Μικρές μπλε χάντρες σε σχήμα ματιού φοριούνται για προστασία από το μάτιασμα.
Χρήματα: Αν βρεις χρήματα στον δρόμο, είναι καλή τύχη για τα επαγγελματικά σου.
Καρφίτσα: Αν βρεις καρφίτσα, είναι καλή τύχη.
Πιρούνι: Αν σου πέσει το πιρούνι από το τραπέζι, φίλοι θα καλέσουν.
Χέρι: Φυλαχτά σε σχήμα παλάμης φοριούνται για προστασία από οτιδήποτε κακό.
Δόντια: Όταν ένα παιδάκι βγάζει τα παιδικά του δόντια, τα πετάει στα κεραμίδια του σπιτιού του για να βγουν τα νέα δόντια γερά. Επίσης, υπάρχει ο μύθος της Νεράιδας των δοντιών, που παίρνει τα παιδικά δοντάκια που βρίσκει κάτω από το μαξιλάρι του παιδιού, και αφήνει στην θέση τους λεφτά.
Μετεωρίτες: Όταν πέφτουν μετεωρίτες είναι καλός οιωνός. Κομμάτι από μετεωρίτη θεωρείται τέλειο φυλαχτό.
Γουρούνι: Μερικοί θεωρούν ότι ένα μικρό φυλαχτό φτιαγμένο από δέρμα γουρουνιού είναι καλή τύχη. Στη Γερμανία το γουρούνι θεωρείται γούρικο. Τις εποχές που δεν υπήρχε τροφή, όποιος είχε γουρούνι, θεωρούνταν καλότυχος.
Κουκουνάρι: Θεωρείται δυνατό φυλαχτό ενάντια σε δαιμόνια.
Ουράνιο Τόξο: Είναι καλή τύχη αν δεις ουράνιο τόξο. Ο μύθος επίσης λέει ότι υπάρχει θησαυρός θαμμένος εκεί που τελειώνει το ουράνιο τόξο.
Αστέρια: Αν δεις ένα αστέρι να πέφτει, κάνε μια ευχή.
Αλάτι: Διώχνει τα δαιμόνια και τους ανεπιθύμητους επισκέπτες. Αν χυθεί αλάτι κατά λάθος είναι γρουσουζιά και πρέπει να ρίξεις λίγο πίσω σου, πάνω από τον ώμο σου.
Βασιλικός: Είναι καλή τύχη να έχεις μια γλάστρα με βασιλικό στην είσοδο του σπιτιού. Αν επίσης προσφέρεις ένα κλαράκι βασιλικού στους επισκέπτες σου, τότε αυτοί θα ξαναέρθουν.
Αράχνη: Ιστός αράχνης στις γωνίες του σπιτιού είναι καλή τύχη. Αν πέσει πάνω σου αράχνη είναι επίσης καλή τύχη.
Πασχαλίτσα: Αν πέσει πάνω σου πασχαλίτσα είναι καλή τύχη. Είναι όμως μεγάλη γρουσουζιά να την διώξεις.
Βάτραχος: Ένα φυλαχτό σε σχήμα βατράχου, προστατεύει από το μάτιασμα..
Ρούχα: Πολλοί φοράνε τα ρούχα τους ανάποδα όταν πάνε για ύπνο, για να προστατευτούνε από τις κατάρες.
Κρασί: Αν είσαι ανύπαντρος και τύχει στο δικό σου το ποτήρι να τελειώσει το κρασί, τότε θα καλοπαντρευτείς. Εάν χυθεί κρασί θεωρείται καλοτυχία.
Μητρικό γάλα: Λέγεται ότι το ύφασμα που έχει πάνω του γάλα από γυναίκα που θηλάζει, είναι πολύ δυνατό γούρι και προστατεύει από οτιδήποτε κακό.
Κόκορας: Οι παλιοί πάντα σφάζανε έναν κόκορα και τον θάβανε στα θεμέλια του σπιτιού όταν χτιζότανε, για να στεριώσει το σπίτι.
Μέλι και γάλα: Είναι έθιμο να ταΐζει η πεθερά την νέα της νύφη μέλι και γάλα, για να τα πάνε «μέλι-γάλα».
Ζάχαρη: Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, η μητέρες «ζαχαρώνουν» τις κόρες τους όταν είναι μωρά, για να γίνουν όμορφες και γλυκείες. Της ρίχνουν δηλαδή ζάχαρη.
Λίρα στη γέννα: Στο παιδί που γεννιόταν προσέφεραν λίρα, αν είχαν, ή ασημένια δίφραγκα, με την ευχή «χώμα να πιάνει και μάλαμα να γίνεται».
Φωτιά τα Χριστούγεννα: Καλή τυχη περιμένει τα σπίτια όσων κρατούν τη φωτιά αναμμένη κατά τη διάρκεια όλης της ημέρας των Χριστουγέννων.
Γέννηση Χριστουγεννιάτικη: Τα παιδιά που γεννιούνται την ημέρα των Χριστουγέννων θεωρούνται καλότυχα.
Αγρότες και Χριστούγεννα: Οι αγρότες αν δουν άστρα στον ουρανό την βραδιά των Χριστουγέννων, θα έχουν πλούσια σοδειά το καλοκαίρι.
Καινούργιο ρούχο: Σε πολλά μέρη της Ελλάδας φορούσαν για το καλό του χρόνου, ένα καινούργιο ρούχο και φρόντιζαν να έχουν επιστρέψει ό,τι δανεικό είχαν τυχόν πάρει.
Πέρδικα: Η συνάντηση με μια πέρδικα θεωρείται καλοτυχία.
Σκαραβαίος: Στην Αίγυπτο οι σκαραβαίοι θεωρούνταν ιεροί και η απεικόνιση τους σε κοσμήματα ή σε αντικείμενα έφερνε καλή τύχη στον κάτοχο του.
Βούδας: ή Μπούντχα στην αρχαία Ινδική γλώσσα, σημαίνει ο «Αφυπνισμένος» ή «Φωτισμένος». Προέρχεται από τη ρίζα του ρήματος μπουντχ, που σημαίνει αφυπνίζω, φωτίζομαι και κατανοώ. Ένας βούδας στο σπίτι μας, προσελκύει την καλή τύχη και την πνευματική επίτευξη.
Ας δούμε τι πιστεύουν και τι κάνουν σε διάφορα μέρη του κόσμου:
Στη Σικελία:
Οι αγρότες τρέχουν τα μεσάνυχτα των Χριστουγέννων στα πηγάδια τους για να βγάλουν νερό και με αυτό ραντίζουν τα ζώα και το φούρνο του ψωμιού, γιατί πιστεύουν ότι το νερό είναι αγιασμένο αυτή την ώρα που γεννιέται ο Χριστός και θα ευλογηθεί το κοπάδι και η σοδειά.
Στην Ιταλία:
Τις γιορτινές ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, κυριαρχεί το κόκκινο χρώμα στη διακόσμηση του σπιτιού και την γκαρνταρόμπα των ανθρώπων, γιατί συμβολίζει την ανανέωση και φέρνει γούρι.
Στη Σαρδηνία:
Οι πιστοί θεωρούν ότι όποιος γεννιέται τα μεσάνυχτα των Χριστουγέννων έχει δεχτεί την ευλογία του Σωτήρα της Ανθρωπότητας και για αυτό θα φέρει μεγάλο γούρι κι ευτυχία, όχι μόνο στην οικογένεια του, αλλά και στα επτά πιο κοντινά σπίτια της γειτονιάς του.
Στη Γιουγκοσλαβία:
Το γιορτινό τραπέζι είναι πλούσιο σε γεύσεις και με μπόλικο κρασί, και κρατάει μέχρι το πρωί. Και για να μην ντραπούν οι καλεσμένοι, η νοικοκυρά έχει φροντίσει από νωρίς να λεκιάσει το τραπεζομάντιλο με κόκκινο κρασί, που φέρνει και γούρι άλλωστε. Κάτι που το πιστεύουμε κι εμείς άλλωστε στην Ελλάδα.
Στην Ισπανία:
Το αγαπημένο δώρο είναι η θέστα, ένα μικρό δηλαδή καλαθάκι με σαμπάνια, λίγα αμυγδαλωτά και ένα πιατάκι με δώδεκα σταφίδες που πρέπει να φαγωθούν μία-μία σε κάθε χτύπο του ρολογιού πριν την αλλαγή του χρόνου, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η ευτυχία ξεχωριστά για κάθε μήνα του χρόνου. Άλλοι λένε ότι όποιος καταφέρει να καταπιεί 12 σταφίδες ακριβώς πάνω στο δωδέκατο χτύπημα του ρολογιού θα έχει την τύχη με το μέρος του.
Στην Αγγλία:
Ακόμη και σήμερα, ακολουθούν μια παραλλαγή για τα έθιμα του εξαγνισμού των αγρών από τα κακά πνεύματα που βασιζόταν σε αρχαίες τελετουργίες. Για την ακρίβεια, το βράδυ των Χριστουγέννων μόλις σκοτεινιάσει, σχηματίζουν παρέες γύρω από τα περιβόλια με τις μηλιές και πίνουν μπύρα τραγουδώντας κάλαντα, ενώ πυροβολούν στα κλαριά για να διώξουν...τους καλικάντζαρους. Παλαιότερα μάλιστα, συνήθιζαν να αφήνουν και γλυκίσματα για να εξασφαλίσουν την ευμένεια τους και να έχουν καλή σοδειά.
Στη Δανία:
Τη θέση της δικής μας βασιλόπιτας κατέχει το ρυζόγαλο! Μάλιστα ένα ρυζόγαλο που κρύβει μέσα του ένα αμύγδαλο. Όποιος το βρει είναι ο τυχερός της χρονιάς και κερδίζει ένα χαρτονένιο γουρουνάκι-αυτό είναι το γούρι των Δανών.
Στην Ιαπωνία:
Η γιορτή αρχίζει από τις 29 Δεκεμβρίου και διαρκεί μια ολόκληρη βδομάδα. Την τελευταία μεγάλη ημέρα, την παραμονή δηλαδή της Πρωτοχρονιάς, όπως σήμερα, στα υπαίθρια κιόσκια πουλούν moshi, που είναι κέικ από ρύζι. Αύριο θα κάψουν στη μεγάλη πυρά έξω από τους ναούς τους, το γούρι του παλιού χρόνου και θα αγοράσουν το καινούργιο.
Στην Πορτογαλία:
Το γλυκό έθιμο της τελευταίας ημέρας του χρόνου απαιτεί την προσφορά των rabanadas στους επισκέπτες. Φέτες δηλαδή ψωμιού βουτηγμένες σε ζαχαρόνερο, περασμένες με αυτό και τηγανισμένες. Σε μερικές περιοχές οι τηγανίτες περιέχουν γλυκιά κολοκύθα και ονομάζονται filhos.
Τετάρτη 11 Ιανουαρίου 2012
Τρίτη 10 Ιανουαρίου 2012
Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2011
Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2011
Μερικά χρήσιμα πράγματα να θυμάσαι, να μελετάς και να διερευνάς
Το όμοιο έλκει το όμοιο.
Εσύ δημιουργείς την πραγματικότητα σου.
(το εγώ: ο προγραμματισμός και οι περιοριστικές πεποιθήσεις ή ο εαυτός: η δημιουργική φαντασία, η διαίσθηση, η απουσία ελέγχου, η αποδοχή της ροής της ζωής)
Ο εξωτερικός κόσμος είναι προβολή του εσωτερικού κόσμου. Είναι μια μεταβαλλόμενη πραγματικότητα.
Ο φόβος κρύβει την αγάπη. Η ενοχή την εμποδίζει.
Ο φόβος είναι ψευδαίσθηση που παρουσιάζεται ως αλήθεια ενόσω το πιστεύεις.
Η αγάπη είναι η αλήθεια που υπερβαίνει την αντίληψη των 5 αισθήσεων και τον προγραμματισμό του εγώ.
Η ειρήνη και η αρμονία βρίσκονται στη συνεργασία και την ισότιμη συνύπαρξη των αντιθέτων.
Επιλογή έχεις μόνο όταν είσαι ελεύθερος.
Ελεύθερος είσαι όταν απαλλάσσεις τον εαυτό σου από κάθε κατηγορία, κριτική και ενοχή.
Ο Έρωτας είναι το νόημα της ζωής.
Ο θάνατος είναι η άλλη όψη της γέννησης. Η ζωή δεν έχει αντίθετο.
Η αλήθεια είναι διαχρονική, απόλυτη και χωρίς εξαιρέσεις ή διαφοροποιήσεις. Όλα τα υπόλοιπα είναι πεποιθήσεις που το εγώ αλλάζει κατά το συμφέρον του.
Δίνεις στους άλλους αυτό που είσαι. Αυτό εκδηλώνεται πάντα στα λόγια στις πράξεις, στην συνολική δράση και στάση σου.
Αυτό που είσαι το ορίζεις μόνο Εσύ (το εγώ ή ο Εαυτός)
Η ζωή είναι αλλαγή.
Η μόνη ουσιαστική αλλαγή συμβαίνει εσωτερικά και εκφράζεται εξωτερικά.
Δεν υπάρχει ασφάλεια στο στατικό, στη συνήθεια, στο διχασμό, στην προσκόλληση.
Θα το δεις όταν το πιστέψεις.
Ό,τι έχεις ονομάσει ως εχθρικό είναι γιατί δεν κατανοείς και φοβάσαι.
Η μόνη πραγματική γνώση είναι βιωματική. Η πληροφορία σε βοηθάει να διερευνήσεις αλλά δεν αποτελεί γνώση.
Η αγάπη δεν είναι καθήκον, είναι επιλογή.
Ο φόβος είναι άγνοια.
Η άγνοια είναι λήθη.
Η ελευθερία, η επιλογή, η αγάπη, η δημιουργικότητα, η ειρήνη, βρίσκονται στην ενθύμηση (α-λήθεια)
Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2011
Ἐλέησόν με ὁ Θεός...
Ν΄ Ψαλμός. Ἦχος β´.
Ἐλέησόν με ὁ Θεὸς κατὰ τὸ μέγα ἐλεός σου καὶ κατὰ τὸ πλῆθος των οἰκτιρμῶν σου ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου.
Ἐπὶ πλεῖον πλῦνόν με ἀπὸ τῆς ἀνομίας μου καὶ ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας μου καθάρισόν με.
Ὅτι τὴν ἀνομίαν μου ἐγὼ γινώσκω καὶ ἡ ἁμαρτία μου ἐνώπιόν μου ἐστὶ διὰ παντὸς.
Σοὶ μόνῳ ἥμαρτον καὶ τὸ πονηρὸν ἐνώπιόν σου ἐποίησα ὅπως ἂν δικαιωθῇς ἐν τοῖς λόγοις σου καὶ νικήσῃς ἐν τῷ κρίνεσθαί σε.
Ἰδοὺ γὰρ ἐν ἀνομίαις συνελήφθην καὶ ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου.
Ἰδοὺ γὰρ ἀλήθειαν ἠγάπησας τὰ ἄδηλα καὶ τὰ κρύφια τῆς σοφίας σου ἐδήλωσάς μοι.
Ῥαντιεῖς με ὑσσώπῳ καὶ καθαρισθήσομαι πλυνεῖς με καὶ ὑπὲρ χιόνα λευκανθήσομαι.
Ἀκουτιεῖς μοι ἀγαλλίασιν καὶ εὐφροσύνην ἀγαλλιάσονται ὀστέα τεταπεινωμένα.
Ἀπόστρεψον τὸ πρόσωπόν σου ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν μου καὶ πάσας τὰς ἀνομίας μου ἐξάλειψον.
Καρδίαν καθαρὰν κτίσον ἐν ἐμοὶ ὁ Θεὸς καὶ πνεῦμα εὐθὲς ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου.
Μὴ ἀποῤῥίψῃς με ἀπὸ τοῦ προσώπου σου καὶ τὸ Πνεῦμα σου τὸ ἅγιον μὴ ἀντανέλῃς ἀπ' ἐμοῦ.
Ἀπόδος μοι τὴν ἀγαλλίασιν τοῦ σωτηρίου σου καὶ πνεύματι ἡγεμονικῷ στήριξόν με.
Διδάξω ἀνόμους τὰς ὁδούς σου καὶ ἀσεβεῖς ἐπὶ σὲ ἐπιστρέψουσιν.
Ῥῦσαί με ἐξ αἱμάτων ὁ Θεὸς, ὁ Θεὸς τῆς σωτηρίας μου, ἀγαλλιάσεται ἡ γλῶσσά μου τὴν δικαιοσύνην σου.
Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου.
Ὅτι εἰ ἠθέλησας θυσίαν ἔδωκα ἂν ὁλοκαυτώματα οὐκ εὐδοκήσεις.
Θυσία τῷ Θεῷ, πνεῦμα συντετριμμένον΄ καρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπεινωμένην ὁ Θεὸς οὐκ ἐξουδενώσει.
Ἀγάθυνον, Κύριε, ἐν τῇ εὐδοκίᾳ σου τὴν Σιὼν, καὶ οἰκοδομηθήτω τὰ τείχη Ἱερουσαλήμ.
Τότε εὐδοκήσεις θυσίαν δικαιοσύνης ἀναφορὰν καὶ ὁλοκαυτώματα.
Τότε ἀνοίσουσιν ἐπὶ τὸ θυσιαστήριόν σου μόσχους, καὶ ἐλέησόν με ὁ Θεός.
Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου 2011
http://networkedblogs.com/7AVvU Γιώργος Χειμωνάς, Η αβοήθητη μοναξιά του άντρα
Έφερα στον νου μου πάμπολλες λατρευτικά αφοσιωμένες αγάπες γυναικών προς άντρες που θα διέψευδαν αμέσως τον, εξεζητημένο άλλωστε, ισχυρισμό της Ρ. και ταυτόχρονα, ωστόσο, σκέφθηκα τη διαφορετικότητα των γυναικείων και ανδρικών συναισθημάτων, ιδίως των ερωτικών. Στην ιδανική ερωτική σχέση της η γυναίκα εξαντλεί όλα τα αιτήματα της δικαίωσής της, ως προσώπου προπαντός, αλλά και ως ύπαρξης ή, έστω, εξασφαλίζει τον ουσιωδέστερο όρο για να προχωρήσει απερίσπαστη προς ό,τι θεωρεί επιτυχία για τον δημιουργικό εαυτό της. Ενώ για τον άντρα, στην αντίστοιχη περίπτωση, περισσεύουν πολλά (και μάλλον τα σημαντικότερα γι’ αυτόν) τέτοια αιτήματα που, θά ‘λεγε κανείς, η ερωτική δικαίωση μοιάζει να τα κάνει ακόμη πιο επιτακτικά. Αυτό σημαίνει ότι η γυναίκα είναι ικανή, και ώριμη, για την ιδανικότητα της ερωτικής σχέσης, τοποθετώντας εκεί, με πολλή υγεία κι ακόμα περισσότερη υγιεινή, ολόκληρη τη φυσιολογία της ανθρώπινης κατάστασης ο άντρας όμως όχι.
Σημαίνει ακόμα, πέρα από την ολιγάρκεια της πρώτης και την απληστία του δευτέρου, ότι ο άντρας πάσχει από μια χρόνια, ανεκπλήρωτη φιλοδοξία ανόρθωσης, που ξεπερνάει κατά πολύ το σπουδαίο γεγονός της ανόρθωσης του ανθρωπίνου όντος στα δύο του κάτω άκρα, όπου η γυναίκα πιστεύει, και πολύ σωστά, ότι μ’ αυτό τέλειωσε οριστικά κάθε ιστορία περαιτέρω ανόρθωσης. Και προφανώς αυτή η φιλοδοξία πρέπει να υπαγορεύεται από μια λειτουργία, αμιγώς αρσενική, επικράτησης και θριάμβου, η οποία, τουλάχιστον στο επίπεδο των φυσικών προδιαγραφών του φύλου, λείπει από τη γυναίκα σαν περιττή. Ο θρίαμβός της εξάλλου στη σχέση της είναι με το παραπάνω αρκετός, μια και η γυναίκα πάντα θριαμβεύει στη σχέση της με τον άντρα· ο μόνος τρόπος να θριαμβεύσει ο άντρας είναι να αρνηθεί να μπει σ’ αυτήν.
Το γεγονός είναι ότι η γυναίκα είναι σκανδαλωδώς ευνοημένη από τη φύση. Βρίσκεται πιο κοντά της, την έχει πάντα με το μέρος της η φύση συνεχίζεται μέσα της, χρησιμοποιεί το σώμα της για ν’ αναπαραχθεί. Ας μην το ξεχνάμε: η γυναίκα έχει συγγένεια με το φως του φεγγαριού (που στον άντρα προκαλεί την επιληψία), με τις παλίρροιες των ωκεανών. Ο άντρας είναι αφύσικος, τεχνητός. Κατασκευασμένος μέσα σ’ ένα ανοίκειο γυναικείο ικρίωμα, το σώμα της μητέρας του, κατασκευασμένος ακόμα από εντολές κύρους και εξουσίας, «ανδρισμού» και αντοχής, τις οποίες, στη διάρκεια της σύντομης ζωής του, είναι καταναγκασμένος πειθήνια και καθημερινά να εκτελεί. Κι ας μην επικαλεστεί κανείς τις κοινότοπες ιστορικοκοινωνικές αιτιότητες ασφαλώς ισχύουν, αλλά βασίζονται στους δεδομένους, βιολογικούς χαρακτήρες του φύλου του.
Αποκλεισμένος από το άλλο ανθρώπινο σώμα, μη έχοντας ποτέ καμιά ενσυνείδητη συγκοινωνία αίματος με το άλλο σώμα, όπως έχει η γυναίκα με το κύημά της ούτε καν έξοδο αίματος, όπως εκείνη, παρά μονάχα όταν το σώμα του εκτεθεί στη βία, έχει ένα σώμα μοναχικό κι αδιαπέραστο· κλειστό, δηλαδή απειλημένο. Που δεν ανοίγει ποτέ, ούτε κατά την ερωτική του δράση, οπότε κλείνει ακόμη περισσότερο και το κάθε σώμα αποχωρεί, αποσύρεται στην πιο απόλυτη δική του σιωπή, που είναι η ηδονή. Αντίθετα, το σώμα της γυναίκας, προτού κι αυτό απουσιάσει από την ερωτική ένωση, είναι ένα σώμα πάντα ανοιχτό ο υπέροχος αυτός κάλυκας που είναι φτιαγμένος για να υποδέχεται και για να περιβάλλει.
Κι αφού η γυναίκα τον άντρα μονάχα να τον αγαπάει μπορεί και τίποτε άλλο, θα κάνω εγώ, ένας άντρας, το εγκώμιο γι’ αυτό το αυτοδημιούργητο θαύμα που είναι ο άντρας. Χαριστικά θα βάλω πρώτη στη σειρά τη συμβολή της γυναίκας, που σίγουρα βοηθάει να συντελεσθεί, κυρίως με το ανεκτίμητο (και κατ’ εξοχήν γυναικείο) χάρισμά της, που είναι ο αλάθητος ρεαλισμός της. Χωρίς αυτόν ο άντρας θα παράπαιε, ακόμα θα περιπλανιόταν, θα είχε χαθεί μέσα στις ομίχλες των επικών του φαντασιώσεων ένα χάρισμα που η γυναίκα, αν το θελήσει, μπορεί να το μεταποιήσει σε θανάσιμο ανδροκτόνο εργαλείο αν θελήσει να υπονομεύσει, χρησιμοποιώντας το, όλες τις ευσυγκίνητες μυθολογίες, που χάρη σ’ αυτές και αποκλειστικά μ’ αυτές ο άντρας επιβιώνει.
Χειρώνακτας του πολιτισμού αλλά και εγκέφαλός του, έκτισε από την αρχή τον κόσμο με μέτρο τον άνθρωπο. Κι αν αυτός ο κόσμος φαίνεται να είναι ανδροπρεπής, εκεί που χρειάζεται γίνεται θηλυκός, πολύ τελειότερα απ’ ό,τι θα τον έπλαθε η ίδια η γυναίκα: χάρη στον άντρα η τέχνη κατοικήθηκε από εξαίσιες (αν και ανύπαρκτες) γυναίκες και πήραν γυναικείο όνομα οι πιο αυστηρές εξουσίες της ζωής ενώ κράτησε για τον εαυτό του τον δυστυχισμένο ρόλο του ηττημένου, δηλαδή αυτός επωμίστηκε με αυταπάρνηση τη μεταφυσική μοίρα της ήττας που βαραίνει το ανθρώπινο γένος. Δεν δέχθηκε χαρμόσυνους αγγέλους όπως η Θεοτόκος, δεν έπεσε σε ερωτική έκσταση όπως η Αγία Θηρεσία· ταπεινά κι αγόγγυστα υπηρέτησε τη θητεία του στα τάγματα του Θεού.
Δεν είχε μεγαλομανιακές ακουστικές ψευδαισθήσεις όπως η Ιωάννα της Λορραίνης ανώνυμος αφανίσθηκε σε ατέλειωτους και άδικους πολέμους (και καμιά δεν έχει σημασία ότι ο ίδιος τους ξεκίνησε), εξοντώθηκε σε ισόβιες δουλείες. Ανιδιοτελής, αθώος αλλά ευφυής, εύπιστος με τη θέλησή του εύθραυστος και χωρίς σε αντίθεση με τη γυναίκα να επιζεί του θρυμματισμού του· ασκημένος από ένστικτο να επινοεί τεχνάσματα του κυνηγιού για την τροφή της ομάδας, να αγρυπνάει για τους κινδύνους· από γεννήσεως ανυπεράσπιστος, γιατί η φύση τού πήρε πίσω όλα τα όπλα του, έμεινε πάντα πολεμιστής, άοπλος και με χίλιους τρόμους γενναίος.
Εκπνευμάτωσε τη φυσική του ρώμη και την έκανε δύναμη, κυρίως τόλμη, μυαλού και κραδασμό ιδεών. Αυτός είδε τα όνειρα όταν ήρθαν οι μεγάλες νύχτες κι όλα αυτά από το τίποτα, χωρίς ουσιαστική βοήθεια από κανέναν. Έχοντάς τα όλα αντίξοα, και πιο πολύ αντίξοη τη γυναίκα που τον αγάπησε.
Και λυπηθείτε τον, με την πιο ευγενικιά, την πιο τρυφερή λύπη, γι’ αυτή την απέραντη, την ως το τέλος αβοήθητη μοναξιά του. Δείτε τον, παραμερίζοντας τις αγορίστικες κομπορρημοσύνες του, τα απελπισμένα χάδια της μάνας του παραμερίστε τα όλα: τα αφηρημένα αγγίγματα της γυναίκας του, τα αρπαχτικά και φιλημένα χεράκια των παιδιών του και δείτε τον σε όλη του την ανέχεια. Και μη του μιλάτε, αφήστε τον να σωπαίνει όταν σωπαίνει. Και αν αρχίσει να κλαίει ξαφνικά, ποτέ μην τον ρωτήσετε γιατί.
Written by ladida
Τρίτη, 07 Σεπτεμβρίου 2010 13:15
No Comments
Η φίλη μου Ρ. έκλεισε τη συζήτηση για έναν κοινό μας φίλο ομοφυλόφιλο και τα αδιέξοδά του, με το γνωστό οξύ και θρασύ της χιούμορ: «Ευτυχώς που υπάρχουν και οι ομοφυλόφιλοι. Αν δεν υπήρχαν, εσείς οι άντρες θα περνούσατε έτσι από τη ζωή, χωρίς να σας έχει αγαπήσει κανένας».Τρίτη, 07 Σεπτεμβρίου 2010 13:15
No Comments
Έφερα στον νου μου πάμπολλες λατρευτικά αφοσιωμένες αγάπες γυναικών προς άντρες που θα διέψευδαν αμέσως τον, εξεζητημένο άλλωστε, ισχυρισμό της Ρ. και ταυτόχρονα, ωστόσο, σκέφθηκα τη διαφορετικότητα των γυναικείων και ανδρικών συναισθημάτων, ιδίως των ερωτικών. Στην ιδανική ερωτική σχέση της η γυναίκα εξαντλεί όλα τα αιτήματα της δικαίωσής της, ως προσώπου προπαντός, αλλά και ως ύπαρξης ή, έστω, εξασφαλίζει τον ουσιωδέστερο όρο για να προχωρήσει απερίσπαστη προς ό,τι θεωρεί επιτυχία για τον δημιουργικό εαυτό της. Ενώ για τον άντρα, στην αντίστοιχη περίπτωση, περισσεύουν πολλά (και μάλλον τα σημαντικότερα γι’ αυτόν) τέτοια αιτήματα που, θά ‘λεγε κανείς, η ερωτική δικαίωση μοιάζει να τα κάνει ακόμη πιο επιτακτικά. Αυτό σημαίνει ότι η γυναίκα είναι ικανή, και ώριμη, για την ιδανικότητα της ερωτικής σχέσης, τοποθετώντας εκεί, με πολλή υγεία κι ακόμα περισσότερη υγιεινή, ολόκληρη τη φυσιολογία της ανθρώπινης κατάστασης ο άντρας όμως όχι.
Σημαίνει ακόμα, πέρα από την ολιγάρκεια της πρώτης και την απληστία του δευτέρου, ότι ο άντρας πάσχει από μια χρόνια, ανεκπλήρωτη φιλοδοξία ανόρθωσης, που ξεπερνάει κατά πολύ το σπουδαίο γεγονός της ανόρθωσης του ανθρωπίνου όντος στα δύο του κάτω άκρα, όπου η γυναίκα πιστεύει, και πολύ σωστά, ότι μ’ αυτό τέλειωσε οριστικά κάθε ιστορία περαιτέρω ανόρθωσης. Και προφανώς αυτή η φιλοδοξία πρέπει να υπαγορεύεται από μια λειτουργία, αμιγώς αρσενική, επικράτησης και θριάμβου, η οποία, τουλάχιστον στο επίπεδο των φυσικών προδιαγραφών του φύλου, λείπει από τη γυναίκα σαν περιττή. Ο θρίαμβός της εξάλλου στη σχέση της είναι με το παραπάνω αρκετός, μια και η γυναίκα πάντα θριαμβεύει στη σχέση της με τον άντρα· ο μόνος τρόπος να θριαμβεύσει ο άντρας είναι να αρνηθεί να μπει σ’ αυτήν.
Το γεγονός είναι ότι η γυναίκα είναι σκανδαλωδώς ευνοημένη από τη φύση. Βρίσκεται πιο κοντά της, την έχει πάντα με το μέρος της η φύση συνεχίζεται μέσα της, χρησιμοποιεί το σώμα της για ν’ αναπαραχθεί. Ας μην το ξεχνάμε: η γυναίκα έχει συγγένεια με το φως του φεγγαριού (που στον άντρα προκαλεί την επιληψία), με τις παλίρροιες των ωκεανών. Ο άντρας είναι αφύσικος, τεχνητός. Κατασκευασμένος μέσα σ’ ένα ανοίκειο γυναικείο ικρίωμα, το σώμα της μητέρας του, κατασκευασμένος ακόμα από εντολές κύρους και εξουσίας, «ανδρισμού» και αντοχής, τις οποίες, στη διάρκεια της σύντομης ζωής του, είναι καταναγκασμένος πειθήνια και καθημερινά να εκτελεί. Κι ας μην επικαλεστεί κανείς τις κοινότοπες ιστορικοκοινωνικές αιτιότητες ασφαλώς ισχύουν, αλλά βασίζονται στους δεδομένους, βιολογικούς χαρακτήρες του φύλου του.
Αποκλεισμένος από το άλλο ανθρώπινο σώμα, μη έχοντας ποτέ καμιά ενσυνείδητη συγκοινωνία αίματος με το άλλο σώμα, όπως έχει η γυναίκα με το κύημά της ούτε καν έξοδο αίματος, όπως εκείνη, παρά μονάχα όταν το σώμα του εκτεθεί στη βία, έχει ένα σώμα μοναχικό κι αδιαπέραστο· κλειστό, δηλαδή απειλημένο. Που δεν ανοίγει ποτέ, ούτε κατά την ερωτική του δράση, οπότε κλείνει ακόμη περισσότερο και το κάθε σώμα αποχωρεί, αποσύρεται στην πιο απόλυτη δική του σιωπή, που είναι η ηδονή. Αντίθετα, το σώμα της γυναίκας, προτού κι αυτό απουσιάσει από την ερωτική ένωση, είναι ένα σώμα πάντα ανοιχτό ο υπέροχος αυτός κάλυκας που είναι φτιαγμένος για να υποδέχεται και για να περιβάλλει.
Κι αφού η γυναίκα τον άντρα μονάχα να τον αγαπάει μπορεί και τίποτε άλλο, θα κάνω εγώ, ένας άντρας, το εγκώμιο γι’ αυτό το αυτοδημιούργητο θαύμα που είναι ο άντρας. Χαριστικά θα βάλω πρώτη στη σειρά τη συμβολή της γυναίκας, που σίγουρα βοηθάει να συντελεσθεί, κυρίως με το ανεκτίμητο (και κατ’ εξοχήν γυναικείο) χάρισμά της, που είναι ο αλάθητος ρεαλισμός της. Χωρίς αυτόν ο άντρας θα παράπαιε, ακόμα θα περιπλανιόταν, θα είχε χαθεί μέσα στις ομίχλες των επικών του φαντασιώσεων ένα χάρισμα που η γυναίκα, αν το θελήσει, μπορεί να το μεταποιήσει σε θανάσιμο ανδροκτόνο εργαλείο αν θελήσει να υπονομεύσει, χρησιμοποιώντας το, όλες τις ευσυγκίνητες μυθολογίες, που χάρη σ’ αυτές και αποκλειστικά μ’ αυτές ο άντρας επιβιώνει.
Χειρώνακτας του πολιτισμού αλλά και εγκέφαλός του, έκτισε από την αρχή τον κόσμο με μέτρο τον άνθρωπο. Κι αν αυτός ο κόσμος φαίνεται να είναι ανδροπρεπής, εκεί που χρειάζεται γίνεται θηλυκός, πολύ τελειότερα απ’ ό,τι θα τον έπλαθε η ίδια η γυναίκα: χάρη στον άντρα η τέχνη κατοικήθηκε από εξαίσιες (αν και ανύπαρκτες) γυναίκες και πήραν γυναικείο όνομα οι πιο αυστηρές εξουσίες της ζωής ενώ κράτησε για τον εαυτό του τον δυστυχισμένο ρόλο του ηττημένου, δηλαδή αυτός επωμίστηκε με αυταπάρνηση τη μεταφυσική μοίρα της ήττας που βαραίνει το ανθρώπινο γένος. Δεν δέχθηκε χαρμόσυνους αγγέλους όπως η Θεοτόκος, δεν έπεσε σε ερωτική έκσταση όπως η Αγία Θηρεσία· ταπεινά κι αγόγγυστα υπηρέτησε τη θητεία του στα τάγματα του Θεού.
Δεν είχε μεγαλομανιακές ακουστικές ψευδαισθήσεις όπως η Ιωάννα της Λορραίνης ανώνυμος αφανίσθηκε σε ατέλειωτους και άδικους πολέμους (και καμιά δεν έχει σημασία ότι ο ίδιος τους ξεκίνησε), εξοντώθηκε σε ισόβιες δουλείες. Ανιδιοτελής, αθώος αλλά ευφυής, εύπιστος με τη θέλησή του εύθραυστος και χωρίς σε αντίθεση με τη γυναίκα να επιζεί του θρυμματισμού του· ασκημένος από ένστικτο να επινοεί τεχνάσματα του κυνηγιού για την τροφή της ομάδας, να αγρυπνάει για τους κινδύνους· από γεννήσεως ανυπεράσπιστος, γιατί η φύση τού πήρε πίσω όλα τα όπλα του, έμεινε πάντα πολεμιστής, άοπλος και με χίλιους τρόμους γενναίος.
Εκπνευμάτωσε τη φυσική του ρώμη και την έκανε δύναμη, κυρίως τόλμη, μυαλού και κραδασμό ιδεών. Αυτός είδε τα όνειρα όταν ήρθαν οι μεγάλες νύχτες κι όλα αυτά από το τίποτα, χωρίς ουσιαστική βοήθεια από κανέναν. Έχοντάς τα όλα αντίξοα, και πιο πολύ αντίξοη τη γυναίκα που τον αγάπησε.
Και λυπηθείτε τον, με την πιο ευγενικιά, την πιο τρυφερή λύπη, γι’ αυτή την απέραντη, την ως το τέλος αβοήθητη μοναξιά του. Δείτε τον, παραμερίζοντας τις αγορίστικες κομπορρημοσύνες του, τα απελπισμένα χάδια της μάνας του παραμερίστε τα όλα: τα αφηρημένα αγγίγματα της γυναίκας του, τα αρπαχτικά και φιλημένα χεράκια των παιδιών του και δείτε τον σε όλη του την ανέχεια. Και μη του μιλάτε, αφήστε τον να σωπαίνει όταν σωπαίνει. Και αν αρχίσει να κλαίει ξαφνικά, ποτέ μην τον ρωτήσετε γιατί.
Τρίτη 20 Σεπτεμβρίου 2011
Τώρα που θα πάμε να πληρώσουμε καλόν είναι να συνυποβάλουμε την παρούσα δήλωση επιφύλαξης. Δεν ξερει κανείς τί γίνεται στο μέλλον αν η έκτακτη εισφορά κριθεί αντισυνταγματική.
ΔΗΛΩΣΗ ΡΗΤΗΣ ΕΠΙΦΥΛΑΞΗΣ
Επί της έκτακτης εφάπαξ εισφοράς αρ. 29. Ν.3986/2011
Του κατοίκου……………με ΑΦΜ………….
ΠΡΟΣ Την Δ.Ο.Υ
Για τη διεκδίκηση της επιστροφής της καταβληθείσας έκτακτης εισφοράς
ποσού ευρώ
Δηλώνω και με την παρούσα ότι η επιβληθείσα, δυνάμει της υπ' αρ.... ειδοποίησης, σε βάρος μου έκτακτης εισφοράς αρ. 29 Ν.3986/2011 ποσού ευρώ
(υπ' αρ. χρημ. καταλ ) ΔΕΝ είναι σύννομη, διότι η διάταξη αυτή δεν
είναι δυνατό να εφαρμοσθεί, αντιβαίνουσα σε ρητές συνταγματικές διατάξεις.
Ειδικότερα:
Α. Η υπό της άνω διατάξεως επιβολή αναδρομικής φορολογικής επιβάρυνσης
Δια της εν λόγω διατάξεως αρ. 29 Ν.3986/2011 επιβάλλεται έκτακτη εισφορά στο συνολικό καθαρό εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο των φυσικών προσώπων ή της σχολάζουσας κληρονομιάς των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους 2011 (διαχειριστικής χρήσης 2010) εφόσον αυτό υπερβαίνει τις 12.000,00 €.
Δηλαδή διώκεται εν έτει 2011 η επιβολή φορολογικής επιβάρυνσης για ήδη φορολογηθέντα εισοδήματα του έτους 2010.
Συνεπώς η επιβληθείσα εισφορά αντίκειται στην διάταξη της παρ. 2 αρ. 78 του Συντάγματος, η οποία ρητώς απαγορεύει την επιβολή με νόμο αναδρομικής ισχύος που εκτείνεται πέρα από τις προθεσμίες του οικονομικού έτος κατά το οποίο επιβλήθηκε.
Β. Η υπό του αρ. 29 Ν.3986/2011 παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας.
Στην παρ. 2 του ιδίου αρ. 29 Ν.3986/2011 καθορίζεται ο τρόπος κλιμακώσεως της εκτάκτου εισφοράς, εκκινώντας από το ποσό των 120 € για ετήσιο συνολικό εισόδημα 12.001,00 € και άνω.
Εντούτοις, η καθιερούμενη στην άνω διάταξη κλίμακα προσκρούει στην κατοχυρωθείσα δια της παρ. 5 αρ. 4 του Συντάγματος αρχής της αναλογικότητας κατά την οποία « οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους».
Και τούτο διότι δια της άνω κλίμακας ο φορολογούμενος που δήλωσε καθαρό εισόδημα 12.000,00 € δεν επιβαρύνεται με την εν λόγω εισφορά, ενώ ο δηλώσας εισόδημα κατά 1 μόλις ευρώ μεγαλύτερο (12.001,00 €) υπόκειται σε εισφορά .
Σημειωτέον ότι αντίστοιχη παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας παρατηρείται σε όλα τα κλιμάκια εισοδήματος, βάσει των οποίων υπολογίζεται η έκτακτη εισφορά, δηλαδή για διαφορές 1 μόνο ευρώ ο φορολογούμενος υπόκειται σε πολλαπλάσια επιβάρυνση.
Γ. Η υπό της ίδιας διατάξεως παραβίαση, πολλαπλή μάλιστα, της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως .
Γ1.Η εν λόγω εισφορά καταλαμβάνει και έσοδα απαλλασσόμενα της φορολογίας επ' ονόματι των φυσικών προσώπων ή αυτοτελώς φορολογηθέντα με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης (π.χ. μερίσματα, τόκοι κλπ), τα οποία εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια εκάστου φορολογουμένου εάν θα περιληφθούν στην υποβαλλόμενη υπ' αυτού δήλωση φορολογίας εισοδήματος του αντίστοιχου έτους.
Ωστόσο, ο υπολογισμός της έκτακτης εισφοράς και επί των άνω εσόδων συνιστά παραβίαση της θεσπισθείσας δια της παρ.2 αρ. 4 του Συντάγματος αρχής της ίσης μεταχείρισης κατά την οποία « οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις».
Και τούτο διότι ο συνυπολογισμός των εν λόγω εσόδων άγει σε προφανή άνιση μεταχείριση τον φορολογούμενο που περιέλαβε αυτά στη δήλωση του και αυτόν που εξίσου νομίμως (δεδομένου ότι δε θεσπίζεται σχετική υποχρέωση δηλώσεως αυτών) δεν τα δήλωσε καθόλου.
Γ2. Ετέρα παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας αποτελεί ασφαλώς και η υπό της άνω διατάξεως επιβολή της εισφοράς μόνο σε φυσικά πρόσωπα, ενώ τα νομικά πρόσωπα, τα οποία κατά τεκμήριο έχουν ασυγκρίτως μεγαλύτερα φοροδοτική ικανότητα, δεν υπάγονται στην άνω εισφορά, εξαιρούμενα οιασδήποτε συμμετοχής στο εκτάκτως επιβαλλόμενο φορολογικό βάρος.
Δ. Η δια της περ. 5 παρ.5 αρ. 29 Ν.3986/2011 παραβίαση του αρ. 20 παρ. 1 του Συντάγματος περί παροχής έννομης προστασίας.
Στην εν λόγω περ. 5 παρ. 5 του άνω αρ. 29 Ν. 3986/2011 προβλέπεται ρητώς ότι η προθεσμία άσκησης της προσφυγής ή υποβολής αίτησης για διοικητική επίλυση της διαφοράς καθώς και η άσκηση της προσφυγής ενώπιον του αρμοδίου Διοικητικού Πρωτοδικείου, δεν αναστέλλει τη βεβαίωση και την είσπραξη της οφειλής που βεβαιώνεται κατά τις διατάξεις της παρ. 5 αυτού.
Εντούτοις, η εν λόγω πρόβλεψη αντίκειται ευθέως στην διάταξη της παρ. 1 αρ. 20 του Συντάγματος περί παροχής έννομης προστασίας, η οποία καταλαμβάνει και την προσωρινή προστασία, καθιερούμενη από την διάταξη του αρ. 2 Ν.820/1978, η οποία, ως γενική διάταξη περί αναστολής εισπράξεως αμφισβητούμενου με προσφυγή φόρου, έχει εφαρμογή σε όλες τις περιπτώσεις.
Για τους παραπάνω λόγους η ως άνω διάταξη αρ. 29 Ν.3986/2011 περί επιβολής έκτακτης εισφοράς, δεν μπορεί να εφαρμοσθεί ως αντικείμενη στις προαναφερθείσες Συνταγματικές διατάξεις, δεδομένου ότι σε ευνομούμενη Πολιτεία δεν νοείται ανατροπή της κατάστασης που διαμορφώθηκε κατ' εφαρμογή των νόμων αυτής, άγουσα κατ' ουσία σε κατάλυση αυτών.
Κατόπιν τούτου, υπείκων στην αδήριτη ανάγκη αποφυγής δυσμενών συνεπειών, προβαίνω σήμερα στην καταβολή του ποσού των
ευρώ ……. ..αφορώντος (την πρώτη εκ των προβλεπομένων του άνω αρ. 29
Ν.3986/2011 ……………. Δόσεων) ή (το σύνολο) της επιβληθείσας σε βάρος μου εισφοράς συνολικού ποσού ……………. με την ρητή επιφύλαξη της αναζητήσεως του ποσού τούτου ως και των λοιπών καταβληθησομένων δόσεων της άνω εισφοράς δια παντός νομίμου μέσου ή διαδικασίας και δυνάμει αποφάσεως οιασδήποτε διοικητικής Αρχής ή Δικαστηρίου.
Με την προσήκουσα τιμή
Ο καταβάλλων με επιφύλαξη
φορολογούμενος
ΔΗΛΩΣΗ ΡΗΤΗΣ ΕΠΙΦΥΛΑΞΗΣ
Επί της έκτακτης εφάπαξ εισφοράς αρ. 29. Ν.3986/2011
Του κατοίκου……………με ΑΦΜ………….
ΠΡΟΣ Την Δ.Ο.Υ
Για τη διεκδίκηση της επιστροφής της καταβληθείσας έκτακτης εισφοράς
ποσού ευρώ
Δηλώνω και με την παρούσα ότι η επιβληθείσα, δυνάμει της υπ' αρ.... ειδοποίησης, σε βάρος μου έκτακτης εισφοράς αρ. 29 Ν.3986/2011 ποσού ευρώ
(υπ' αρ. χρημ. καταλ ) ΔΕΝ είναι σύννομη, διότι η διάταξη αυτή δεν
είναι δυνατό να εφαρμοσθεί, αντιβαίνουσα σε ρητές συνταγματικές διατάξεις.
Ειδικότερα:
Α. Η υπό της άνω διατάξεως επιβολή αναδρομικής φορολογικής επιβάρυνσης
Δια της εν λόγω διατάξεως αρ. 29 Ν.3986/2011 επιβάλλεται έκτακτη εισφορά στο συνολικό καθαρό εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο των φυσικών προσώπων ή της σχολάζουσας κληρονομιάς των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους 2011 (διαχειριστικής χρήσης 2010) εφόσον αυτό υπερβαίνει τις 12.000,00 €.
Δηλαδή διώκεται εν έτει 2011 η επιβολή φορολογικής επιβάρυνσης για ήδη φορολογηθέντα εισοδήματα του έτους 2010.
Συνεπώς η επιβληθείσα εισφορά αντίκειται στην διάταξη της παρ. 2 αρ. 78 του Συντάγματος, η οποία ρητώς απαγορεύει την επιβολή με νόμο αναδρομικής ισχύος που εκτείνεται πέρα από τις προθεσμίες του οικονομικού έτος κατά το οποίο επιβλήθηκε.
Β. Η υπό του αρ. 29 Ν.3986/2011 παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας.
Στην παρ. 2 του ιδίου αρ. 29 Ν.3986/2011 καθορίζεται ο τρόπος κλιμακώσεως της εκτάκτου εισφοράς, εκκινώντας από το ποσό των 120 € για ετήσιο συνολικό εισόδημα 12.001,00 € και άνω.
Εντούτοις, η καθιερούμενη στην άνω διάταξη κλίμακα προσκρούει στην κατοχυρωθείσα δια της παρ. 5 αρ. 4 του Συντάγματος αρχής της αναλογικότητας κατά την οποία « οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους».
Και τούτο διότι δια της άνω κλίμακας ο φορολογούμενος που δήλωσε καθαρό εισόδημα 12.000,00 € δεν επιβαρύνεται με την εν λόγω εισφορά, ενώ ο δηλώσας εισόδημα κατά 1 μόλις ευρώ μεγαλύτερο (12.001,00 €) υπόκειται σε εισφορά .
Σημειωτέον ότι αντίστοιχη παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας παρατηρείται σε όλα τα κλιμάκια εισοδήματος, βάσει των οποίων υπολογίζεται η έκτακτη εισφορά, δηλαδή για διαφορές 1 μόνο ευρώ ο φορολογούμενος υπόκειται σε πολλαπλάσια επιβάρυνση.
Γ. Η υπό της ίδιας διατάξεως παραβίαση, πολλαπλή μάλιστα, της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως .
Γ1.Η εν λόγω εισφορά καταλαμβάνει και έσοδα απαλλασσόμενα της φορολογίας επ' ονόματι των φυσικών προσώπων ή αυτοτελώς φορολογηθέντα με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης (π.χ. μερίσματα, τόκοι κλπ), τα οποία εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια εκάστου φορολογουμένου εάν θα περιληφθούν στην υποβαλλόμενη υπ' αυτού δήλωση φορολογίας εισοδήματος του αντίστοιχου έτους.
Ωστόσο, ο υπολογισμός της έκτακτης εισφοράς και επί των άνω εσόδων συνιστά παραβίαση της θεσπισθείσας δια της παρ.2 αρ. 4 του Συντάγματος αρχής της ίσης μεταχείρισης κατά την οποία « οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις».
Και τούτο διότι ο συνυπολογισμός των εν λόγω εσόδων άγει σε προφανή άνιση μεταχείριση τον φορολογούμενο που περιέλαβε αυτά στη δήλωση του και αυτόν που εξίσου νομίμως (δεδομένου ότι δε θεσπίζεται σχετική υποχρέωση δηλώσεως αυτών) δεν τα δήλωσε καθόλου.
Γ2. Ετέρα παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας αποτελεί ασφαλώς και η υπό της άνω διατάξεως επιβολή της εισφοράς μόνο σε φυσικά πρόσωπα, ενώ τα νομικά πρόσωπα, τα οποία κατά τεκμήριο έχουν ασυγκρίτως μεγαλύτερα φοροδοτική ικανότητα, δεν υπάγονται στην άνω εισφορά, εξαιρούμενα οιασδήποτε συμμετοχής στο εκτάκτως επιβαλλόμενο φορολογικό βάρος.
Δ. Η δια της περ. 5 παρ.5 αρ. 29 Ν.3986/2011 παραβίαση του αρ. 20 παρ. 1 του Συντάγματος περί παροχής έννομης προστασίας.
Στην εν λόγω περ. 5 παρ. 5 του άνω αρ. 29 Ν. 3986/2011 προβλέπεται ρητώς ότι η προθεσμία άσκησης της προσφυγής ή υποβολής αίτησης για διοικητική επίλυση της διαφοράς καθώς και η άσκηση της προσφυγής ενώπιον του αρμοδίου Διοικητικού Πρωτοδικείου, δεν αναστέλλει τη βεβαίωση και την είσπραξη της οφειλής που βεβαιώνεται κατά τις διατάξεις της παρ. 5 αυτού.
Εντούτοις, η εν λόγω πρόβλεψη αντίκειται ευθέως στην διάταξη της παρ. 1 αρ. 20 του Συντάγματος περί παροχής έννομης προστασίας, η οποία καταλαμβάνει και την προσωρινή προστασία, καθιερούμενη από την διάταξη του αρ. 2 Ν.820/1978, η οποία, ως γενική διάταξη περί αναστολής εισπράξεως αμφισβητούμενου με προσφυγή φόρου, έχει εφαρμογή σε όλες τις περιπτώσεις.
Για τους παραπάνω λόγους η ως άνω διάταξη αρ. 29 Ν.3986/2011 περί επιβολής έκτακτης εισφοράς, δεν μπορεί να εφαρμοσθεί ως αντικείμενη στις προαναφερθείσες Συνταγματικές διατάξεις, δεδομένου ότι σε ευνομούμενη Πολιτεία δεν νοείται ανατροπή της κατάστασης που διαμορφώθηκε κατ' εφαρμογή των νόμων αυτής, άγουσα κατ' ουσία σε κατάλυση αυτών.
Κατόπιν τούτου, υπείκων στην αδήριτη ανάγκη αποφυγής δυσμενών συνεπειών, προβαίνω σήμερα στην καταβολή του ποσού των
ευρώ ……. ..αφορώντος (την πρώτη εκ των προβλεπομένων του άνω αρ. 29
Ν.3986/2011 ……………. Δόσεων) ή (το σύνολο) της επιβληθείσας σε βάρος μου εισφοράς συνολικού ποσού ……………. με την ρητή επιφύλαξη της αναζητήσεως του ποσού τούτου ως και των λοιπών καταβληθησομένων δόσεων της άνω εισφοράς δια παντός νομίμου μέσου ή διαδικασίας και δυνάμει αποφάσεως οιασδήποτε διοικητικής Αρχής ή Δικαστηρίου.
Με την προσήκουσα τιμή
Ο καταβάλλων με επιφύλαξη
φορολογούμενος
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Ή θα έρθει να μας βρεί αυτή ?